Het laden van de serviceaccu op de motor verloopt zoals bekend niet er efficiënt. Dit komt doordat de standaard alternators die gebruikt worden op onze dieselmotoren afkomstig zijn uit de automotiv wereld en daar speelt het goed doorladen van accu's geen enkele rol. De laadregelaars die worden toegepast zijn daarom erg basic: ze zorgen dat de output van de alternator een vast voltage heeft van 14,4V (of iets in de buurt) en daar blijft het bij. Er wordt geen rekening gehouden met het soort, de laadtoestand en de temperatuur (een maat voor hoe snel er geladen kan worden) van de accu en ook niet met het verlies wat een eventuele scheidingsdiode geeft. Hierdoor laden standaard alternators langzaam (als de accu voller raakt daalt het aantal Ampères waarmee geladen wordt snel) en wordt de accu ook maar tot 90 of hooguit 95% geladen. Ook al heb je een alternator die bijvoorbeeld 55A kan leveren, in werkelijkheid wordt er als de accu 80% vol is nog maar geladen met aan paar schamele Ampères. Bij auto's geen probleem en zelfs gewenst (de accu wordt nooit overladen), maar voor boten wel. Je wilt immers de motor zo kort mogelijk laten lopen en in die korte tijd de accu zo snel mogelijk volpompen. Ook maken wij graag gebruik van de volle accucapaciteit.
Om dit probleem te lijf te gaan moet je dus de 'domme' laadregelaar van de alternator vervangen door eentje die wat meer intelligentie heeft en rekening houdt met de parameters als eerder genoemd. Eén mogelijkheid om dat te doen is het toevoegen van een externe, intelligente regelaar aan je alternator. Ik heb daarvoor de veel gebruikte Sterling ProReg BW AR12W regelaar gekocht. Het principe daarvan is eenvoudig:
Het plaatje stelt schematisch de alternator voor. De gele 'B' is de bestaande regelaar die is ingebouwd op de alternator. De blauwe 'S' is de intelligente Sterling regelaar. Deze wordt parallel aangebracht op de bestaande regelaar. De aardigheid daarvan is dat de Sterling gaat zorgen voor het juiste voltage op de accu en dat de bestaande regelaar er verder voor spek-en-bonen bij zit. Maar mocht er iets misgaan met de Sterling, dan zorgt de bestaande regelaar er voor dat de oude situatie weer hersteld wordt en dat de accu's dus niet beschadigd worden.
Hoewel het plaatje er bedrieglijk simpel uitziet, is het inbouwen van zo'n Sterling regelaar in je boot niet voor de
faint-hearted. Het vereist wat technisch inzicht en wat handigheid met het maken van elektrische aansluitingen, inclusief soldeerwerk. Als je niet wat ervaring hebt met dit soort zaken kan je deze klus beter uitbesteden of samen met een meer ervaren vriend/vriendin doen.
Op de il Cigno (een Compromis 888) heeft de Sterling laadregelaar een plaatsje gekregen in de bergruimte onder de kajuittrap, boven de motor. Door de laadregelaar van de zonnepanelen wat op te schuiven paste dat mooi.
Recht op de foto de alternator van de Yanmar 2GM20FC motor. De alternator van Yanmar is een Hitachi 12V 55A (model LRI55-20).
Als eerste moet de alternator gedemonteerd worden om bij de aansluitingen te komen. Na daar een foto van gemaakt te hebben kunnen ze allemaal los:
Om de Sterling te laten werken moet er een draad verbonden worden met het negatieve sleepcontact. Om daarbij te komen moet dit type alternator opengemaakt worden. Dat heb ik maar thuis op de werkbank gedaan omdat ik daar nog geen enkele ervaring mee had. Na het lossen van de vier bouten kan je de twee delen losnemen.
De sleepcontacten zie je rechts op de foto.
Omdat je niet weet aan welk sleepcontact je de draad moet verbinden, soldeer je een draad aan alle twee. Later, na meten met de multimeter, verwijder je de overbodige draad weer en laat je de juiste zitten.
Op de foto zijn de twee nieuwe oranje draden te zien. Ook is te zien dat je met een dun pinnetje door een gaatje in de achterkant van de behuizing de sleepcontacten kunt vasthouden zodat je de boel weer kunt monteren:
Om daar aan te kunnen meten moeten de draden naar buiten gebracht worden. Met wat gepriegel kon ik ze door de bestaande gaten in de achterzijde van de behuizing leiden. Voor de zekerheid ook maar voorzien van een draad doorvoer tule die ik nog had liggen, die pasten precies.
Nu de alternator op de boot weer monteren, aansluiten en de motor starten. In de handleiding staat duidelijk aangegeven welke van de twee draden je moet hebben, dat meet je met de multimeter. Toen alles weer er af, de alternator weer uit elkaar (inmiddels weet ik precies hoe) en de overbodige draad wegknippen. Daarna alles wederom monteren en aansluiten. Dit klinkt erg omslachtig, en dat is het ook. Maar kennelijk is het de enige manier.
Nu volgt het aansluiten van de diverse draden van de Sterling, inclusief de essentiële temperatuursensor op de accu. Het schema daarvan ziet er zo uit:
Op zich kwam ik daar een heel eind mee, maar op de ogenschijnlijk eenvoudigste draad liep ik vast. De gele draad moet aangesloten worden op een punt wat 12V krijgt zodra de contactsleutel wordt aangezet. de handleiding zegt daar het volgende over:
Nou zou je denken dat er ergens in de motorruimte wel een draad ligt die spanning krijgt zodra je het contact aanzet, maar ik kan het niet vinden. Heeft iemand een tip waar ik moet zoeken?