Onderwerp: Bulletalie

Wij hebben onze bulletalie jaren geleden ingeruild voor de Gyb'Easy giekrem van Wichard. Aanvankelijk vooral om de speelruimte voor leermomenten tijdens onze zeiltraining tochten te vergroten, maar het ding blijkt met meer spanning op de lijn ook prima de rol van bulletalie over te kunnen nemen.

En dat zonder ook maar iets te hoeven overzetten, geen handelingen buiten de kuip nodig. Onze kijk op bulletalies is door deze KISS boom brake grondig gewijzigd.

Zoals eerder opgemerkt wel een extra hindernis voor een centrale jackstay (lifeline), maar dat is ook zo'n beetje het enige minpunt dat we hebben kunnen ontdekken. In de laatste Yachting Monthly (juli 2024, pag. 44) worden de voordelen van een giekrem t.o.v. bulletalies op een rijtje gezet. Het nadeel dat je twee lieren nodig zou hebben voor een giekrem herkennen we voor de Gyb'Easy niet. Als je hem helemaal op slot wil zetten is één lier voldoende, als rem is de lijn zo strak mogelijk beleggen op de achterkikkers van onze 40-voeter voldoende.

Ik kan nog steeds zo genieten van de verhalen van @OldBawley dat ik telkens bijna vergeet welke rubriek ik ook alweer nalas om goede ideeën op te doen op een dag dat ik niet kan zeilen..

Eindelijk eens wat getest bij mijn eigen schip. De lengte en dikte van de spischoot was prima. Even provisorisch een RWO 38 blokje aan de voetlijst geknoopt met een driemaal doorgehaald lijntje. Dit blokje is natuurlijk niet voor permanent bedoeld want die ogen in de voetlijst zijn veel te scherp, dan ik dat lijntje geen lang leven beschoren.

Ik wilde eens kijken of de bulletalie mooi door het ongebruikte leioog van de fok loopt en vandaar naar de lier op het kajuitdak. Dat gaat prima. Misschien geef ik de spischoten wel een extra bestemming. Ze worden toch nooit gelijktijdig gebruikt. Moet er tzt nog wel een jammer bijgeplaatst worden. Aan stuurboord zit een Harken Clamcleat, maar die zat niet sterk genoeg zijn. Helaas zijn identieke Barton clutches/jammers niet meer te krijgen, maar keuze genoeg aan andere merken, ook op Marktplaats.

Joop66 schreef :

TuuLeVi schreef :
Dat bedoel ik inderdaad; met afstand de simpelste oplossing

Dat ver moeten reiken na een gijp om de ene helft los te klikken staat mij niet aan bij deze methode.

Gewoon die paar meter buitenboord even over de giek wandelen toch?

Nachtvlinder schreef : hoe bedoel je? dat omhaken doe je met de schoot strak en de giek dus in het midden...

Op gijpkoers bedoel je? Dan sta ik liever niet boven m'n hoofd te hanissen op een rollende boot en giek die elk moment z'n eigen mening kan doorzetten...

Nachtvlinder schreef :
Inderdaad was dat op mijn vorige boot, een Hurley 800, eenvoudiger met een korte giek van 3 meter. De giek van de Parker is 4 meter. De opzet was nu bedoeld om de routing van de lijn naar de winch te bekijken. Ik over nog een permanente voorloper onder de giek. Alternatief is om de 2e bulletalie gewoon mee te laten gijpen. Zo had ik dat op mijn Hurley. Beide worden dus aangeslagen bij flinke wind/golven en een hele ruime koers

Nu eerst de juiste blokken en clutches/jammers scoren.

Sjetonneke schreef :
Dat geeft struikellijnen in het gangboord en door de kuip. En bij gijpen komt de toekomstige, slap hangende bulletalie op hoofdhoogte door de kuip slepen? Of had je iets met een elastiek bij het lummelbeslag verzonnen, zoals je niet gebruikte bakstagen ook naar het want kunt trekken?

Ik weet het niet hoor: “things should be made as simple as possible, but not any simpler”

Ik doe het precies zo.
Dank voor het plaatje.

Een extra bulletalie (rondlopend) heb ik een tijdje gehad, maar blijft heel vaak haken.
Booty24 schreef :

Dat is een risico. Je kunt die losse bulletalie wel licht aantrekken, maar het is inderdaad een hindernis wanneer ik de centrale jacklines (nog te installeren) zal willen gebruiken. Dan is de voorloperlijn onder de giek weer handiger, maar dan moet je ook de kuip uit voor aan en afkoppelen.

Nachtvlinder schreef : Hiervoor had ik (op mijn vorige boot) een aparte lijn tussen de nok van de giek en de bevestiging van de neerhouder met een snapsluiting aan het voorste uiteinde. Ik moest nog steeds aan dek om van kant te wisselen, maar dat kon veilig binnenboord gebeuren. Deze oplossing is in 2014 in dit draadje ook al voorbijgekomen

Op mijn huidige boot moet ik er nog een maken, dus ik lees mee. De giekrem van Wichard heeft mijn aandacht.

Over de giekrem heb ik ook nagedacht, maar die kruist dan ook mijn centrale jackline. Op zich niet onoverkomelijk uiteindelijk. Ik kan niet zo gemakkelijk aan mijn wantputting zo’n giekrem-lijn bevestigen. Ik vind het ook (weer) een duur ding.

Ik overweeg zo'n omhaak bulletalie, in ieder geval simpel en overzichtelijk wat betreft lijnen. Maar vraag mij af af of dat omhaken comfortabel gaat en of je niet zoals Nachtvlinder aangeeft het risico loopt dart 'de giek zijn eigen mening doorzet'. M.a.w. heb je tijdens de gijp met aangetrokken schoot goede condities om los- en aan te koppelen?

Sjetonneke schreef :
Hier een foto van mijn giekrem. Het remmende gedeelte komt uit de klimsport en kost niet zoveel.
Het aantrekken van de giekrem gebeurt met een lijn die over het dek loopt (bb zijde) via een klem naar een kleine lier.

Werkt prima.

Sjetonneke schreef :
Ik heb een stukje dyneema 5mm van ±1,2 meter met een oogsplits aan het eind van mijn giek hangen. Daar kom ik veel makkelijker bij om de bulletalie aan vast te maken. De bulletalie is bij een multihull vaak ook tevens neerhouder.

Nachtvlinder schreef : -ja
-prima, dan doe je het anders
-de giek gaat nergens heen, die staat vast met de schoot

Het bevalt mij goed zo

De giek kan idd niet echt, ergens heen omdat die met de schoot gefixeerd is. Dat neemt toch niet weg dat op een voordewindse gijpkoers het grootzeil ongecontroleerd van loefzijde wisselt. Naarmate de wind steviger is lijkt mij dat niet comfortabel op het moment van los- en aankoppelen van de bulletalie. Of zie ik wolven waar ze niet zijn.

Bij strak aangetrokken schoot zal de beweging van de giek minimaal zijn. Maar de meeste boten slingeren wel behoorlijk op die koers bij een beetje wind. 3Noreem's oplossing vind ik dan wel slim: hoef je niet te gaan staan, maar over dek richting lummelbeslag te kruipen.

Ik heb een relatief korte giek, die vóór mij als roerganger draait. Zonder het 1,2 lijntje van 3Noreen kom ik makkelijk bij het giekuiteinde. Blijft echter dat ik moet los- en aankoppelen op een slingerende koers. Ik moet het gewoon uitproberen.

…en staand; dat vormt het grotere risico

Sjetonneke schreef :
Je moet inderdaad wel een mogelijkheid hebben om die lijn in je gangboord door een blok of low friction ring te laten lopen. De bevstiging kan bij sommigen aan een kikker of voetrail, wij hebben een Dyneema lijn met low friction ring aan de wantputting bevestigd. Werkt prima.

Als je eenmaal gewend bent aan de eenvoud (niets omhaken, nooit meer de kuip uit) en de veelzijdigheid (zowel giekrem als bulletalie) van zo’n veredelde klimmers acht wil je niet meer anders.

Onze Gyb’Easy bevat geen bewegende delen en is dus geheel onderhoudsvrij. Wichard heeft veel ervaring met zwaar belaste onderdelen aan boord, ik verwacht dat onze Gyb’Easy generaties lang mee gaat. Echt een KISS ding.

Ik kwam dit artikel met een waarschuwing voor boom brakes tegen in Practical sailor van 2022. Misschien is de waarschuwing overbodig om dat je nooit met zoveel wind en tuig zeilt, maar er staan toch zaken in die belangrijk zijn bij de overweging voor een boom brake ipv een bulletalie.
Ik had er zelf niet aan gedacht, maar veel boom brakes hebben aan één zijde een gefixeerde lijn en het andere deel loopt via een blok/ring naar een ckeat of winch. Dat einde heeft veel meer rek dan het vaste eind. In sommige situaties bleek de mantel van de kern te scheuren door de hoge krachten.
Enfin, lees het zelf en trek ook zelf je conclusies

www.practical-sailor.com/sails...ful-with-boom-brakes

Interessant artikel.

Het voorbeeld van de mantel die van de kern stroopte zou kunnen komen doordat een willekeurige lijn voor de boombrake is gebruikt (maar ik was er niet bij dus weet dat niet zeker).

Gyb’Easy levert zelf een speciale lijn bij, die volgens Wichard geschikt is voor de krachten en warmte (wrijvingsenergie) die bij een gijp kunnen optreden. Ik heb dat ‘speciale’ destijds met een korreltje zout genomen (wel braaf hun lijn geïnstalleerd), maar dit voorbeeld toont wellicht dat er wel degelijk niet slechts vanuit commercieel opzicht over na is gedacht.

Als we de Gyb’Easy op spanning hebben staan valt het met het verschil in spanning aan beide zijden van de boombrake overigens wel mee, die wordt goeddeel gelijk door actie=reactie (minus wrijving).

Wat ik verder lees in het Practical Sailor artikel is dat je op tijd moet reven zodat je boot voor de wind niet overpowered is. Nu lijkt me dat sowieso voor je tuigage een goed idee, ook met traditionele bulletalies zijn er harpjes, blokken en gieken gesneuveld als er niet wijs mee werd gevaren. ‘Something has to give’, zoals de Amerikanen dat zo mooi zeggen.

Blijft wat mij betreft wel het nadeel van het aangrijpingspunt van een boombrake. Hetzelfde geldt voor alle jachten met een overloop op de kajuit. Nu hebben wij een wat overgedimensioneerde giek, dat speelt bij dit soort afwegingen ook een rol.