Onderwerp: Opknappen Olympiajol H86 uit 1939

De nieuwe spantjes zijn dinsdag gestoomd en in de romp gebogen. Omdat ze eerst goed moeten drogen voordat ze kunnen worden gelijmd, heb ik vast de nieuwe wrangen voor stuurboord uitgezaagd (15 mm dik eiken). Voor de maatvoering heb ik de uit 3 delen bestaande kuipvlonders (buikdenning) afgesteld en aan de hand daarvan de nieuwe wrangen gemeten, gezaagd en pasgemaakt.

Volgens de oude bouwtekeningen moeten de wrangen worden ingekeept in het zaathout. Omdat dat niet (meer) kan, heb ik een paar inkepingen gemaakt in de lat waarmee het zaathout is opgedikt. Een aantal wrangen hebben daarom nokken gekregen.

Deze week heb ik de nieuwe dekliggers+versteviging bij de mastkoker definitief afgemaakt, gelijmd met epoxy en bevestigd.
Voor dat ik het dek terugplaats wil ik weten of de bevestiging van de mast met 2 hoekijzers en een bout wel origineel is. De bouwtekeningen uit 1935 geven daarover geen uitsluitsel.
Heeft iemand een idee of dit een origineel detail is? Misschien een foto van een oude O-jol waarop het te zien is?

Op mijn vraag over de mastkoker kreeg ik één reactie: de mastkoker zou eigenlijk "gesloten" moeten zijn, zoals tegenwoordig bij nieuwe O-jollen. Op de bouwtekening uit 1935 staat duidelijk de "open"constructie getekend. Heeft iemand soms een foto van de mastkoker van een oude O-jol?
Vandaag kwam het herstellen van de spantjes aan stuurboord klaar. Ook is de gehele binnenkant in de epoxy gezet. De buikdenning is weer passend gemaakt op de nieuwe wrangen die aan de zwaardkast vastzitten. Nu komt het terugplaatsen van het dek (10 mm dikke mahonie delen van plm 15 cm breed)aan de orde. Als de delen niet te veel zijn gekrompen kan ik ze tegen elkaar aan bevestigen. Zo niet: de naden uitfrezen en een latje van 6 mm inlijmen.
Aan stuurboord blijken op 2 plaatsen in het vlak nieuwe stukken te zijn ingezet: plm 40 cm lang en aan de oude huidgangen gekoppeld met mahonie plaatjes die weer met koper zijn geklonken aan de huid. Er is geen lijm of kit gebruikt.

Het zaathout en de kielbalk zijn met 10 mm eiken verstevigd. In de kuip ziet dat er een beetje rommelig uit, dus heb ik een stukje uitgehakt en er een eiken deel in gelijmd. Dat is tevens de bevestiging van de schoot in de kuip.

Vandaag begonnen met het terugplaatsen van het dek. Het voor- en achterdek bestaat uit een aantal losse delen van 10 mm dikte en breed ong. 15 cm. Eerst alle delen aan de achterzijde met epoxy behandeld, daarna de dekliggers weer goed vastgezet (1 vervangen) en gelijmd. De spiegel is geschuurd en 1x behandeld met epoxy en ook weer voorzien van de beide ophangogen voor het roer; deze zijn van binnenuit later niet meer bereikbaar. De kit (polymeerkit van Kelfort) moet nog worden bijgesneden.De 3 delen van het voordek zijn teruggeplaatst, gelijmd en geschroefd. Als de epoxy is uitgehard: weer schuren en afwerken met epoxy en (later) met vernis.

Gisteren het dek weer teruggeplaatst. De delen van het dek zijn iets gekrompen, zodat de naden moeten worden uitgefreesd en opgevuld met een latje van 4-6 mm. Ik heb alle lijmnaden met verdikte epoxy ingesmeerd en daarna alles met 50% van de koperen schroeven weer vastgezet. De boot moet nu wel veel stijver zijn dan voorheen toen alles was geschroefd zonder toepassing van lijm. Er blijven nog wat plekken te repareren, maar de meeste worden afgedekt door de lat die langs de boorden komt te lopen. De epoxy is op kleur gebracht met kleurpasta van Polyservice (mahonie). Vandaag (toen de epoxy was uitgehard) de naad tussen dek en boord opgeschaafd.

Zo Jerry dat schiet op. Ik ben benieuwd hoe het gaat worden. Maak je ook eens een foto van overzicht kuip zonder vlonders erin? Ben benieuwd hoe het eruit ziet met de nieuwe wrangen etc!

Ik zelf ben ook hard aan't werk. Ik heb nu elke maandag en dinsdag vrij dus dan werk ik aan de draak. Ik verwacht over twee weken de opbouw en lijfhouten te gaan beitsen en de dag erna de eerste twee pp laklagen te kunnen gaan zetten! Nog circa 5 weekjes dus en hij is vrijwel klaar.
Zie mijn picasa album maar voor de progressie. Onderwaterschip is namelijk inmiddels bijna klaar(3de en dus enalaatste laag hempadur).

picasaweb.google.com/robbertpw...oSRestauratieproces#


Groetjes en succes!

Robbert

@vrijheidzeiler: ik heb je site bekeken. Die Draak wordt echt heel mooi. Zo mooi kan ik het niet: dat nieuwe kuiprandje is echt fantastisch. Jammer dat je hem verkoopt.

Vandaag het dek verder afgewerkt: kleine reparaties en het vullen van de schroefgaten. In het voordek hoefde maar 1 naad te worden uitgefreesd; in het achterdek alle 6 naden. Het zagen van 6 mm dikke latjes van mahonie was geen probleem. De latjes ingelijmd met epoxy. Blijft over het schuren en afwerken met (getinte) epoxy en vernis.De doorvoer van de wantputtingen heb ik voorzien van een klosje. De naad tussen het dek en de stootrand wordt nog afgedekt met een lat.

Ik ben benieuwd hoe het wordt. Hopelijk wordt het een mooi vlak na lakken

Hoe ziet je planning er eigenlijk uit? Ga je ermee zeilen van de zomer? En hoe ziet de klusplanning er de komende tijd uit voor de boot?

gr

Robbert

Ik ben wel van plan om de boot dit voorjaar weer te water te laten. Pasen is dit jaar laat (eind april), dus dat moet wel lukken. De buitenkant van de romp is veel minder werk dan de binnenkant met al die spantjes en wrangen. Roer, zwaard, mast en giek zijn in goede staat.
Een echte planning heb ik niet omdat ik er bijna dagelijks aan kan werken.

Vandaag heb ik het gehele dek geschuurd met de bandschuurmachine. Het lastigst waren de naden waar ik de latjes in heb gelijmd. Omdat de dekplanken toch iets bol zijn, liggen de latjes iets verdiept. Dat is dus moeilijk te schuren. Na het schuren en afstoffen is het dek 1 keer in de (inpregneer) epoxy gezet. Het verschil tussen het geschuurde en het gelakte dek is verbluffend. Niet te geloven dat de boot ooit zo'n typisch mahonie dek heeft gehad. Jammer dat de stopsels in de schroefgaten niet goed op kleur zijn gebracht: ze steken nu te veel af.

Omdat het voordek bij de mastkoker erg was beschadigd door eerdere reparaties, heb ik er een stuk (mahonie) hechthout op geschroefd. Wordt vervolgd.

Mooi zo die donkere vlammen in het dek. Begin je alleen nu niet te twijfelen aangezien je ook hechthout hebt aangebracht om het hele dek zo te doen ?

Schiet wel op bij jou zeg!

gr

Kijk even op de foto van 4 feb. dan kun je zien hoe het dek daar was beschadigd. Het oude dek is mooier dan een nieuw dek van hechthout, omdat (a) het oorspronkelijk is en (b) je kunt zien dat het brede planken zijn al zijn ze maar 10 mm dik. Ik had zelf niet gedacht dat het oude dek er zo gevlamd uit zou komen in de lak. Wat me erg is meegevallen was het frezen van mahonie latjes tussen de delen van het dek. Je moet goed kijken om er iets van te zien.
Volgende week komt de buitenkant aan de beurt.

Vrijdag 2 stuks bokken gemaakt met aan de bovenkant een lat in de bolling van het dek voor en achter. Vandaag hebben we met 4 man de boot van de trailer getild, omgekeerd en op de bokken gelegd. De onderkant ziet er net zo slecht uit als de binnenkant: reparaties, enkele kuilen in de huid waar de boot op de trailer heeft gesteund. Alles nu eerst goed kaal maken, het breeuwsel verwijderen en daarna de huidgangen waar nodig uitfrezen en van latjes voorzien.

lekker bezig jerry,je gaat als de brandweer Een hoop werk maar ook een goed resultaat.Als ik er ooit ergens plaats voor heb zou ik ook wel aan zo n project willen werken;hout is een erg mooi product om mee en aan te werken.

Helemaal mee eens , Jacob. Hout is een "gewillig" materiaal: uiteindelijk krijg je het met hout altijd voor elkaar. Qua ruimte was het wel even een gok toen ik de boot kocht. De Olympiajol is 5,00 cm en mijn garage is 5,30 m. Op de trailer kan-ie er dus maar net in.

Deze week besteed aan het kaal halen van de onderzijde van de jol. Saai werk, waarbij de 15 jaar oude heteluchtfohn het begaf. De boot was oorspronkelijk onder de waterlijn geverfd met Bronze-BottomPaint, met latere lagen loodmenie, primer en aanti-fouling. De gebreken zijn nu goed zichtbaar: een paar grote naden tussen de huidgangen, veel katoen breeuwsel, op veel plaatsen naden die gevuld zijn met elastische kit, een oude reparatie daar waar de zwaardkast door de kielbalk steekt, twee "kuilen" van plm 10 mm in de huid waar de boot op de trailer heeft gerust en tenslotte een beetje aantasting van de steven/ kielaansluiting. De meeste gebreken zijn met epoxy en dunne latjes te verhelpen. De "kuilen"denk ik op te vullen met stroken mahoniefineer+ een extra glasmat.

Deze week ben ik begonnen met het uitfrezen van de naden tussen de huidgangen die open staan. Ongeveer 40% van de gangen sluiten nog wel aan, maar zijn ooit van een V groef voorzien om er kit in aan te kunnen brengen. De kit gaat er uit en met epoxy vul ik de groef weer op. De naden tussen de gangen frees ik uit met een 6 mm frees over de volle dikte van de huid van 10 mm. Het maken van een geleiding voor de frees is niet eenvoudig doordat de gangen gebogen zijn. In de opengefreesde naden lijm ik met epoxy latjes van 6x10 mm. De latjes worden waar nodig met strookjes multiplex op hun plaats gehouden.Na uitharding wordt alles glad geschaafd.

Hoi,

Een waarschijnlijk ontzettend domme vraag: met lattenbouw en in mindere mate met karveelbouw, werd gerekend met het uitzetten van het hout in de zomer in het water: de boot was weer dicht, in de winter, op het droge, onstonden dan kieren. Kieren die te groot bleken werden gebreeuwd. Hoe voorkom je dat het hout weer uitzet, nadat de kieren zijn gevuld met latten? Je moet dan door en door met epoxy het hout verduurzaamd hebben. Bij mijn boot (1930, op vlam, karveelbouw) is dat gebeurt en dan heet het composiet, of heb ik iets niet goed begrepen. Ben onder de indruk van de liefde en uren die je erin steekt, en schaam mij een beetje (voor de eigenaar) als ik terugdenk deze zomer aan de O-jol, perfect, hout, maar twee weken onder water vanwege een regenbui (grote).
vrgr
Henri

Henri737: dit is zeker geen domme vraag. Ik heb deze methode gekozen omdat de naden in de huid dermate groot waren dat ze niet meer zouden dichttrekken in het water. Er was in de afgelopen 70 jaar (!) al veel gebreeuwd en gekit, kortom: het zag er niet uit. De methode met de latjes vond ik op een paar plaatsen op diverse fora en sites. Blijkt goed uitvoerbaar. Je hebt gelijk als je stelt dat een boot die is afgewerkt met Epoxy (binnen en buiten) eigenlijk een composietbouw is geworden. Daar is niets mis mee en als je de boot blank lakt met epoxy en daarna met vernis afwerkt zie je het verschil niet eens. Vandaag heb ik de vraag voorgelegd aan een ervaren restaurateur en die bevestigde dit. Overigens ben ik ook niet van plan om de boot in het water te stallen. Ik stal hem (of haar) op de trailer of trek hem op de wal (jollensteiger).

Dank voor je antwoord.
Ik vind het behouden van een schip, scheepje, dat gebouwd is met veel vakmanschap voor een levensduur van pakweg, 30 jaar, na 70!jaar best geconserveerd mag worden met epoxy.

Bij die van mij stond de kettingzaag al in het achterdek voor de houtkachel, toen mijn voorganger haar/hem/het kon kopen en prachtig heeft opgeknapt. Oogst bewonderende commentaren als we aan het zeilen zijn.

Veel succes met je O-jol, volg de restauratie met veel belangstelling.

vrgr
Henri

Henri, bedankt voor deze bemoedigende reactie. Ik hoor wel eens anders over epoxy, maar ik vind het een prima materiaal. Ik houd je op de hoogte met dit verslag.

Het repareren van de onderkant begint op zijn eind te lopen. Vandaag de laatste meters uitgefreesd. De sleuf in de kielbalk waar het midzwaard door heen moet, was nogal aangetast en ooit gerepareerd met kunsthars vulmiddel. Ik heb de sleuf 25 mm diep uitgefreesd en van 2 eiken latten voorzien. De sleuf is nu 8 mm en dat moet voldoende zijn voor het zwaard van 6 mm plaatstaal.