Onderwerp: Hoe krom trek je de boot met de stagen.....

Doorharden zal vooral afhangen van de temperatuur en eventuele blootstelling aan UV straling. Ook de hechting van de hars aan de vezel zou uit kunnen maken, aramide composieten verslappen bijvoorbeeld sneller, daar zul je bij flink gebruik dus eerder tegenaan lopen. Slappe boten zullen meer vervormingen te verduren krijgen, en zullen dus ook sneller verslappen. Epoxy uitharding stopt trouwens wel gewoon nadat die zijn temperatuur bereikt heeft, daaroverheen gaan zal ook effecten hebben die de boot verslappen. De VO65 klasse is vrij zwaar gebouwd(in koolstof prepreg/sprint) met het doel om meerdere races competatief te blijven, die zullen praktisch gezien redelijk dezelfde stijfheid houden.

Ik had eens een opdracht om staven te maken die een buiging van 90 graden aan moesten kunnen. Zat op het randje wat het materiaal aan kon, iets te rooslkleurige materiaaleigenschappen gebruikt in de berekeningen, maargoed, met heel voorzichtig werken kon het. Net aan, want er zaten een boel tussen die afgekeurd werden. Afkeur was onder de 20 uur gebruik, tussen de 20 en 40 was goed, en een enkeling haalde de 60, voor ze te ver verslapten, doorbogen, en splijtten. Hoezo composieten kennen geen materiaalmoeheid?

Gisteren hebben we de mast op spanning gezet en dat was meteen een mooi moment om een meting te doen. Leuk om te weten en om te doen!
Boot lag in het water, het is windstil en de stagen staan handvast. Er is een lijn snaarstrak gespannen tussen preekstoel en hekstoel en een markering aangebracht op de mast.
De zijwanten op spanning gezet ruim 3 mm zou dus 15% moeten zijn. De diagonalen aangespannen zodat de mast weer bijna recht staat.
Daarna de achterstag aan met volle spanning, naar schatting 750 kg / 8 mm voorstag en het mastje staat mooi rond.
De doorbuiging van de romp op de mast gemeten bedraagt tussen de 7 en 8 mm! Het snoer staat nog steeds snaarstrak!
Stijf bootje dus zo'n 22 jaar oude First 36S7 met een romplengte van 10.50 m.

Weinig! Erg weinig.... Twijfelachtig weinig zelfs

koko schreef : eens. Zat met interesse het topic te lezen totdat het weer eens een keer zover was. Voor sommigen zou het helpen zich te realiseren dat op “toevoegen” drukken ook een keuze is....

Kan er ook niets aan doen
Maar dit bootje is niet vergelijkbaar met de latere First 36.7! Het is meer een snelle en luxe cruiser dan een wedstrijdboot. Verder heeft ie nog eigenlijk weinig vlieguren voor zover van toepassing!
Alles is zwaar gebouwd en de romp is volledig dubbelschalig van ankerbak tot roer toe. Het dak ook maar dat hebben er meer. Dat geeft natuurlijk veel stijfheid en je voorraadbakken in voor en achterschip zijn meteen keurig afgewerkt! Tanks onder de zittingen en de ophangpunten van de verstaging bestaan uit vastgelamineerde, schuine kokerbalken die naar voor en achter lopen. Verder heeft de kuip een oplopende rugleuning, zonder knikken en een flink brugdek. Dikte van het vlak is 2 cm!
De keurmeester zei al: zo worden ze niet meer gebouwd!

holtere schreef :
Zuinig op zijn dan! En veel mee varen!

Een stukje van de kokers waar de verstaging aan hangt. Die lopen door tot in de voorkajuit en tot achterin het schip
Verder de constructie van de kuip met de hoge rugleuningen zonder knikken. Dat geeft echt niet veel mee! Foto is trouwens bij het ophalen na aankoop gemaakt!

Bij onderzoek naar synthetische verstaging heb ik als uitgangspunt de elasticiteit bij de maximale veilige werklast van 316 RVS 1x19 genomen. Wat mij opviel is hoe laag de SWL van RVS is.



Als de voorspanning zonder te zeilen en de daarbij voorkomende dynamische belastingen op een 8 mm stag 750kg is kom je tijdens het zeilen behoorlijk boven de SWL uit.

Die SWL is zo'n beetje 1/6 van de breeksterkte, lijkt het . Is dat niet erg aan de voorzichtige kant?

Ik hanteer voor breek altijd dit tabelletje (1* 19 en Dyform, beide RVS, in Newton)
De waarden lijken erg veel op de MBL in jouw lijstje.

Baasklusje schreef :
Het verbaasde mij ook. Maar 1/5 van de breeksterkte lijkt in de industrie wel algemeen gehanteerd te worden.

Uit de Blue Wave catalogus;

Blue Wave’s fitting’s, unless otherwise stated, are constructed after termination to meet 90% of the break load on the wire ropes that are standard in the market. PLEASE NOTE : in order to guarantee safety in a wire construction you should calculate a safety factor of 2-3 on static constructions and a minimum of 5 on dynamic constructions. As a general rule working loads should never exceed 20% of the break loads stated in this catalogue.

Machinerichtlijn geeft voor hijs- en takelwerk een veiligheidsfactor 5

Begrijp ik het goed en is de standaard geadviseerde spanning ook meteen de maximale spanning die ehhh ook geadviseerd is...

holtere schreef :
Daar lijkt het op. Maar het is niet in een werkomgeving, het is hobby!

Veel meer dan wat je erop zet met de wantspanners wordt het overigens niet.
Ik heb de spanningsmeter wel eens op het loefhoofdwant gezet aan de wind met 30 graden helling.
Dan loopt de spanning op van (bijvoorbeeld) 20 naar iets onder de 25%. De voorspanning is dus verreweg het meeste.

Je zou verwachten dat er voorstagen zouden breken met veel wind en een in de golven hakkende boot.
Die voorstag staat dan al boven de 30% en krijgt grote dynamische klappen.
Toch breekt er zelden een.
Die SWLwaarden lijken me erg aan de voorzichtige kant.

Baasklusje schreef :
Wat is het nu van die voorspanning van 4x de werklast ?

3Noreen schreef :
Lekkerder zeilen

- voorstag veel minder doorhang en dus rechterop en sneller en hoger varen
- mast beetje krom, zelfde effecten
- geen buiging naar lij van de mast, zelfde effecten.

Ik moet er niet aan denken zonder die voorspanning te varen, dat levert veel te veel geweld op tijdens het zeilen, kan een onhandelbare boot betekenen.

Hoe doe je dat op een tri dan?

Een vaste voorlijk curve is prima in een zeil te maken zonder dat de zeileigenschappen achteruit gaan. Het probleem ontstaat pas door de variatie in die curve die bij het zeilen ontstaat. Dat is het zelfde als weinig of veel elasticiteit. Maar voorspanning, zo leren we in dit draadje, verandert de elasticiteit van de boot niet.

Zeg je nu dat stagen voorspannen geen nut heeft omdat de boot blijft buigen?

Baasklusje schreef :
Nee het omgekeerde. Het is een praktisch bewijs dat de boot stijver wordt door voorspanning.

3Noreen schreef : Dat is om vermoeing van het metaal te voorkomen. Als je niet meer dan een paar duizend mijl zeilt tussen vervanging kun je toe met halve diameters (kwart van de sterkte dus).
Syntetische verstaging word echter gespecificeerd op maximaal toelaatbare rek en kruip waardoor het veel sterker word gekozen dan daadwerkelijk nodig is om de mast overeind te houden.

De Dyneema van colligo Marine is bijvoorbeeld gespecificeerd met een bijna tweemaal zo hoge werkbelasting als bijvoorbeeld de verstaging gemaakt van Zylon(PBO), beide met dezelfde rek tot gevolg.

MAW, verstaging word niet direct gespecificeerd op sterkte, maar op de bijwerkingen die bij de aard van het materiaal horen.