Onderwerp: Project koolstof Beams bouwen.

Dat ziet er strak uit. Doe je alleen het onderste deel vanwege de passing en de rest nadat de boot overgevaren is?

ilCigno schreef :
Inderdaad. Voor nu moeten deze delen aalglad afgewerkt worden om als mal te dienen voor "het gat" van de pen-en-gat verbining in de drijvers. Ik ga er zeg maar een soort trechter omheen lamineren. Op zich ook wel weer spannend vind ik, niet zo zeer het lamineren maar het lossen er van. Het idee was om een autoventiel mee te lamineren om daarmee met behulp van perslucht te kunnen lossen. Maar bij nader inzien gaat dat niet werken volgens mij. Er zal vrij snel lekkage optreden bij de beambout, want die moet uiteraard wel los blijven van de te lamineren trechter. Druk opbouwen zit er dan niet meer in. Maar ik heb nog een plan B waarin ik meer vertrouwen heb.

Verder doe ik voorlopig niets meer aan de Beams, of hooguit nog een Gamma verfje over de peelply heen voor de UV bescherming. Constructief is het in orde zo.

Deze winter krijgt dit Beamproject nog een vervolg met het maken van de "fairings". Dit is een gestroomlijnde kap die aan de voorzijde van de Beams wordt bevestigd om het water af te buigen. Pas daarna kunnen de Beams worden afgeschilderd.

Zien er nu al prachtig uit, laat staan met een fairing en een likje verf.
Worden zij uiteindelijk dezelfde kleur als de romp, of een misschien een contrasterend kleurtje?

Fijne coating die HB coating, ik heb mijn ow schip ermee gedaan om het strak te krijgen en als bescherming. En straks gebruik ik het ook op mijn menwagen project.

Goed bezig, ik zeg het vaak maar blijf het maar gewoon zeggen prachtproject!

Sonador schreef :
Tja kleurstelling, daar ben ik nog niet helemaal uit. Voor nu denk ik dat ze eigenlijk gewoon wit worden, net als het dek. Mogelijk de onderkant nog een contrasterend kleurtje. Maar dat is iets voor volgend jaar. Voorlopig blijven ze nog gewoon naturel. (zwart)

De HB coating is inmiddels terug geschuurd tot korrel 320 en daarna 5x in de lossingswax gezet.Voor morgen staat er weer een flinke lamineer klus op het programma, de “gaten” voor de “pennen” van de Beams. In het vervolg noem ik dit maar de schoenen. Daar gaat toch ongemerkt nog veel materiaal in, ruim 20m2 glasvezel met ca. 14kg epoxy. Voor de zoveelste keer moest ik weer eens materiaal bijbestellen.
Al eerder dacht ik nl. wel genoeg te hebben voor de afronding van het werk, maar niet dus.

Goede voorbereiding is het halve werk dus afgelopen week heb ik de avonduren besteed aan het schuren, waxen en verder prepareren van de Beampennen, alsmede weer heel veel knipwerk gedaan.

Alles is nu op maat geknipt en ligt op volgorde van verwerking klaar, 32 lapjes glaslegsel, peelply, releasefolie alvast vastgeniet aan de bleedermat, vacuümzak, tackytape en twee vacuüm pompen.

Kan morgen weer lekker aan de bak

Ik heb overwogen om de schoenen met vacuum injectie te maken maar heb daar toch vanaf gezien omdat ik geen mogelijkheid zie om de droge lagen glasweefsel strak om de Beampen te krijgen en te houden. De pen is spiegelglad en taps toelopend. Het glasweefsel is 45/45 dus met veel rek in de 90-richting. Met spuitlijm zou ik nog een heel eind kunnen komen maar daar ben ik in combinatie met epoxy niet zo'n fan van. En dan nog krijg je het niet strak met als gevolg plooien in het laminaat door de hoge vacuum druk die nodig is om de vacuum injectie uit te voeren.

Daarom toch maar met de hand gelamineerd en achteraf vacuum erop. Dat is wel weer eens lekker om met het doorzichtige glasvezel te werken ipv het zwarte carbon. Inmiddels ben ik halverwege, twee schoenen gelamineerd en staan nu onder vacuum en nog twee te gaan. Vanwege de vorm en de hoeken wil ik zo snel mogelijk enigszins druk hebben om de glasvezels blijvend mooi de hoek om te laten gaan. Daarom gebruik ik twee pompjes, de grote links voor de eerste paar uur bij heel lage druk (is mooi instelbaar op die pomp) en de kleine rechts voor volledig vacuum nadat de hars al enigszins is gegelleerd.

Meestal probeer ik de vacuumzak aan de lage kant alvast vast te maken en verder zodanig voor te bereiden dat deze snel kan worden aangebracht. Met deze schoenen lukt dat niet omdat ik de hele Beam halverwege het proces moet omdraaien. Dat is lastig en zwaar en dan moet er zeker ook nog niet een vacuumzak in de weg zitten. Maar gelukkig is dit een relatief eenvoudige zak en het enige waar ik wel om moet denken is dat het tacky tape schoon blijft. Daarvoor zit aan de lage kant nog een klein dammetje ook van tackytape om eventuele druipepoxy tegen te houden. Dat werkt tot nu toe

Noballast schreef :
Met de 0 richting, wat bedoel je daarmee?

De rondingen/hoeken waarop het komt te liggen en dat het op dat punt rekt en dunner word?
Of is het, het basispunt waarop de vezels van het weefsel overgaan in 45/45 (beetje kromme zin)

Sonador schreef :
Goed dat je het vraagt want ik zie dat ik mij vergist heb. Ik bedoelde 90 richting wat wil zeggen haaks op de lengterichting van de rol. Heb het inmiddels aangepast. Dat komt door de wijze waarop het 45/45 Biaxiaal legsel in elkaar is gestikt.

Noballast schreef :
Teon ik Noreen bouwde heb ik een stukje pvc over de beam bout geschoven en die gewoon mee gelamineerd. Later zaag je dat er met gemak vanaf.

Bij het inbouwen zat er een glas buisje omheen om het rvs van het carbon gescheiden te houden. Bij het afwerken van de punten heb ik die er weer afgezaagd. Nu zit er een stukje pvc slang omheen. Meelamineren doe ik niet, ik heb straks het schroefdraad weer nodig om de boel te lossen.

Het was ook maar een losse opmerking hoe ik het aangepakt heb.

“Vacuüm baggen” heeft nog wel zo zijn valkuilen. Zo moet je er voor oppassen dat het laminaat niet te droog wordt. Dit is afhankelijk van het moment dat je het vacuüm er op zet, de vacuüm druk, de soort bleedermat (dik of dun) en de geltijd van de hars. Te vroeg en er wordt teveel hars geabsorbeerd, te dikke bleedermat idem. Te laat en het heeft niet of nauwelijks nog effect op het laminaat.


Vanwege de hoeken en een deel dat op de kop hangt heb ik de behoefte aan een vacuüm zak en om zo snel mogelijk een klein beetje druk op het laminaat te zetten. Aangezien ik dan meerdere vacuümzakken tegelijk onder druk heb staan moet ik daarvoor een extra vacuümpompje inzetten (mijn reservepompje). De grote pomp is prima regelbaar dus die neemt de lage druk voor zijn rekening. Het kleine pompje is alles of niets (heeft geen externe regelaars) en neemt de hogere druk voor zijn rekening. Dat betekent dat ik gedurende het werk slangetjes open en dicht moet zetten voor de verschillende luchtstromen.


Open of dicht doe ik met kleine klemmetjes waarmee de slang wordt dicht geknepen. De (goedkope) slang die ik daarvoor gebruik wordt verkocht als olieslang en is inwendig 8mm. Dit is een mooi maatje en net stevig genoeg om niet in te klappen.


Het is altijd wel handig om een paar referentie lapjes te hebben om te zien hoe de uitharding vordert. De hars voor de schoenen zijn in 4 batches klaar gemaakt en per batch heb ik een lapje buiten de zak gehouden om dit proces in de gaten te houden. Je kunt het met verschillende harders zelfs zodanig uitkienen dat alle lagen zich ongeveer in hetzelfde gelstadium bevinden. Bij mij makkelijk, batch 1, 2 en 3 met een trage harder en 4 met een snelle harder.


Een veel voorkomend probleem is een te kleine “zak”. Ik spreek steeds over een zak maar feitelijk is het een stuk plastic folie dat met tackytape luchtdicht over het laminaat wordt geplakt. Nou heb ik toch al heel veel vacuümzakken gemaakt, maar een te kleine zak overkomt mij nog steeds wel. Ook nu weer, terwijl het hier toch over een hele simpele zak gaat. De rolbreedte van dit vacuümfolie is 150cm, precies genoeg voor de omtrek van de Beam. De achterste Beams hadden genoeg aan een stuk folie van 150x120 en de voorste Beams van 150x140. Dat ging 3x goed alleen bij de laatste fout. De zak blijkt te kort omdat het tackytape niet de kortste route kan nemen en ik de folie in de verkeerde richting heb gebruikt


Dus heb ik er maar een klein stukje bij aan geknutseld.

Het extra strookje bleedermat vormt de verbinding tussen vacuüm slang en laminaat. Het slangetje in rechtstreeks contact met het laminaat geeft een indrukking cq. vervorming in het laminaat en dat wil je niet. Het extra stukje bleedermat zit ook over het slangetje heen om te voorkomen dat het plastic van de vacuümzak het slangetje in wordt gezogen.

Eigenlijk kan een vacuümzak nooit te groot zijn. Het kost alleen meer materiaal in de vorm van vacuümfolie en tackytape. Een te kleine zak maakt het onmogelijk om de zak te sluiten, zoals in bovenstaand Beam geval, maar veel vaker voorkomend is zgn. “bridging” waarbij het folie niet meer aansluit op het onderliggende vlak. En dat wil je echt niet.

In tegenstelling tot vacuüm injectie is bij vacuüm bagging het laminaat al verzadigd met hars. Dat kan soms ook wel eens op een kliederpartij uitlopen, vooral als het veel is en snel moet. Als er hars op het tackytape komt wil dat niet meer hechten en ontstaat er een serieus propleem met het dichten van de zak. Daarom dient dit schoon te blijven alsmede het oppervlak waar het op zit. Dat kan nog wel eens een uitdaging zijn, vooral aan de lage kant. Indien mogelijk heb ik het vacuüm folie alvast op zo’n kritieke plaats vastgemaakt. Eenmaal vast is het geen probleem meer als er dan nog hars op komt.


Bij deze Beam punten heb ik dat niet gedaan omdat de Beams halverwege het lamineren gedraaid moeten worden. Die dingen zijn inmiddels loeizwaar en er zit nat laminaat op de plek waar je het zou willen vastpakken om te draaien. Kortom, even een lastig momentje waarbij vooral zo’n stuk plastic niet in de weg moet zitten. Dus heb ik aan de lage kant met tackytape een soort “dammetje” geplakt waardoor de druiphars met succes wordt tegen gehouden. Als extra heb ik het tackytape nog beschermd met een stukje afplaktape. Op bovenstaande foto van links naar rechts, laminaat, tape dat de rand van het laminaat markeert, tackytape als dammetje tegen druipepoxy en tackytape voor de vacuümzak. Hier zit tijdelijk nog een extra bescherming overheen in de vorm van een stukje afplaktape.

In principe is een enkele laag tackytape (ik gebruik eigenlijk altijd butyltape) voldoende. Wil je echter snel kunnen werken dan is twee lagen handiger en komt het allemaal wat minder nauw. Dat wil zeggen tackytape aangebracht op zowel het oppervlak als op de folie. Zo heb ik het dus ook gedaan.


Bij mij zijn de blauwe release film en de witte bleedermat nog twee verschillende lagen. Omdat een deel op de kop hangt is het aanbrengen wat lastiger. Daarom heb ik van te voren de release film op de bleedermat vastgeniet, het geheel rondom de Beampen gelegd en weer aan zichzelf vastgeniet. Zo blijft het wel even hangen totdat er druk op staat.


En nu maar wachten tot de boel is uitgehard en ik verder kan met de lossing. Daar heb ik nog steeds wel wat zorgen over

Zo’n bouwproject kent vele pieker momenten. Hoe ga ik zus doen of hoe ga ik zo doen. Dit hele Beamproject was voor mij zorgelijk en omgeven met allerlei uitvoerings scenario’s. Uiteindelijk is het meegevallen. Maar sommige onderdelen dienen kwa oplossing wel van te voren goed overdacht te zijn om daarmee de beren op het pad afdoende te slachten. Dat lukt ook meestal wel en je kunt ook niet alles van te voren voorzien. Te lang blijven piekeren verstoort de voortgang en op een bepaald moment is het gewoon een kwestie van doen.

Het lossen van de mallen voor de trekstangen was zo’n dingetje. Uiteindelijk heb ik dit heel makkelijk opgelost mbv. een paar blokjes hout en twee stokschroeven (bedankt Tjitse voor de juiste benaming) waarmee ik de mallen er heel makkelijk heb kunnen uittrekken.

Een ander piekerding is het lossen van de schoenen over de Beampennen. Hoewel taps van vorm, dus lossend, voorzie ik nog wel een probleem omdat het laminaat rondom gaat en met name op de hoeken geen ruimte krijgt. Het moet dus door afschuiving lossen. Ook hierbij zijn al diverse scenario’s de revue gepasseerd, ook naar aanleiding van de ervaringen bij andere bouwers. Ik heb overwogen om er lucht in te persen en heb zelfs daarvoor de (autoband)ventielen geregeld. Toch heb ik daar van af gezien omdat 1.het volgens mij niet gaat werken, 2. het ventiel danig in de weg zit bij het lamineren en vacumeren en 3. ik een makkelijker methode (en succesvol elders) denk te kunnen gebruiken.

Misschien vergis ik mij wel maar dat gaan we zien dus. Plan E is overigens doorzagen, maar dat is nog het doem scenario.

Ik heb een stevig hardhouten balkje van 45x80 over de Beam bout gesteld. Het rust op een grote volgring waaronder de moer van de Beam bout. Met wat UD carbon aan beide uiteinden (had ook glas UD kunnen zijn maar dat heb ik niet meer) en door middel van het omhoog draaien van de moer gaat het balkje aan de schoen trekken om te lossen. Dat is althans de theorie. De lijmtangen zijn er voor om het balkje gesteld te houden totdat het carbon is uitgehard.

Spannend man!

Moet die passing echt zo nauw zijn? Mijn gedachten zouden al snel gaan naar een dunne laag zacht spul en misschien had ik wel wat kaarsenvet opgelost in een vluchtige stof en deze op de beams gesprayed om zo een semi harde laag te krijgen. Loswax bouwt niet dik genoeg op, maar een 300-500micrometer laagje harde paraffine zal het lossen vast makkelijker maken.

Maar ja daar heb je nu niks aan.

Glasvezellaminaat heeft een veel hogere lineaire thermische expansie dan carbonlaminaat (al is die expansie van laminaten zowiezo erg gering)
Daarnaast heb je onder het laminaat inpaktape geloof ik. Dat is waarschijnlijk gemaakt van PET. De glastemperatiur daarvan is 68-81 graden.
Je wilt je laminaat liever niet heter dan 80 graden stoken, maar als je daar in de buurt zit heb je kans dat er een paar dingen flink mee gaan zitten!

Ja die passing moet nauw zijn. Het moet een ingeklemde verbinding worden die er voor moet zorgen dat de rechthoek tussen beams, drijver en middenromp geen parallelogram wordt. In aanvulling op deze schoen met bout komt er rondom de Beam nog een flens die aan het dek van de drijver wordt vastgebout.

-ik had mijn vorige post nog bewerkt-

boarderbas schreef : Hoi Bas, ik bent niet van plan om de boel nu al op te stoken. Er zit geen tape tussen, alleen 5x was.

Noballast schreef :
Heb je als laatste op de losmiddelwas geen PVA oplossing ( B-film www.polyservice.nl/Lossing-B-f...250-ml--p-16289.html ) aangebracht?
Dan kun je via die eerder genoemde ventielen ( aan de binnenkant uiteraard wel een klein velletje polytheenfole erop leggen ) om te kunnen lossen een beetje waterdruk zetten. Water lost nl die B-film op zodat het product heel makkelijk los komt van de mal .
Ad

Dan heb je een aparte wax nodig, anders trekt die vissenogen. Tenzij je het verneveld, maar dan heb je een ruwe afwerking(wel ideaal voor mallen, geen pinholes op zo'n oppervlak) . De film oplossen gaat die enkel meer van kleven, je hebt juist de slip nodig, dat doet wax op zich zelf prima. Pva er tussen heeft vooral zin in nieuwe polyester mallen waar ook polyester producten uit gaan komen om die in te breken, met een speciale priming wax, al is dat sinds de opkomst van semipermanente losmiddelen een beetje achterhaald. Met een ruw oppervlak op one off mallen is pva trouwens ideaal.

Ik heb heel vroeger, nog in mijn schoolperiode, een stuk of 30 polyester kano's gebouwd. Met was en PVA in de mal. Dat ging prima. PVA heb ik staan, maar met wisselend succes gebruikt. Het verkleven is ook bij mij bekend. Daarom, en om dat ik opzich goede ervaringen heb met alleen lossingswas, dit nu niet gebruikt.

Overigens wil de schoen er nog niet af

Later meer.

Oeehhhh, Fingers crossed! Zet hem op!

Zo simpel als ik het had gedacht gaat het niet. Natuurlijk niet. De zorgen waren dus toch wel gegrond. De moer op de Beambout drukt het balkje excentrisch omhoog. Daarom heb ik ook de andere kant aangepakt met eerst een constructie van lijmtangen en later met “een domme kracht” van 3 ton. Ik heb nogal wat tijd verspild om de schoen eraf te krijgen. Het korte balkje van 45x80 meranti vervormd aan beide kanten van het carbon. Dus aan kracht ontbreekt het niet. Maar het lukt niet. Ik kan er wel weer een avond of dag aan besteden maar ik zie het gewoonweg niet lukken. De schoen is wel overal los behalve zo te zien hier en daar op de hoeken. Ik kan rondom een metalen strip tot op de kopkant er tussendoor duwen.

En dit is dan nog de kleine schoen op de achterste Beam. De voorste schoenen zijn nog langer en zullen dus nog meer weerstand bieden denk ik.

Wat heb ik fout gedaan? Had ik toch aanvullend op de wax PVA losmiddel moeten gebruiken (oplosbaar in water) of in plaats daar van plastic tape ? Met tape heb je wel twee kansen, de hechting van het tape zelf los trekken (wat vaak ook gebeurt) en/of de hechting van de epoxy op de tape lostrekken. Twee kansen dus. Misschien had ik wel eerst één Beam moeten proberen ipv alle vier tegelijk. Maar ja, tempo hè.
Bah, heel frustrerend allemaal

Nu, wat ik fout heb gedaan blijkt nadat ik de schoen toch maar heb doorgezaagd.

Dat voelt als een verlies

Maar zelfs doorgezaagd (de holle onderzijde) bleek het lossen nog lastig te zijn, maar aangezien het laminaat nu meer ruimte geeft hebben een paar wiggen veel meer effect. Met een paar knallen springt de boel los.


De wax heeft op één hoek niet gewerkt danwel ik heb er onvoldoende opgesmeerd of niet genoeg uitgepoetst. Wel steeds dezelfde hoek nl. de overgang van onderzijde naar kopkant. Voor alle vier. Dit had nooit los kunnen komen met welke methode dan ook. Het witte onderin de schoen is waar het laminaat heeft vast gezeten met een beetje delaminatie (van de eerste laag) als gevolg.


Zelfs de plamuur is op een paar plaatsen los getrokken. Het zat dus echt vast.

Foutje bedankt

Anyway, doorzagen was nog de enig oplossing in dit stadium om de boel los te krijgen.

Wat mij aanvankelijk een te vermijden oplossing leek blijkt nu in de praktijk reuze mee te vallen. Ik heb de schoenen doorgezaagd met de multitool. Een dunne metalen strip tussen schoen en Beam heeft er voor gezorgt dat ik niet in het laminaat van de Beam heb gezaagd.



De zaagsnede laat zich weer eenvoudig repareren met een paar laagjes laminaat waarbij ik ervoor gezorgd heb dat de schoen weer strak passend rondom de Beam zit. In feite is het laminaat aan de onderzijde nu verdubbeld en is de wand van de schoen ook aanzienlijk stijver geworden. Alleen zal de sparing in het Beamschot van de drijver nu wel iets ruimer gemaakt moeten worden.

Probleem opgelost

Beter dan gedacht en dat geeft dan toch weer een goed gevoel.

Pfft, dat is een echte bevalling geweest. Maar wat een prachtige vierling is het geworden

Weer een mijlpaal gezet!

koko schreef :
En zo is het maar net