Onderwerp: Inbouw SSB set

(tijdelijke toevoeging door het mod team) Dit is een projectentopic waarvoor bijzondere regels gelden. De beschrijving van het project staat centraal, reacties zijn alleen toegestaan indien deze rechtstreeks betrekking hebben op de projectinhoud. Zie ook de forumregels die hierop van toepassing zijn.


Middels dit project wil ik mijn ervaringen met het inbouwen van een SSB set delen. WIj hebben tijdens onze atlantische ronde 2007/2008 ook een SSB set aan boord gehad en dat beviel prima. Weerberichten (tekst), Grib files, weatherfax, email(sailmail) en natuurlijk ook het "netje" met andere vertrekkers. Het kan allemaal met één aparaat. De aanleg, aansuiten en inregeling is niet eenvoudig, als het echter eenmaal werkt dan kun je probleemloos aan de slag in mijn ervaring.

Als start de huidige spullenboel:

• ICOM M710 SSB set, zwaar en groot en verouderd maar doet het prima
• Pactor PTC-II
• Alinco EDX-2 antennetuner
• Verschillende kabels
• Geisoleerde achterstag
• Dekdoorvoer achterantenne
• Meanwell geisoleerde voeding

DIt alles heeft ons minder dan 1000€ euro gekost. Via zoek-opdrachten op marktplaats en rondvragen bij kennissen heb ik alles voor redelijke bedragen kunnen krijgen.

De alinco is een onbekende factor. Mocht het zo zijn dat er niet mee te werken is dan hebben we de mogelijkheid voor een eenvoudige upgrade naar een ICOM antennetuner. Alle aansluitingen zijn volledig identiek.

Belangrijk: een van onze bemanningsleden heeft een Marcom-A licentie. We zullen voor email wederom sailmail gaan gebruiken.

De huidige status is dat de antenneture hangt in de bakskist (BB achter) en dat de SSB set een plaatje heeft gevonden in de kastjes achter de BB bank. Bij de nav-table was er geen plek meer. De Pactor komt wel bij de nav-table te hangen zodat ik direct met de PC kan ansluiten en ook (belangrijk) de LEDjes kan zien en op die manier een beeld heb van de kwaliteit van de aansluiting.

Voor de SSB set is een dikke kabel (std ICOM kabel) direct van de 12V bar achter het instrumentenpaneel getrokken. Deze wordt geschakeld via een relai, dus niet het volledige amperage door het schakelpaneel.

De kwaliteit van de installatie wordt vooral bepaald door:

• Schone stroom (en daar dus ook erg veel van, 20A is geen uitzondering)
• Schone aarde
• Ontstoring dmv ferrietkernen

Op dit moment ben ik dus op zoek naar aarde Litze band. Er zijn voor de totale installatie ongeveer 12 grte ferrietkernen beschikbaar en nog wat kleinere. Door de grote kernen kan een draad meerdere keren (3 a 4) gewonden worden, dit schijnt enorm veel uit te maken.

Ik heb er begrip voor dat je nog niet de moeite genomen hebt om de zoekfunctie van het forum te gebruiken.

Hier staat veel info:
t.me/zeilersforum

Het wiel is ook op dit forum reeds eerder uitgevonden, gebruik de zoekfunctie.

Wat ik jammer vindt is dat steeds dezelfde fouten weer en weer en weer gemaakt worden:

ICOM M710 SSB set, zwaar en groot en verouderd maar doet het prima.
Robuust toestel, maar Verwacht geen service meer aan dit toestel, het dateert nog uit het DOS tijdperk (vóór 1995). De M710 moet specifiek geprogrammeerd zijn voor mpactor gebruik, anders werkt het niet! (onder DOS dus).

Pactor PTC-II
Als er een pactor-3 licentie in zit = uitstekend. Echter pactor 2 is dermate sterk verouderd dat het gebruik daarvan A-sociaal langzaam gaat, zodat andere mede gebruikers geen toegang hebben als je met te langzame snelheid grib ophaalt.
Niet doen dus! je bent je mede zeilers tot last. daarbij heeft de PTC-II niet altijd remote besturing naar de zender frequentie, hetgeen een marteling kan zijn.

Alinco EDX-2 antennetuner
Deze tuner blijkt, net als de SGC-230, niet goed te kunnen tunen in de lage banden (<12 Mhz). Afrader dus, verkeerde bezuiniging t.o.v. Icom, goedkoop is duurkoop

Verschillende kabels
Geisoleerde achterstag
Dekdoorvoer achterantenne

Meanwell geisoleerde voeding
Als deze voeding bedoeld is voor de zender: hij heeft een hoge nullast, wat leidt tot overmatig stroomverbruik.
Als de voeding voor de PC bedoeld is: prima.

zeilersforum.nl/index.php/foru...?limitstart=0#574878

zeilersforum.nl/index.php/foru...ateur-gezocht#580603

zeilersforum.nl/index.php/foru...?limitstart=0#595735

zeilersforum.nl/index.php/foru...9916-sailmail#725839

zeilersforum.nl/index.php/foru...versturen-ssb#834910

zeilersforum.nl/index.php/foru...-sbb?start=75#465394

zeilersforum.nl/index.php/foru...boordcomputer#398938

zeilersforum.nl/index.php/foru...-pactor-modem#852860

zeilersforum.nl/index.php/foru...-bij-icom-ssb#841822

Als eerste: ik ben nog een belangrijke component bergeten: de aardplaat!

Eens met de Alinco, niet geheel duidelijk of het goed gaat werken. Zoals ik al aangaf is het een optie om deze te vervangen. Ook realiseer ik me dat de PTC-II oud is en niet snel. Ook heeft de 2 geen mogelijkheid om te upgraden.

De meanwell is idd voor de PC, doel is vooral om te voorkomen dat er onbedoeld lekstromen over de kabels tussen PC - modem - SSB set gaan lopen.

Dank voor de links. De oudere topics heb ik grotendeels gelezen. Bij onze vorige boot heb je ons ook geholpen met materiaal en goede raad inclusief uitgebreide documentatie. DIt is nog steeds relavant.

Mijn doel met dit topis is om een "budget SSB implementatie" vast te leggen.

Ga vooral door Sailingcamelot, lijkt me erg nuttig. Ben zeer benieuwd!

Afgelopen weekend de beugels voor de M710 opgehangen. Er is geen ruimte bij de navigatietafel en weinig ruimte in de kastjes achter de banken. Zie


Op die manier kan ik het modem wel bij de navigatietafel plaatsen. Dit is vooral belangrijk omdat je de LEDjes van het modem wilt zien als je verbinding maakt. Op die manier kun je de verbinding monitoren en heb je ook visueel terugkoppeling over de snelheid van de verbinding.

Een "netje" doe ik dan niet vanaf de navigatietafel maar van de bank.

In een eerder stadium heb ik de stroomvoorziening geregeld. Belangrijk is dat er in ruime mate stroom voorhanden is. Omdat het flinke vermogens zijn is de kans op "lekstromen" reëel, bijvoorbeeld als je PC en radio op verschillende plaatsen op het systeem zijn aangesloten en afwijkende voltages krijgen. Deze stromen zijn ook gevaarlijk voor je spulletjes (pv PC of modem).

Om dit zo goed mogelijk te ondervangen pak ik de stroom van de radio van het verdeelpunt achter het schakelpaneel en schakel via een relais. Op die manier komt de stroom niet via mijn schakelpaneel maar direct van een dikkere kabel (30mm2). Voor mijn PC heb ik een geïsoleerde DC-DC omvormer geïnstalleerd om te voorkomen dat de lekstromen rond gaan.

Het vermogen van een SSB set wordt niet geleverd door de radio zelf maar door de antennetuner. Voor de antennetuner is het belangrijk dat deze vlak bij de antenne (vaak de achterstag) zit, goede stroom heeft en vooral goede aarde. Op een polyester boot betekent dit een aardplaat. De aardplaat moet goed onder de waterlijn zitten en verbonden worden via speciale band ofwel aarde lytse.

Afgelopen weekend heb ik de antennetuner opgehangen in de bakskist BB achter. Op die manier is de verbinding met de achterstag en ook de verbinding met de aardplaat zo kort mogelijk. De antennetuner moet dan natuurlijk wel bekabeld worden. De antennetuner heeft dus een aansluiting naar de achterstag, naar de aardplaat en twee verbindingen met de SSB set.



Voor de complete SSB set zijn veel verschillende kabels nodig. Mijn antennetuner maakt gelukkig gebruik van een "standaard" Icom aansluiting. ook de M710 is welliswaar allang niet meer actueel maar nog wel redelijk standaard qua bekabeling. Ook mijn Pactor II modem heef redelijk standaard kabels, met uitzondering van de control kabel. Voor de koppeling met de PC gebruik ik een standaard serieel-USB kabel.

De bekabeling van de SSB set naar de antennetuner bestaat uit een standaard coax verbinding en een controlkabel. De controlkabel regelt de voeding en de besturing van de antennetuner. De controlkabel heb ik aangeschaft. Ik gebruik H155 coax met hoogwaardige connectors voor het signaal. De coax connector moet in situ aangebracht worden. Let op: de kabels moeten nog voorzien worden van ferrietkernen ivm ontstoring. Dit doe ik als de kabels netje geleid en opgebonden zijn.



Omdat de kabels in mijn boot niet fatsoenlijk geleid worden heb ik meteen meerdere eiken plankjes (gezaagd uit oud parketdeel) met Sikaflex tegen de romp bevestigd. Hier komt later een kabelgoot zodat de bekabeling netjes en stabiel weggewerkt is en niet zoals nu bungelt aan wat toevallige bouten en slangen.

Ziet er goed uit.

Ter aanvulling:
De modem hoeft juist NIET in het zicht. De ledjes geven geen enkele bruikbare informatie. De Airmail software laat alle informatie gewoon in computerscherm zien.
Modem dus lekker weg bouwen....

Maar heb je nu een Pactor-3 licentie in het modem of niet? Als je dat niet hebt is het gebruik van Pactor-2 tamelijk A-sociaal (geworden) t.o.v. alle P-3 en P-4 gebruikers.

Pactor-2 is ongeveer 50-300 baud
Pactor-3 is 50-3600 baud (5000Baud met compessie)
Pactor-4 is 50-5500 Baud (10Kb gezien met compressie).

Als op een druk station zit, zoals Chili, zit je met P-2 hopeloos in de weg voor anderen die een GRIB willen hebben voor b.v. de Drake Passage.

Hi Sjoerd,

"netjes doe ik vanaf de bank en niet vanaf de navigatie tafel"

realiseer je wel dat dan de hele kajuit mee moet luisteren

dat geconcentreerd luisteren naar de SSB lastig wordt in de grotere ruimte

tijdens het maken van notities draai je je oren waarschijnlijk af van de speaker

Suggesties:
- externe speaker plaatsen waar het prettig luisteren voor je is en aantekeningen maken
- kop telefoon (vindt ik zelf niet altijd zo prettig)

soms stoort het aanhebben van het modem op de audio kwaliteit van de spraakverbindingen, kan je het modem eenvoudig uitzetten ?

verder lekker bezig, groet

Hi Erik en Jugo,

Dank voor de tips. In combinatie met de suggestie van Jugo zou ik wel eens wat extra ruimte aan mijn navigatietafel kunnen hebben Ik ga ermee aan de slag.

Mbt de snelheid van de modem: Als ik de Arimail SW connect op de PC geeft de modem aan dat ik nog 20 PIII conects tegoed heb. betekent dit dan dat ik gewoon kan upgraden zonder hardware aanpassing?? Ik zie namelijk nergens de licentie sticker staan, zie onderstaande afbeelding. Dat zou wel een enorme bonus zijn. Overigens ben ik dankzij eerder gebruik wel vrij handig in het efficient omgaan met data en bandbreedte, ik ben het wel eens dat sneller beter en vooral socialer is.

Ik denk dat ik het wel weet, geen serial number aanwezig, dus geen upgrade mogelijkheid..

Inderdaad, alleen pactor-2. je kan nog 20 trail verbindingen maken met pactor-3, daarna staat de modem op slot.
Ik dacht te weten dat odere Pactor-2 modems, zoals je hebt, niet meer voorzien worden van van een pactor-3 licentie. je kan het even navragen, het is zeer de moeite waard.

Hallo Sjoerd, Jugo en Erik,
Meegeluisterd,
Het snelste is om even direct contact te leggen met Martin Clas van SCS en de exacte gegevens van het modem door te geven. Dan maakt hij wel een prijs voor een upgrade.
Egenolf.

Goed idee, ga ik doen.

Overigens dank voor jullie feedback en steun. Ruim 10 jaar geleden heb ik bij Shiptron de installatiespulletjes gehaald voor onze toenmalige set (Icom 718/PTCIIpro). Erik heeft toen de zaak ingeregeld. Egenolf helpt mij nu met raad, daad en de correcte kabels. Ook heeft hij mijn M710 getest. Dank voor de ondersteuning en advies.

Volgende stap is de aarde en aansluiting achterstag. Ik weet al waar ik de aardplaat wil hebben, nu nog zorgvuldig meten en controleren voordat ik de gaten ga boren....

Inmiddels contact gehad met Martin Clas van SCS, de upgrade komt er aan! Meer snelheid en minder overlast voor de anderen.

En met upgrade weer binnen. Zie:


Inmiddels met 5mm staaldraad de koppeling tussen antennetuner en dekdoorvoer gemaakt. Via de bouwmarkt grijze electro leiding aangeschaft in twee maten. Op die manier kunnen de twee delen in elkaar schuiven als ik de achterstag verstel.

Staaldraad wordt verpakt in gewapende slang tegen fysieke beschadiging en als afscherming tegen overspringen vonken. Ik dit licht wordt ook de RVS talie van de achterstag vervangen door Dyneema.

OK pactor 3 binnen ! dat gaat lekker sneller.

Yes, en mooie deal gekregen voor de upgrade, blij mee. Komend weekend verbinding met achterstag.

Bij deze achteraf het verslag van de inbouw.

Op basis van adviezen, MP hulp en documenten van Egenolf en WadnWind heb ik de installatie rustig aan doorgezet.

Zoals WadnWind al aangaf: de M710 is een erg onhandig apparaat om te bedienen en ook ERG groot/lomp, feitelijk anuwelijks in te ebouwen.

Daarom heb ik een andere set gekocht op MP, een Icom 718. Deze hadden we 11 jaar geleden ook bij de atlantische ronde. Redelijk compact, eenvoudig te bedienen en (inmiddels) betaalbaar. Uiteindelijk heb ik vlak voor vertrek in tijdsnood bij Hamshop in Maarssen (om de hoek bij mn werk) een officiele Icom 718-Pactor verbindingskabel gekocht.

Vlak voor de boot het water er inging heb ik de aardplaat gemonteerd (ook via MP). De aardplaat heb ik via een lytse draad aangesloten op de Antennetuner. Om de lytse te beschermen heb ik de lytse in een slang van de aardplaat naar de antenne tuner geleid. Veel eenvoudiger dan aandband aanleggen en in mijn geval ook een van de weinige opties, ik had niet echt een pad beschikbaar om aardband netjes in de romp te lijmen.

De radio amateur van wie ik de 718 heb gekocht was erg geinteresseerd in de inbouw in een schip en is langs geweest, hij kwam tot de conclusie dat de AT (Antenne Tuner) niet goed aangesloten was ofwel het niet goed deed. Ik heb een ALinco EDX-2, ook alweer via MP. Op basis van zijn advies nog een keer goed gekeken naar alle docu en met veel licht fysiek in de AT gekeken, toen zag ik dat ik twee draden omgedraaid had. Op dat moment had ik geen tijd meer om te testen omdat de afvaart richting noord spanje op de agenda stond.

In het engelse kanaal heb ik uiteindelijk de zaak via mijn PC aan de praat gekregen. Begin mei moesten we noodgedwongen schuilen voor een stormpje in Eastbourne. Daar had ik de tijd om alles netjes in te regelen en te testen.

het resultaat mag er zijn: gedurende de oversteek van Biskaje hadden we Navtex, weatherfax, eman en (dus) ook grib-files. Precies wat je nodig hebt om eenlangere oversteek netjes te plannen en uit te voeren.

Achteraf heb ik veel tijd verprutst met verkeerde aankopen. Ik had meteen de juiste Pactor moeten kopen en de juiste SSB set.

Wat ik wel goed heb gedaan is veel tijd nemen om te zoeken op MP en andere plekken. Ik ben daarbij geholpen door anderen die ook met grote regelmaat zoeken naar leuke (SSB) spullen. Ik had iets beter naar de adviezen moeten luisteren, dan was ik noet met de Pactor EX en de M710 aan de slag gegaan.

Uiteindelijk ben ik qua kosten iets boven de 1000 €euro uitgekomen. Ga maar na: SSB set minimaal 300+, Pactor met P3 licentie ook minimaal 300+, AT is nauwelijks te krijgen onder de 300. Dan nog aardplaat en (veel) kabels en (veel) ferriet clamps. 1000 Euro is te mabitieus.

Een randvoorwaarde is dat je uitmuntende stroom hebt, anders gaat het helemaal noet werken. Ik heb 2 X 180AH AGM accus, het gehele systeem opnieuw geknepen met 50mm2 draad en een zware voeding naar de SSB set. Ook de aarding is belangrijk.

Qua kosten maak ik (nog) gebruik van sailmail. Een van mijn bemanningsleden is formeel gelicenceerd Marcom A. Zelf wil ik nog Marcom A ofwel radio amateur licentie gaan halen, gelukkig woon ik in een plaats (Enkhuizen) waar dat prima te regelen is. Op termijn wil ik zonder sailmail kunnen, dan heb ik geen lopende kosten meer en wel de baten van volledige autonomie qua communicatie en weerbericht.

Hey Sjoerd,
Leuk verhaal. En mooi dat je het toch zelf aan de praat hebt gekregen.
Goede tocht gewenst, begreep dat jullie pas volgend jaar naar de Azoren gaan.
Egenolf