Onderwerp: Sailing Performance Dashboard

Hans V schreef :
Beetje vloeken is het wel

- SOG zit stroom in. Maar hoeveel, dat weet je niet.... (SPD weet het wel).
- STW is notoir onjuist, snelheids-afhankelijke fout en helling-afhankeljke fout en boeg-verschillend. SPD corrigeert per hellingshoek, boeg en snelheid.
- TWA en TWS veranderen elke seconde. Dus je weet niet welke SOG of STW op elk moment (seconde) nu precies de target is. Kan je op papier opzoeken natuurlijk . Dat gaat nu automatisch.
- VMG kan nuttig zijn bij op- of afkruisen. Halve wind heb je er niets aan (want 0.0 kts)
- maar ook voor VMG moet je elke seconde de TWA en TWS weten. Gauw op de meter kijken, in de tabel met de polar opzoeken, even interpoleren tussen de TWSen en de TWAs in de tabel, snelheid gevonden, shit, het is alweer 30 seconden later en de wind is iets anders....

Veel makkelijker om op een metertje elke seconde de procenten te zien
Het allemaal met de hand en tabellen doen is onmogelijk, veel te veel werk dat nooit af is en snel vervelend wordt

Voorbeeldje uit de praktijk....
Bij een lichtweerwedstrijd (6 a 8 kts) wil de boot aan de wind niet lekker lopen. 90%, niet meer.
Je zoekt je suf in tuigage en zeilen waar dat nu aan ligt... alles staat toch goed...
Dan wordt het een kwestie van gewoon wat proberen. Hekstag een slagje losser: 85%. Dat was fout, hekstag 2 slagjes strakker, 98%.
Enzovoorts. Je leert er zeilen van

Baasklusje schreef :
Sorry voor het vloeken (maar ik doe het toch nog één keer omdat ik probeer te doorgronden wat de meerwaarde voor de zeiltrim is van een performance percentage boven 'kale' snelheidsdata).

Om aan te sluiten bij je voorbeeldje uit de praktijk: wat mis ik voor mijn zeiltrim als ik de tabelletjes in de kast laat liggen en trim op bijvoorbeeld STW (hoeft net als performance niet in absolute zin te kloppen want je gebruikt het vooral als een vergelijkingsparameter)?

Dan is het ook een kwestie van gewoon wat proberen. Hekstag een slagje losser: 7.0 kts. Dat was fout, hekstag 2 slagjes strakker, 7.4 kts. Dat ziet er beter uit. En zo door totdat de maximum snelheid (of Waypoint VMG als je een concrete bestemming hebt) is bereikt.

M.a.w: zodra je de performance als absolute maatstaf loslaat heeft het voor het aanleren van een optimale zeiltrim tijdens het zeilen zelf toch geen echte meerwaarde boven realtime STW of Waypoint VMG? Ik snap dat er in de performance veel meer data (waaronder je polar) zit verwerkt, maar voor het optimaliseren van je zeiltrim maakt dat toch niet uit?

Hans V schreef :
En je weet dan niet of de TWS een half knoopje is toegenomen of dat je 4 graden bent afgevallen
Dat zou beide heel goed de reden voor de extra 0,4 kts kunnen zijn.....
Dat zou je allemaal in de gaten moeten houden (op de 0,1 kts en 1 graad) als je naar snelheden kijkt.

Hans V schreef :
De beste zeiler in onze multihull club, winnaar van de round the island race, gebruikt niet veel meer dan een gps die de snelheids toename / afname laat zien. Keer op keer hoe onooglijk zijn bootje ook is gaf hij mij het nakijken.

Baasklusje schreef :
Die TWS en HDG kunnen wij realtime zien in onze klokjes en de samenhang zit (niet op een tiende knoop) in mijn hoofd. Leiden die 0,1 kts en 1 graad die je noemt tot een significant verschil in de performance berekening?

De meerwaarde van een performance getal zit - als dat zo is - dan vooral in realtime 'gemak' (vs het in dat geval getalsmatig minder nauwkeurige fingerspitzengefühl bij de zeiler).

3Noreen schreef :
De beste zeilers hebben geen performancemeter nodig. Die kennen hun boot zo goed dat hun ruggemerg ze vertelt of het goed genoeg gaat. Maar de meesten van ons is dat niet gegeven.
Het is waarom Olympische zeilers altijd maar trainen, vele uren per dag, alle dagen van het jaar.
Dan gaat het 'in je systeem zitten', je spier- en peesspoeltjes, je oren en ogen, alles 'weet' dan wanneer het goed gaat. Hun lijf vertelt het ze.

Ik ken mijn boot na 20 jaar en na 60 jaar zeilen redelijk goed.
Als ik probeer te slapen (24uursrace) weet ik het in mijn kooi als we 10 a 15% te langzaam gaan; dat voel en hoor ik.
Ik weet dan zelfs ook waarom (vraag maar aan de bemanning....)
Maar de laatste 5%, dat moet met het volle verstand.

Hans V schreef :
Je zal best een goed gevoel hebben voor je boot en of je hard genoeg gaat.
Dat komt met veel zeilen vanzelf.
Maar je maakt mij niet wijs dat je voor elke TWA tussen 40 en 180 per graad nauwkeurig, en voor elke TWS tussen 3 en 24 kts per 0,1 kts, precies weet hoe hard je zou moeten gaan.
Dat zijn 140*210 datacombinaties.... bijna 30.000

Als we het iets simpeler maken, 5 graden en 0,5 kts precisie, worden het er ruim 300. Ook daarvan geloof ik niet dat je ze allemaal weet

Ik geloof dat jij tussen de 80 en 90% uit je boot kan halen, op basis van ervaring.
Af en toe per ongeluk 100%. Het gaat erom vrijwel altijd de laatste 10 of 5 % eruit te persen
Kom het eens ervaren met een trimclinic!

Baasklusje schreef :
Daar heb je helemaal gelijk in. Ik zie mezelf als ervaren zeiler (regelmatig actief trimmende cruiser, geen racer) maar zeker niet als referentie. Die 80-90% zou ook zomaar kunnen kloppen.

Met die 30.000 datacombinaties zit je overigens in mijn ogen nog erg aan de voorzichtige kant. Als ik alleen al zie hoe de (korte) golven op het IJsselmeer van invloed zijn op de bootsnelheid is dat een factor van betekenis (hoogte, hoek, frequentie, etc.). Die golven variëren weer naarmate de wind langer doorstaat (dus niet de AWS/TWS op het moment zelf), hoger/lagerwal, diepte, etc.

Het lijkt me niet waarschijnlijk dat het performance model wèl betekenisvolle verschillen van 0,1 knoop en 1 graad weet te berekenen in deze complexe fysieke werkelijkheid. Het menselijk brein/zenuwstelsel/intuïtie/ervaring legt het daarin bovendien niet per definitie af tegen computers. Een robot die ook op oneffen terrein stabiel en soepel loopt bleek bijvoorbeeld een enorme opgave.

Had jij die laatste 10 of 5% performance nooit structureel uit je boot gekregen zonder realtime performance berekeningen?

Hans V schreef :
De polar is voor vlak water en steady wind.
Dus alle gekkigheid die dat verstoort (IJsselmeergolven!) zorgen er per definitie voor dat het lastig wordt de 100 te halen. Aan de wind vooral, waar elke graad stuurfout (uit de groove) de voortstuwing halveert.....
Maar op vlak water, lichte wind, werkt het perfect. Daar zie ik de performance 1 % omhoog gaan als er 1 bemanningslid in de kuip van lij naar loef gaat, zo gevoelig is het.

Ik heb de meeste trimclinics van iedereen gevaren hier
En dat heeft me de laatste 10 jaar toch veel bijgeleerd over trimmen, dingen die ik de eerste 50 jaar zeilen niet precies wist of niet goed kon toepassen.

Een standaard voorbeeld elke trimclinic is de doorhang van de voorstag.
De deelnemers zijn het altijd eens dat je met 6 kts wind een bol voorzeil moet hebben, om voldoende druk te hebben. We hebben het over hoog aan de wind, UA varen op de tell tales.
En elke keer weer blijkt de performance dan de 100 niet te halen.
Dat lukt pas als de voorstag een flink stuk strakker gaat en de doorhang veel minder wordt.
De reden zit in de verhouding tussen lift en drag.
Dat diepe zeil genereert wel meer lift maar het heeft ook veel meer weerstand.
De verhouding tussen die twee, dat is de crux. En dat zie je dan gewoon op je metertje gebeuren van 90 naar 100% met 4 slagen aan de hekstag.
Dat soort dingen zien gebeuren, meteen de terugkoppeling zien van je daden, dat helpt.

Een ander interessant experiment is met sturen. De gemiddelde zeiler zegt dat sturen remt, dus dat moet je met beleid, langzaam en voorzichtig doen.
Ik zeg: je moet snel hard en veel sturen, want dan blijf je in de groove.
Dat proberen we dus ook even bij een trimclinic.
Een langzame, voorzichtige stuurman haalt net aan de 80%.
Veel snel met 2 handen sturen (met 6 kts wind) levert 98%.
De reden: dat langzame sturen zorgt dat je 80% van de tijd veel voortstuwing mist: uit de groove (van 3 graden breed).

Als je eens zou rekenen aan het aantal mogelijke toestanden van tuig en zeilen dan gaat het je duizelen.
10 standen van main val
10 standen van genua val
10 standen van hekstag
30 standen van schootspanning genua
30 van schoot grootzeil
20 standen van leioog
10 van outhaul
10 van neerhouder
10 van overloop
5 van cunningham
Alles onafhankelijk van elkaar, dus vermenigvuldigen.
Dat komt op 4,5 miljard mogelijke combinaties van tuig- en zeilstanden.
En dan ben ik nog zuinig geweest

Mooi te zien, dit enthousiasme van de onbezoldigd ambassadeur van het performance meten

Sommige dingen veranderen niet. Paar jaar nauwelijks meegelezen, en het is precies of het verdergaat waar ik gebleven was. Op wat interessant nieuw programmeerwerk na dan !

Baasklusje schreef : Tot op zekere hoogte herkenbaar, al ben ik nog niet in die waarom-fase

Eigenlijk wel interessant, waar je gevoel zoiets nou op baseert.

Het is niet de wind om je oren, anders lukte het binnen niet.
Het moeten dus de subtielste geluidjes zijn, eventueel i.c.m. helling(/druk)...

Misschien ben ik wel een mooi voorbeeld van de toegevoegde waarde van een performancemeter aan boord.

11 jaar geleden kocht ik mijn eerste boot, een 22ft met kielmidzwaard. Daar voor mocht ik regelmatig passagieren bij een vriend aan boord, maar snapte er echt geen r**t van. Ik deed wat me gevraagd werd en verder dronken we bier. Ik draaide aan de lier tot er "stop" werd gezegd. Waarom precies dan ontging me volledig. Nieuwe liefde, nieuwe hobby en zo kwam het dat we dat scheepje kochten. Goeie motor er in, dus we kwamen altijd wel aan. Zeilen lukte nauwelijks.
Met een onbezeilde hoek van 135gr melde ik me alhier (zoek naar het topic, 10 a 11 jaar oud).
Naast anderen was het vooral BK die me met eindeloos geduld via het toetsenbord probeerde bij te brengen hoe dat zat. De uitnodiging voor de trimclinic was niet alleen het moment waarop het kwartje viel, maar ik ook kennis maakte met de performancemeter.
Die was er niet gelijk ook bij mij aan boord, maar met de beginselen op zak konden we tenminste een beetje zeilend ergens komen. Later kochten we een spirit 28 en daar ging het loos. Goeie boot met goeie spullen laat gebeuren wat je hoopt of geeft feedback. En zo leerde ik bij, maar werd nog altijd hopeloos voorbij gevaren.
Toen Roozeboos de performancemeter in bouwde in de multiplexer was ik er als de kippen bij.
Er gebeurt dan precies wat Thomas ook aangeeft: instant feedback op je acties in cijfers. Ik vaar heel vaak op vlak water (Eemmeer) maar het bleek nog moeilijk genoeg om boven 85% uit te komen. Als dat in het begin gebeurde was het een gelukstreffer. Maar nu kon ik eindeloos proberen en rommelen zonder te moeten gissen of het iets had uitgehaald of dat het net iets harder/zachter ging waaien enz enz. Die 3 centimeter op de schoot, die deed er toe. En zo ontdekten we dat bij het reachrak de grens iets lager lag dan de polar aangaf (performance boven de 100 of juist er ruim onder). Tot we de boot verkochten twee jaar geleden perste ik haast moeiteloos die laatste paar procenten er ook wel uit, behalve rond 85gr TWA.
Afgelopen woensdag zeilden we (zonder performancemeter) een trainingsrondje. Iedereen tevreden en toch even dat schootje een paar cm vieren. Op gevoel. 0,4kts er bij. Dat leert varen met een performancemeter je, of heeft het in elk geval mij geleerd.

Goed verhaal, koko! Ik herinner me je wanhoop nog goed

Het gaat inderdaad om de laatste kleine beetjes snelheid die je anders niet systematisch (wel soms met geluk) te pakken krijgt.
En het luistert nauw. 1% minder performance betekent bijvoorbeeld in de 24uursrace 3 tot 4 plaatsen lager in de uitslag. Niet gewonnen maar 4e, dat idee.

Binnenkort zet ik SPD 1.9.0 op de site. Nog even beetje testen....
Wijzigingen daarin:
- filtering van ruwe AWA en AWS mogelijk (handig in golven). Geeft rustigere TWA, TWS en perf.
- ook non-EU-type CSV's te lezen en schrijven: komma-delimited en decimale punt
- Rudder Angle op het scherm ipv Rate of Turn. Heb je meer aan.
- VMG en VMGperf bij TWA > 90 nu berekend voor downwind (ipv negatief tov upwind snelheid).
- frekwentie van de wifi-UDP berichten instelbaar, niet meer per se elke seconde.
- twee nieuwe post-processors voor de PDlog. Symmetrie SB/BB en performance per TWA en TWS.
- twee soorten NMEA-records voor de Multiview Mk II toegevoegd.
- webserver ingebouwd! SPD kan nu alle interne data versturen naar een webserver. Daar heeft niemand nog wat aan, want de bijbehorende presentatie voor een browser (HTML) is er nog niet. Zijn daar vrijwilligers voor? Dank Menno en Ironman voor hun bijdragen aan dit stukje SPD.

Mooi!

Baasklusje schreef : In plaats van de actuele Rudder Angle weer te geven (die zie je ook wel als je naar achter kijkt!) zou ik:

-gemiddelde angle over de laatste 5 min weergeven: daaraan kun je zien of de balans in orde is; zegt iets over roerdruk

-van diezelfde 5 min de min-max bewegingen/standaard deviatie weergeven (zoiets als “significante golfhoogte”): daaraan kun je zien hoe agressief er gestuurd wordt

Nog meer knipperende getallen leiden denk ik af.

Actuele angle alleen in de logfile om overstagjes etc te kunnen analyseren.

Nachtvlinder schreef :
Dat moet simpel kunnen. Zal er even naar kijken.
5 minuten is wel lang. Waarom wil je zo lang? 1 minuut niet beter?
Anders moet je zo lang wachten op het resultaat van je wijzigingen in trim....

1 min is mss ook voldoende inderdaad

Nachtvlinder schreef :
Kan het ook gelijk laten lopen met de filter voor wind.
Die kan van 1 tot 512 cycles (1 sec- 8 minuten)
Met de knopjes

Je zou 1 instelling kunnen maken voor “ruwe data” oid? Daarnaast 1 outputfilter “post-processing” voor performance en andere berekeningen met veel inputs; als daarin dan nog steeds “ruis’ zit, komt dit filter bovenop de “pre-processing” filters...

Logfiles altijd met ruwe data: weggooien van informatie in de data kan altijd nog...

Nachtvlinder schreef :
Er zitten meerdere filtertjes in....
de knoppen voor performance (post-processing voor rustige output)
de knoppen voor wind en leeway (ruis weghalen uit input)
de filtering van AWS en AWA met een paar records (op te geven in inputfile, minimum 1 record)
de filtering van diepte: vast op 10 cycles (om trend te zien)
de filtering van STW en stroom-sneheid: vast op 3 cycles (tegen ruis)

Log is ruw (behalve als je AWA en AWS filtert....)

Zo, rudder average hoek en maximum hoek zit erin.
Nu is RSA positief als je naar SB stuurt en negatief naar BB.
Dus maximum igv linksaf is het minimum

Eerste is gemiddelde, 2e de max waarde (grootste uitslag) tijdens de tijdreeks.
Die reeks (de lengte van het average-filter) is instelbaar met de gewone filterknoppen (voor wind en leeway). Minimum is 2 records,maximum is 512, ruim 8 minuten.

Zo, rudder average hoek en maximum hoek zit erin.
Nu is RSA positief als je naar SB stuurt en negatief naar BB.
Dus maximum igv linksaf is het minimum

Eerste is gemiddelde, 2e de max waarde (grootste uitslag) tijdens de tijdreeks.
Die reeks (de lengte van het average-filter) is instelbaar met de gewone filterknoppen (voor wind en leeway). Minimum is 2 records,maximum is 512, ruim 8 minuten.

Dat doe je snel! Aan boord nu?

Nachtvlinder schreef :
Snel? Ik heb 2 uur in de sportschool gezeten, 1 uur in de auto, half uur bij de kapper, mijn vrouw geholpen met een lastig werkdocument en daarna en 15 minuten achter het toetsenbord met SPD;-)

Eerste keer sportschool in 15 maanden! En nog steeds even fit dankzij de roeibank etc hier in de kelder.

Het is 3 regels code en 1 schermwijziging (cijfertje erbij).
Als de infrastructuur klopt gaan zulke dingen makkelijk; het lastigste is nog dat cijfertje er netjes bij te krijgen. De lengte moet altijd kloppen, en het loopt van (99, 99) tot (-99, -99) en alles ertussenin, ook 0, 0. Dus varieert van 4 tot 8 posities...

Ah, niet helemaal juist dus, dacht ook al: dat is te snel

Maximale hoek moet je niet nemen: daar zitten uitschieters tussen. Kijk even hoe ”significante golfhoogte” wordt gemeten: zoiets lijkt mij beter. Het gemiddelde van de 80% hoogste metingen. Of zoiets. StandaardDeviatie kan ook wellicht.