Onderwerp: Scanmar 33

Hou er wel rekening mee dan in mijn geval het om en vrij extreem 3/4e getuigde mast gaat.
het aangrijpingspunt van mijn voorstag zit zeker 2m lager als mijn achterstag.
Nee aangezien de bakstagen als eerste doorgezet worden en je daarmee dus ook direct de buiging regelt.

Mijn achterstag doe ik eigenlijk vrij weinig mee enkel het bovenste deel van de mast buigen om de top open te zetten en vlak te maken als het doorwaait. Spanning op de voorstag regel ik toch echt met de bakstagen en dat is bij heel veel scandinavische ontwerpen zo.
De achterstag gebruik je om die mooie verjongde top krom te trekken.

Ik heb jouw draadje wel door gelezen maar volgens mij komt jouw nieuwe tuig eerder in de buurt van 8/9e?
Althans dat is wat ik me er van kan herinneren iig en dat is ineens een tuig dat je veel meer als een toptuig moet behandelen en dus meer regelen met de achterstag en zijn de bakstagen meer een extra als een main feature.

Als ik mijn bakstagen niet gebruik dan gaat de hele bende zo overboord bij een beetje wind

PS:
Dat is dus precies wat ik met de bakstagen doe. Die regelen hoe de mast zich gedraagt kwa buiging en tegelijkertijd de spanning op de voorstag. Mijn V's en D's (onderwant en hoofdwant bedoel je waarschijnlijk) daar valt vrij weinig prebend mee te regelen aangezien die niet gepeild zijn. De wandputtingen staan naast de mastvoet.

Mijn mast is precies 7/8, zit een beetje tussen jouw extreme 3/4 en het tegenwoordige 9/10 in. Wist niet dat jij geen gepijlde zalingen hebt. Dat verklaart dan wat je ervaren hebt: jouw mast heeft nauwelijks extra stijfheid gekregen door je wanten. Je bakstagen zitten wss een stukje onder het voorstag? Dan trek je daarmee inderdaad wat buiging eruit.

Leuk en heel flexibel (letterlijk) zo'n fractioneel tuig!

In dat geval Schroom niet om er flink porrie op te draaien als het een beetje waait. Bij pa aan boord (dynamic 33 dus ook wanten naast de mast en 7/8e) is daar altijd specifiek 1 man extra voor aan boord.
Die heeft maar 1 functie: Grind them backstays. En dat gaat op een stel Andersen 28ST's dus ook geen lichte soepliertjes.

Heel eenvoudig gekeken kan het niet zo zijn dat je met je achterstag geen extra spanning op je voorstag zet.

- je achterstag zit achter de mast
- je bakstagen zitten achter de mast
- je V's en D's zitten naast de mast

Het enige voor de mast is je voorstag.*

Als je dan dus alleen aan je achterstag trekt (die zowel naar beneden, als naar achteren trekt) zal je mast dus eerst achterover willen "vallen" voordat de mast gaat buigen. (Buigen is "moeilijker" dan achterover vallen en zal dus als eerste gebeuren).
Pas als de voorstag voldoende weerstand biedt om de mast niet verder achterover te laten vallen gaat de mast buigen, en dan kan als gevolg van de buiging wel de spanning in de voorstag relatief minder worden, maar het verlies is spanning zal toch weer opgevangen worden door meer mastvalling....


* het enige dat ik hier (om mn punt duidelijk te maken) niet meeneem is een doorgestoken mast die stijf in de mastkoker vast zit. Daar zal wel enige weerstand tegen het achterovervallen van de mast zijn, maar op de totale lengte van de mast zal dat fenomeen nooit helemaal weggenomen worden.

Maar goed, mnr scharft weet toch alles beter en zal dus wel weer een punt vinden waarom zijn generieke stelling eigenlijk bedoeld was voor zijn boot, en dus niet zo generiek geldt.

Groeten,
Johnnie

Je hebt helemaal gelijk trot.

Idd zal je een beetje spanning op je stag krijgen voordat de boel begint te buigen. Maar zoals je zelf ook al aangeeft, de mast word gefixeerd door de achterstag naar voren toe en door de voorstag naar achteren toe.

alleen is er in die situatie niets om de voorstag op spanning te houden. Laten we er even van uit gaan dat de voorstag er niet is maar de mast blijft wel staan zoals ie staat en buigt ook zonder voorstag.

Nu gaan we de voorstag introduceren als een extra punt op de mast waar aan getrokken word.

De voorstag zal nooit echt op spanning komen hoe strak je je achterstag ook zet. aangezien er niets is wat de mast tegenhoud tegen verder buigen naar voren als je aan de voorstag gaat trekken.

Ik ben blij dat ik niet alles direct aanneem wat ik lees, want als je een 3/4 tuig met verjongde mast maar zonder gepijlde zalingen vergelijkt met een 7/8 zonder verjongde mast en mét gepijlde zalingen als extra ondersteuning van de mast naar achteren... dan heb je het toch wel over een totaal ander effect op de voorstagspanning van het doorzetten van je achterstag. Het is ook nog een doorgestoken mast, wat nog eens wat effect heeft op de stijfheid van het geheel. Je onderschat denk ik in hoeverre Scanmar nagedacht heeft over het weglaten van die bakstagen, al is het vast nog steeds zo dat er een beetje voordeel mee te halen valt.

Overigens heb ik wel degelijk zo'n wiel helaas, dus dat is bij actief trimmen wel even slingeren.
Het is niet dat het zo hoort trouwens, want er zit een gewone spanschroef onder en die twee zitten als volgt aan elkaar:



TODO'tje dus: uitzoeken hoe het wel moet. Wellicht een veel-loper plus 1:2 staaldraadvertraging eraan a la Dehler.

dyneema werkt veel prettiger, is ongeveer net zo duur en is net zo sterk.

Hoe zat het dan op die andere Scanmar waarmee je hebt gevaren?

Ik zie veel zeslopers zonder verdere borging en zonder die staaldraad vertraging. Zoals deze. Tikje eng... maar er is ook maar 1 goed bevestigingspunt op de spiegel, dus een A-vorm zoals op Dehlers is niet eenvoudig te realiseren. Een los staaldraadje ernaast als borg is een optie, maar is wel iets om aan te blijven haken. Ach, komt wel.

De Scanmar uit Stavoren heeft 'm als volgt:


Dezelfde zesloper dus... met inderdaad ernaast bungelend borgdraadje.

Tussen de reserve onderdelen aan boord zit nog zo'n zesloper zelfs, bedenk ik me...

een mooie oplossing:

zet een stukje staaldraad of dyneema aan de bevestiging van je huidige achterstag op de spiegel. aan het uiteinde hiervan een schijfje.
Aan het uiteinde van je achterstag ook een schijfje (al dan niet voor staaldraad) en hier voor je het bovengenoemde eindje draad door.

Vervolgens kun je een v maken met één kant vast en aan de andere kant de 6 -loper die je nog hebt en die v voer je door het blokje van de draad die op je originele achterstagpunt aangrijpt.

Wat je nu hebt gerealiseerd is een 1-24 vertraging die mooi compact is, makkelijk te borgen op je oude aangrijppunt en met weinig extra onderdelen.

Ik hoop dat het verhaal duidelijk is.

Je hoeft mij niet uit te leggen hoe je een 1:24 vertraging maakt.

Wat je omschrijft is het Dehler systeem met 1 extra staalschijf om er een 1:24 ipv 1:12 van te maken. Het nadeel van alles aan 1 aangrijppunt is echter dat je zesloper langs die staaldraden gaat schuren en dat voorkom ik liever. Of je zou wel een HEEL grote staaldraadschijf aan de achterstag moeten maken.

Overigens heeft BK ook een spanner (met twee uitvouwbare handgrepen) in het achterstag, en geen veelloper. Dan vraag ik me toch af hoe noodzakelijk die aanpassing is.
Of is dat nou net een verschilletje tussen masttop en 7/8 tuigage?

De 6loper schuurt niet langs het staal tenminste niet als je een mogelijkheid hebt om die naar de zijkant weg te leiden. Alles zit in de bovenstaand omschreven constructie niet op 1 aangrijpingspunt maar op 3 punten. Het middelste punt heb jij al zitten en die neemt 50% van de krachten voor zijn rekening.
De andere 2 punten slechts 25% dus die zou je ook veel lichter uit kunnen voeren.
Of je neemt dyneema ipv staaldraad.

De noodzaak van een borging zie ik overigens niet echt aangezien je al achteruit gepeilde zalingen hebt en een steekmast. Is meer een onderbuik borging

Ja, bij een toptuig doe je veel minder met de achterstag vanuit trim opzicht.

Bij een fractioneel tuig heb je veel meer verplaatsing van de masttop in verhouding tot een masttop tuigage. Hierdoor is het lengte verschil bij trimmen van de achterstag bij de eerste veel groter. Bij mij is het verschil tussen de blokken bij de 6 loper tussen volledig los en volledig doorgezet zo'n 50 cm.
Nu zitten hier nog twee staaldraadschijven boven (dehlersysteem) dit betekent een lengte verschil als het enkel uitgevoerd zou zijn van 1/3 x 50 = 12,5 cm. Dat is stiekem best even draaien aan een spanner.

Zo zit het bij mij, 1:40 cascade in dyneema uitgevoerd:


En hieronder wat ik gedefinieerd heb als max-bend voor de zeilmaker. Deze buiging (en meer) is er makkelijk in te trekken met die cascade (bereik en vertraging is voldoende), meer is niet nodig voor het grootzeil en voorstag staat dus echt snaarstrak bij deze bend. Kan nog strakker via achterstag en/of bakstagen, maar zou me verbazen wanneer dat nodig zou zijn. Bakstagen heb ik om het wegneembare (hier niet gezet) binnenvoorstag beter door te kunnen zetten: dat (en de bakstagen) zitten zo'n 80 cm onder het vaste voorstag - als ik aan het achterstag ga trekken dan komt het binnen voorstag slapper te staan (want mast buigt onder het permanente voorstag naar voren!)


Bereik van een talie op een 7/8 dient een stuk groter te zijn dan bij top zoals hier al eerder genoemd. Als je dat bereik al haalt met een wielspanner dan kost je dat zoveel tijd dat je dat in de praktijk niet zult gebruiken om per overstag of na een vervelende golf te "schakelen". Bij mij trek ik zo'n 3 m lijn binnen om van pre-bend tot wat je op de foto ziet te komen. Dat is dus 8 cm in de top, iets minder vanwege rek. Dat bereik haal je met een wielspanner ook prima, maar kost je veel meer tijd en gekke zithoudingen...

Waarom heb je gekozen voor zo'n tufnol blokje met extra harpje bovenin?
Was het niet veel beter om daar ook een low friction ring in te splitsen? Dit krijgt wel behoorlijk op zijn fl*kker zo.

Ja, die was ik vergeten te kopen (komt er nog in). Tufnol blok is wel een high-load staaldraadblok overigens, kan iets van 1500 kgf hebben.

Wel ver afgedwaald nu - voor TS is van belang dat hij geen enkel probleem zal hebben z'n voorstagdoorhang te regelen mbv z'n achterstag. Hooguit wat onhandig vanwege z'n wielspanner. Iets als ik gebouwd heb is er zo opgeprutst hoor! Zou dan meteen het hele achterstag vervangen door Dymeema: lekker licht en je kunt het allemaal zonder gewals en toestanden in eigen beheer (aan boord) in elkaar zetten. Het splitsen van dit type kaal Dyneema is erg eenvoudig - en zoals je ziet kan ik het bijna

Eigenwijs schreef :
Ik draai (toptuig) ca 20 cm tussen max vast en max los.
Hekstag zit midden op de spiegel dus cascade naar 1 punt.... Onhandig.

20 cm bij een toptuig!? Is dat vanaf handvast of vanaf los bungelend tot wat je gebruikt als max?

Stel een mast is 17 m lang: totale lengte voor- en achterstag zal dan bv 35 m zijn. Om die 35 m op 20% breeksterkte te brengen dien je het geheel (via het achterstag) 17 mm uit te rekken.

Wat gebeurt er met de resterende >18 cm dan? Je top komt echt geen 18 cm naar beneden, dan is je mast allang geknikt. Zit een groot deel van die 20 cm dan in vervorming van je romp? Kan ik me niet voorstellen - bij jouw boot.

Belangrijk verschil tussen top en fractioneel is wel dat je een toptuig-mast slechts kunt buigen door veel compressie te geven, daar waar je bij fractioneel voornamelijk een buigmoment oplegt (hefboomwerking vanuit het ongestaagde stuk, buigend om het voorstag verder naar beneden toe.

Waar denk jij dat die 20 cm in gaan zitten? Ik verbaas me dat het verschil zo groot is met de situatie bij mij aan boord; ik heb minder dan de helft daarvan nodig (lager tuig en 7/8 fractioneel).

Nachtvlinder schreef :
Francespar met uitklapbare hendels ipv wiel.
Bereik 22 cm.
Helemaal los bij 6 kts en minder wind, voor 40 cm doorhang in voorstag.
Helemaal strak bij 20 kts aan de wind, vrijwel geen doorhang.
En de romp doet niets.... Stijf als een stijve plank.

Op mijn Loper draai ik de achterstag spannen ook makkelijk 10cm in, als net niet meer is.
Precieze data heb ik niet, want ze staat nog ff hoog en droog...

Maar die 10 (of 20) cm zal gaan zitten in:
- minder doorhang in de voorstag (rechtere lijn)
- rek voorstag en achterstag
- masttop zal naar beneden getrokken worden door buiging (alhoewel dat indd niet heeeel veel zal zijn)
- masttop zal naar achteren getrokken worden (als resultaat van 1 en 2)

Groeten,
Johnnie

Gister dan eindelijk daadwerkelijk een stukje gezeild.

Er is nog wel wat te doen.

Een voorzeil hijsen is tien minuten bikkelen op de vallier. Not good. De vallen lopen echt gruwelijk zwaar. Gezien hoe moeilijk (en duur) ze deden over een simpel knip en scheer beurtje (of zelfs dat niet eens, want zonder afspuiten), aarzel ik om de havenmeesters te vragen of ze iets met een mastenkraan kunnen. Ik heb wel een bootsmanstoeltje, maarja, de vallen zijn juist het probleem... liever de mastenkraan dus. Ik houd iets stoms als "vallen te dik" eigenlijk gewoon voor mogelijk... staaldaad met voorloop vallen zijn namelijk vervangen door touw. Er zitten nu dan wel andere schijven in, maar hoeveel ruimte is er werkelijk?

Eigenlijk moet ie gewoon naar Lelystad zodat ik dit soort dingen veel makkelijker aan kan pakken, maarja in Hoorn liggen is vooralsnog gratis... en in m'n 'eigen' haven is nog geen plek.

Daarna heb ik even de middenstand van het stuurwiel op het oog gemarkeerd met een tieripje. Dat maakt echt een wereld van verschil. Ookal klopt er niks van, het blijft een nuttig referentiepunt voor de roerstand. Onbewust heb ik dat blijkbaar toch nodig om trefzeker te sturen met een ruime 2 slagen van aanslag tot aanslag, en een stuurwiel wat er in alle standen hetzelfde uitziet

Met dit hulpmiddel ging uitparkeren voortreffelijk. Yay! En wat loopt die driepitter mooi, zeg. Muisstil en soepel.

Eenmaal de haven uit, vielen brandstofmeter en toerenteller uit. Motor af, motor... niet meer starten. Uh oh. Geen stroom op het paneel dus. Inparkeren met stuurwiel leek me al lastig genoeg, maar dan ook nog onder zeil? Gelukkig deden de meters het even later opeens weer en kon ik de motor starten. Later viel ie opnieuw uit en heb ik de motor maar laten lopen, om in elk geval de haven in te komen. Lang leve diesels - die zonder stroom gewoon blijven lopen. Helaas stond de boel wel met 15 volt te laden, ik hoop dat de accu's dat overleefd hebben. Wat-ie trouwens ook deed toen het paneel nog wel stroom had. Misschien is de dynamo ingesteld op een ouderwets diodeblok ofzo, of er zit ergens een referentiedraad los. In elk geval heeft de electra dus aandacht nodig. Geen punt, daar kom ik wel uit, maar wel even fixen voordat er meer gevaren wordt...





Maargoed... 145% genua uitgerold en varen maar! Nuja, dat uitrollen ging pas soepel toen ik er een stropje onder zette, maar dat mocht de pret niet drukken... zo bleef ie tenminste ook vrij van de reling. Voorlijk van deze G1 is wat kort; 1092cm tegen 1150 voor de werkfok.

5-6 knopen heen, 3-5 knopen terug. Tja.. dit is wel het Hoornse Hop, en ik was een stukkie richting Edam gevaren en terug.

Terug in de kom een stukkie achteruit motorend kwamen er dus een paar aardige struisvogelnesten onder de romp vandaan drijven. Oeps... en de waterplanten stonden zelfs bij 3 meter diepte hier en daar nog tot aan de oppervlakte! Ongelooflijk.

Maarja, toen moesten we de box nog in. Stootwillen rondom (eentje bleek meer een soort waterzak te zijn, dus die is naderhand gelijk de container in gegaan), diep ademhalen, plan gemaakt en afgestemd met de crew, en proberen maar...

Inparkeren ging echter wonderwel, totdat...

Ik heb de laatste box tegen de hoofdsteiger. Heel veel aanloop. Ik heb wel twintig felicitaties gehad, van mensen die gezien hadden dat de boot eerder te koop lag, en wellicht de vorige eigenaar ook kenden. Maar nu stonden er twee Duitse dames op de steiger, terwijl ik de box in voer. Mijn vriendin op het gangboord met de voorlandvast in de handen, om af te stappen a la "afmeren aan langssteiger" wat deze box in feite is, zeker met de steiger als hogerwal. Ik zou de achterlandvast wel doen, en met deze "afsteigerige wind" kwamen de andere twee later wel.

Eén van de Duitse dames besloot echter ongevraagd hulp te bieden. Resoluut griste ze de landvast uit mijn vriendin haar handen, en sloeg deze om de paal.

Alleen... dat was de achterste paal, en dit was de voorste landvast. En om de één of andere reden besloot ze de boot op die lijn nog af te stoppen ook. En deze pittige tante won het van een kleine vijf ton boot. Het effect laat zich raden. Halverwege de box... SNOK... draai... BONK! boeg tegen de steiger. "En bedankt!" mopperde ik luid.

Geschrokken liet de dame de landvast weer aan mijn vriendin, waarna de boot vrij snel alsnog goed in de box lag, terwijl de dames zonder iets te zeggen (maar met een chagrijnige blik) een veilig heenkomen zochten een meter of tien verderop.

Gelukkig amper een veegje op de romp, en toch nog best tevreden over de hele manoeuvre. Had er niemand "ingegrepen" dan was de draai de box in gewoon keurig geweest. Zelfs manoeuvreren krijg ik dus vast vlot onder de knie met stuurwiel. Voorlopig geen spijt!

"helpende" duitsers moet je altijd vanaf 5 meter afstand al wegschelden.
En als ze niet weggaan: de hele tros heel hard voor hun kop gooien.