Onderwerp: Lezen van een lijnenplan

Ben van plan een zeilend schaalmodel van m'n Loper te maken (1:10) en verkeer in de oriënterende fase. Ik heb het originele lijnenplan kunnen bemachtigen, maar begrijp dit niet helemaal. Misschien willen jullie hierbij helpen? Erik?

Zie hieronder een willekeurig plaatje van zo'n lijnenplan ergens van het net:



Wat ik (wel) begrijp:
-cwl wordt in 10 stukken verdeeld (0 t/m 10), naar voren/achteren evt doorgenummerd bij grote overhangen

-dwarsdoorsneden in onderste gedeelte: doorsneden vanaf boeg (rechter helft) en vanaf hek (linker helft). Vraag: zit het grootspant hier altijd bij of zijn dit alleen de doorsneden -1 t/m 10? Is het gebruikelijk de (projectie van evt schuine) spiegel ook te tekenen? Hoe kan ik zien of dat hier gebeurd is (alleen door te tellen?)

-lengtedoorsneden in onderste gedeelte. zijn deze doorsneden altijd lineair verdeeld over de breedte?

-onderste helft bovenste tekening: horizontale doorsneden bij verschillende hoogtes, parallel aan cwl. Vraag: zijn dit standaard hoogtes of is een ontwerper hier vrij in afh rompvorm?

Wat ik niet begrijp zijn de 4 schuine getrokken lijnen in de dwarsdoorsneden in de onderste tekening. Ook wil ik graag weten wat de lijnen in bovenste helft bovenste tekening betekenen.

groet, Maarten

Dit is de gebruikelijke manier om een rompvorm te definiëren . In de lengte wordt de romp meestal in 12 delen verdeeld. Dit zijn de zg. "Stations". Bij mijn weten is station 6 het middenspant, dus de grootste breedte. Grootspant is de langsdoorsnede op de centerline. Dit is ook het middelste van de verticale doorsneden op vaste afstanden in langsrichting.
Verder wordt de romp verdeeld in horizontale "plakken" vanaf de waterlijn op vaste maten. Als je een model wilt maken kun je het beste deze horizontale plakken overbrengen op houten plankjes met een dikte op schaal van de boot. Goed centreren en op elkaar lijmen. Daarna afschaven en schuren zodat er een gladde romp ontstaat.
De schuine lijnen in de dwarsdoorsnede zijn doorsneden van rechte vlakken, maar die de romp schuin doorsnijden. Hiermee controleert de ontwerper of alle lijnen in drie dimensies "stroken".
Een aardig boekje over dit onderwerp is "Understanding Boat Design" van ene Ted Brewer, te koop via Amazon.com. Daar staat het overigens beter in dan ik het hier beschrijf

Hallo Maarten,
die schuine lijnen in je spantenplan komen terug in de bovenste helft van je langsscheepse plan en geven een beeld of de romp goed strookt. Dat doet ze als die lijnen vloeiend lopen. Ze heten sent-lijnen. Die twee zijn presentaties van elkaar in twee projecties.
Om je schaalmodel makkelijk te maken is mij ooit aanbevolen de waterlijnen, dat zijn de horizontale lijnen in het onderste aanzicht van de bovenste afbeelding op te meten en te vertalen naar de gewenste schaal. In jouw geval 1:10. Neem de lengte van de romp als schaalfactor.
Je laat je favoriete timmerman plankjes maken met die dikte in een vandiktebank.
Je hebt dan een SB én BB projectie nodig van je waterlijnen zoals ze in het onderste deel van de bovenste tekening staan. Dat kan met moderne digitale technieken geen probleem zijn. (Vroeger gingen daarvoor de calques eerst normaal en daarna op zijn kop door de lichtdrukmachine.)
Als je de waterlijnen dan aftekent en uitzaagt op die plankjes kun je je romp op mekaar lijmen. Als alle trapjes-structuur is weggevijld en/of geschuurd heb je een getrouw model van de romp van de Loper. Je kunt de romp hol maken door met beleid ook binnenin ruimte te maken. Let wel op voldoende wanddikte. Voor de lijm en de sterkte. Op deze wijze worden de sleeptankmodellen gemaakt. Als je met latjes wilt werken moet je de spanten uitzagen en opzetten op een plank.
Let erop dat de de spanten zoals aangegeven de buitencontour moeten gaan aangeven zodat je de latjes dikte van de spanten moet afhalen.
Zo is een spanten/lijnenplan in oorsprong niet bedoeld. Daar wordt de huid er op gezet maar in geval van een schaalmodel is de afwijking te erg om daar niet voor te corrigeren.
Succes, Jean

de zeilbijbel "van Kampen"er eens op nageslagen....

3 dimensies:
- verticale plakken boot van voor naar achter, de spantentekening. Geeft halve spanten, behalve voor het grootspant, dat wordt in twee kanten getekend
- horizontale plakken boot, van onder naar boven, de waterlijnen.
- verticale plakken boot, in de breedte, de verticalen.

de aantallen van elk zijn niet altijd vast.
Op de verticalentekening staat ook de zeeglijn en de projectie van de spiegel.

en dan zijn er nog de sentlijnen.....
ik citeer van Kampen:
Lijnen die de snijlijn voorstellen met vlakken die van het midscheepse langsvlak schuin, ongeveer haaks op de spanten gedacht zijn en die in het spantenraam rechte lijnen vormen. Deze sentlijnen worden in hun eigen vlak uitgeslagen en niet geprojecteerd weergegeven. Op elk spant wordt dus de afstand tot de hartlijn uitgezet en van het verloop van deze lijnen krijgt men een goede indruk van de min of mer vloeiende vorm van de romp.
einde citaat....

Jean, Jerry en Thomas: dank jullie wel, is me een stuk duidelijker nu.

Omdat het een zeilend model moet worden, mag het geheel maar 2.5 kg gaan wegen, inclusief (wss lood gegoten) kiel. Dat is behoorlijk licht voor 82 cm lengte!

Denk dat ik de door jullie beiden aangegeven manier gebruik om een schuimen of houten plug te maken, maar een combinatie kan wellicht ook: roofmate schuimplaatjes tussen houten triplex plaatjes van de waterlijnen, dan hoef ik alleen het schuim weg te schuren ipv "massief" hout. Dan impregneren met epoxyhars, glad afwerken en in de DD lak zetten. Dan de mal maken en daarin de romp zo dun mogelijk lamineren, ook epoxy/glas.

Maar het idee om juist geen spanten (zoals volgens mij gebruikelijk in de modelbouw) te gebruiken maar juist de hoogte doorsneden spreekt mij erg aan want lijkt me een stuk eenvoudiger/nauwkeuriger! Zeeg in deklijn wordt wel iets lastiger dan, maar daar valt vast wel wat op te verzinnen, desnoods romp afzagen als ie klaar is.

Dank!

PS hier het plan van de Loper: hek heeft Frans Maas doorgestrookt tot een soort kano-kont, grappig om te zien, de spiegel is daar weer een schuine doorsnede mee

Schuim en hout combineren blijft zichtbaar in het eindresultaat. Been there, done that. Ik zou e.e.a. compleet uit hout maken. Danwel waterlijnen schaven, of spanten beplanken. Daarna afwerken en een malletje maken.

Nachtvlinder, op YouTube zag ik een paar filmpjes van de bouw van rompen van zeilboten met radiografische besturing. Misschien kun je zelf eens zoeken en inspiratie opdoen. Als je massief wilt werken is balsahout een goed materiaal, dat makkelijk te snijden en te schuren is.

Herman schreef :
Dagje werk zeker? Wordt wel een meer jaren plan. Voor regenachtige winterzondagen. Of juist zo snel mogelijk naar een zeilend model wat alleen de belangrijkste details bevat zoals zeereling. Geen lieren en neerhouders dan maar. Ben er nog niet uit, maar het begint met de romp gevolgd door dek

Ben ook op het modelbouwforum nu en wat die lui daar maken: ongelofelijk! Een J-klasser model met teak-dek: latten 3 mm breedte en kitnaden dmv zwart foto-papier kops ingelegd. Compleet met vissing-delen. Pfff. En nog zeilend ook! Mijn zwakste punt zal "geduld" zijn

jerry schreef : Vroeger gebruikte men inderdaad nog wel eens 12 stations, maar tegenwoordig zijn het er maar 10 (eigenlijk 11, want er is ook een spant 0). Alleen bij schepen met een lang en evenwijdig middenschip (vrachtschepen) gebruikt men er nog wel 10 in het achterschip en 10 in het voorschip. Maar dit zijn details, en veranderd niets aan het princiepe.
Het middenspant is zelden tot nooit het breedste spant, zeker bij moderne zeiljachten niet. Er bestaat wel zoiets als "midship" wat voor stabiliteits definities gebruikt word.
Het grootspant (mainframe) wat vaak wel het breedste spant is, maar ook vaak achter het midden van de boot ligt, ook dit is gewoon een dwars doorsnede, en geen doorsnede op hartschip (zijaanzicht).

Wil je een varend model gaan maken, dan zit je al zo goed als zeker aan een koolstof rompje vast ivm het gewicht, zeker als je er een natuurgetrouwe kiel onder wilt hangen.
Ik zou dan zelf eerst een houten plug maken, precies zoals Jean Groels beschrijft, die goed in een lossingsmiddel zetten. Dan een polyester mal daarvan trekken, en als die klaar, mooi hard en glad afgewerkt is, dan die te gebruiken om je koolstof rompje van te maken. Daarmee kun je dan verder gaan werken.

Baasklusje schreef : Dat is nog uit de tijd dat men met houten en later, kunststof strooklatten tekende.
Sinds een jaar of 15-20 worden ze echter bijna niet meer gebruikt. Ze waren oorspronkelijk bedoeld als extra hulpmiddel om te controleren of de getekende rompvorm ook daadwerkelijk strookt. Tegenwoordig rekent de computer de krommes uit van de oppervlakken die je modeleerd, en geeft doormiddel van kleuren aan hoe "krom" een oppervlak is.
aan de hand hiervan kun je zien of er stukken in zitten die niet stroken.
Om het model voor de persoon die de computer bestuurd zichtbaar te maken, worden nog wel de spanten, waterlijnen en vertikalen weergegeven. Ook kan de meeste software wel de diagonalen (dit woord word vaker gebruikt dan sentlijnen) plotten, maar ze zijn vrijwel nooit van enige waarde om de vorm van het model te beoordelen.
De meeste ontwerpers nemen dus ook niet meer de moeite om ze überhaubt nog weer te geven.

Het "doorstroken" van de "kanokont" komt ook uit de tijd dat men nog met de hand en met strooklatten tekende. Ook in de computer doen we dit eigenlijk nog steeds, alleen word het onzichtbaar gehouden in de plots. Als je een strooklat in de vorm van de waterlijnen en de vertikalen zou dwingen, maar je zou bij de spiegel ophouden, dan zou het laatste gedeelte van de vorm definitie uit rechte lijnstukken bestaan. Dat wil je niet, dus je strookt de romp gewoon door tot in het niets, als je dan de romp vervolgens op de spiegel gaat "afsnijden", dan hou je een romp over die wel gevormd is zoals je het hebben wilt.
Sommige ontwerpers verwijderden deze "extra" lijnen van het lijnenplan, maar het is ook een tijd mode geweest om ze gewoon te laten staan.
in de jaren 70 en 80 was het ook heel normaal om een lijnenplan van een boot gewoon te publiceren in tijdschriften, boeken en folders. Daarom is het ook zo makkelijk om een lijnenplan te verkrijgen van een 20 of 30 jaar oude boot. Dat werd vroeger dan ook vaak door de koper gebruikt om een oordeel te vellen over zeegedrag en stabiliteit.
Tegenwoordig zie je helemaal nooit meer ergens een lijnenplan van gepubliceerd, en doet men er zelfs uiterst geheimzinnig over. Het enige dat we nu te zien krijgen is een algemeenplan dat niet eens de waarheid laat zien, omdat een boot er op papier nu eenmaal altijd wat anders uitziet dan in het echt. Men speelt dus vaak wat met de tuigage, giekhoogte, mastvalling, lokatie van de waterlijn, hoek van de spiegel etc. om de boot er op papier mooier uit te laten zien.

Erik heeft onlangs een site genoemd van iemand die de meest waanzinnige rc modellen maakt. Daar kan je ook zien hoe hij het aanpakt met het maken van een romp.
Misschien een idee om daar inspiratie op te doen?

http://www.eurosail.nl/

Deze site dus!

Groeten,
Johnnie

Erikdejong schreef : Het boek 'De Zeilsport' van Van Kampen/Loeff was altijd een geweldige bron van lijnenplannen. Ook omdat het een mooie dwarsdoorsnede gaf vanaf het begin van de 20e eeuw tot pakweg de jaren '70. De ontwikkeling van het zeiljacht in deze periode was er heel mooi in af te lezen. In de tekst werd ook aan de lijnenplannen gerefereerd in termen van de effecten die deze hadden op het vaargedrag.
Destijds ging onder watersporters het gerucht dat de lijnenplannen in de Zeilsport zouden zijn vervormd om illegaal gebruik tegen te gaan. Of dat echt waar is, betwijfel ik een beetje. De tekeningen zijn relatief klein en een boot bouwen met behulp van zo'n klein prentje introduceert al zoveel onzuiverheid, dat gebruik voor dat doel niet interessant is.
Dat er tegenwoordig zelden meer lijnenplannen worden getoond in brochures en tijdschriften is inderdaad opvallend en het is ook jammer. Ik merk in discussies met mede-watersporters dat het 'lezen' van een lijnenplan voor de meesten inmiddels geen gesneden koek meer is. Termen als 'weke kimmen' en 'diepe voorvoet' hebben uitleg nodig en termen als 'S-spant' worden door onwetenden of schaamtelozen misbruikt.
Het is zoals je zegt: vanuit het lijnenplan kun je jezelf al een idee vormen van het zee-gedrag van de boot en zijn sterke en zwakke punten.
Er wordt in ZF, ondanks het gegeven dat hier vele deskundige zeilers schrijven, opvallend weinig over rompvormen en lijnenplannen gesproken.

--
stegman

lodewijk stegman schreef :
Inderdaad, vind het wel interessante materie maar best lastig, is veel ingewikkelder dan in het platte vlak denken.

Maar over het eerder gepostte lijnenplan van de Loper dan: hoe zou het komen dan die ene sent-lijn zo sterk afwijkt van de anderen? Zie niet iets in de romp wat hiervoor verantwoordelijk kan zijn. Kan iemand dit uitleggen?

groet Maarten

Nachtvlinder schreef : De verklaring is heel makkelijk: dat is namelijk geen Sentlijn

Dat is de "kromme der ondergedompelde spantoppervaktes" (curve of areas). Ieder spant heeft een bepaalde oppervlakte onderwater, en deze staat weergegeven in die "gekke lijn" op die manier kun je beoordelen hoe de verdeling van het volume over de romp verdeeld is, maar het is ook mogelijk om aan de hand van het bepalen van de oppervlakte onder deze curve de waterverplaatsing te bepalen. Ook kun je, als je die curve uit karton oid zou knippen, de drukkingspunt kunnen bepalen. Je laat deze dan op de punt van een passer, pen of potlood ballanceren. Oorspronkelijk stond er waarschijnlijk een schaalverdeling in de kantlijn van de tekening waaraan je kon aflezen hoe groot de oppervlaktes zijn die in de curve beschreven worden.

minisail.nl/. Hier is ook veel kennis aanwezig.

Zelf heb ik de Endaevour op schaal gemaakt en rc ook vanaf een lijnene/spantenplan vanuit een tijdschrift en heeft mij 2 jaar gekost. De bouwwijze was simpel. Latten op spanten, daarna lekker van binnen in de polyester en van buiten lakken, vraag me nu niet waarom maar dit was mijn idee 20 jaar geleden. Ik heb hem nog steds staan en zal weleens een foto'je plaatsen.
Waar je rekening mee moet houden is ook de ruimte die nodig heb voor accu, servo , ontvanger en winches. Maar het resultaat is echt geweldig om zo iets te maken

Met belangstelling discussie "lezen van een lijnenplan"gelezen, met name het onderwerp [er worden geen lijnenplannen meer geplubliceerd]
Wat is het geval:
Als trotse opa van twee sportieve zeilers [eerst Optimist en nu Laser 4,7 en Nacra 15] heb ik van zowel de Optimist als de Laser 4,7 schaal modellen van hout gemaakt de Optimist was een bouwpakket maar van de Laser heb ik zelf het lijnenplan op schaal gemaakt, dit lijnenplan vond ik na veel zoeken op internet. Om het lijnenplan te verkrijgen heb ik contact met de Ontwerper, de Dealer etc benaderd echter zonder succes er wordt zelfs niet gereageerd. Daar ik toch van voornemens bent het model van de Nacra 15 te maken blijf ik zoeken vandaar deze vraag op het ZeilersForum.
Zijn er zeilers die over het lijnenplan beschikken en dit met mij willen delen.

Met belangstelling zie ik reacties tegemoet,

Teun de Jong

Hallo Teun,
Het is altijd mogelijk om de Nacra op te meten en dat terug te werken tot een lijnenplan.

In dat geval zet je de boot op blokken en met wigjes zet je deze zo goed als mogelijk waterpas. Dan gebruik je een paaltje wat je ook makkelijk waterpas kunt zetten en dat gebruik je als referentie voor je meetlint. Op die manier kun je de rompvorm helemaal nameten, feitelijk herleid je dus de numerieke spantenlijst. Dit kun je vervolgens weer uittekenen en dan heb je een behoorlijk goed kloppend lijnenplan. Je bent er wel een paar uurtjes mee bezig, maar het is wel erg leuk om te doen.

Hallo Erik,
Hartelijk dank voor snelle reactie, als oud scheepsbouwkundig tekenaar ben ik bekend meet opmeten van de scheepsvorm etc. Maar zoals gezegd het vraagt wat tijd en ik wil mijn kleindochter verrassen en dat lukt niet als opa met een meetlint etc bezig is. Vandaar mijn gestelde vraag.
ik wacht nog even af of er andere reacties komen, lukt het niet dan zal ik toch gedwongen worden de rompvorm op te meten.
Nogmaals hartelijk dank voor reactie
Met vriendelijke groet,
Teun de Jong

Je hebt een PM

Wat wordt metPM bedoeld

Personal message, persoonlijke bericht. Als het goed is verschijnt die vanzelf als envelopje in je scherm links

En rechts bovenaan deze pagina, schuin onder het tabje "zoeken" klikken op de link "persoonlijke berichten" kan ook.

Is het leuk om lijnenplannen van je boot hier te publiceren?
Ik heb er ook een:

En je dan maar afvragen waarom je boot over de ene boeg beter vaart dan over de andere.

3Noreen schreef : Huh?