Onderwerp: Poon.

Ton Mitz schreef :
Jazeker, maar wel bij de juiste houthandel, gespecialiseerd in scheepshout. Daarmee doe ik al bijna 40 jaar zaken.
Kost wat, maar dan heb je ook wat.

CeesS schreef :
Cees,
Je roert hier een leuk onderwerp aan.
Ik zal meestal alleen werken, maar dat ben ik gewend.

Ik heb ruime ervaring in het begeleiden van vrijwilligers die bijvoorbeeld aan botters werken. Wat leuk is, als ik in mijn eentje een huidgang vervang kost dat ongeveer 1 werkdag (sloop oude gang, ondergrond voorbereiden, mal maken, hout uitzoeken, aftekenen, uitzagen, schaven, krombranden, vastzetten). Als ik vrijwilligers begeleid met het vervangen van zo'n zelfde huidgang, dan zijn daar gemiddeld twee dagen voor nodig. Mèt vrijwilligers gaat het werk dus aanmerkelijk langzamer dan zonder. Maar wel gezelliger.
Wim.

Mooi project, blij dat er nog wat gemaakt van wordt, ook al is het zogezegd niets meer waard!
Kon ooit een houten (folk)boot gratis krijgen, gelukkig hadden we geen sleutels of ladder bij om binnenin te kijken: weekje later is ie in elkaar geklapt en door de bok gezakt...
Een waarschip 750 gaan kijken, maar eigenaar kwam niet opdagen. De buren zeiden: volgens mij is ie los: onderste trap stond in het water.
Als zoon van een schrijnwerker durf ik nu wel iets aan, maar dit is wel iets wat ik (live) wil komen bekijken, is slechts 40 min rijden.
Iets vasthouden en leren met mijn ogen/oren wil ik ook wel komen doen...

Speciaal voor Albert (maar anderen mogen ook meekijken hoor) plaats ik wat foto's van het interieur van het schip, genomen in betere tijden.
Alles is nog origineel, uit 1914. Let op het brandewijnvaatje!

En dan zonder zere nek:

Vraag aan Berghout2: heb je dit bijzondere interieur al gedemonteerd en opgeslagen? Zou je ook een museum voor kunnen charteren.

Fantastisch mooi man en zo'n brandewijnvaatje mag eigenlijk op geen enkel jacht ontbreken.

Jerry, volgende week begin ik met het opruimen van de boot. Het interieur zullen we zo goed als het gaat demonteren. Later wordt het opgeknapt en teruggeplaatst. Ik vind dit unieke interieur net zo belangrijk als het exterieur.
De toestand ervan is nu echt veel slechter dan wat je op de foto's ziet, vooral door het zinken. Maar als je goed kijkt, zie je op de foto's (vóór het zinken genomen) al uitbundige schimmelgroei, zelfs paddestoelen.

Ik reken niet op de medewerking van musea. Die hebben meestal geen geld, geen tijd en te weinig personeel.

#Mannee: dank je!

Wim.

jerry schreef : En je dan maar afvragen wanneer en óf ze het wel weer teruggeven?

Ton Mitz schreef :
Ik zag de leuke aankondiging van dit project in het draadje "Wat heb jij als laatste aangeschaft" en ik heb zo'n vermoeden dat dat helemaal goed gaat komen of dat al is

Wat een prachtig scheepsinterieur, inderdaad museumwaardig. En eigenlijk is je project dat ook, alle ambachten rondom het werk aan houten schepen gaan volgens mij in levende lijve voorbij komen in je project: ik verheug me net als geloof ik veel anderen enorm op het vervolg!

Als je na 2 minuten gapen naar een foto je pas realiseert dat de foto op zijn kant staat, dan weet je dat het échte kunst is.

Inderdaad

Lag die niet jaren onder de overkapping bij Het Steen aan de schelde toen daar nog het Scheepvaartmuseum in zat, voor dat het MAS er was.

Nee, hij lag in het Bonapartedok.
Maar onder die overkapping ligt nu nog de Cephee, een ander uniek houten schip dat gesloopt dreigt te worden.

Gepost met de officiële Zeilersforum-app

Zo, da's niks teveel gezegd. Wat een plaatje, mooi project. Ben je zeker dat het een poon is en geen poen?
Succes en hou ons op de hoogte van de voortgang.

Ik zit watertandend klaar voor de rest van het verhaal.

Op het Woodworking forum was Touh vaak aanwezig hij restaureerde oude boten en schepen voor het Maritiem Park in Antwerpen. Lijkt me een goede collega voor jou.

De eerste werkweek in Antwerpen zit erop.



Maar eigenlijk begon het in Koudum al een week eerder op een verrassende manier. Dinsdagmorgen om 8 uur, ik stapte net uit de douche, wordt er buiten getoeterd. Er staat een grote vrachtwagen met aanhanger, vol met dikke kromme eiken takken. “Ja”, zei de chauffeur laconiek, “Ik heb je gisteren gebeld maar je nam niet op maar nu zie ik dat ik een verkeerd nummer had.”
Tijd voor actie. Met de kraan stapelden we alles voor mijn werkplaats op zodat ik het later naar binnen zou kunnen halen met mijn loopkat en tegelijk inventariseren.
Het was allemaal raar gegaan. In februari kreeg ik de tip dat in de buurt van Apeldoorn een brandhouthandelaar zit die kromme takken koopt. Ik ben er direct naar toegegaan en heb ter plekke 12 zware eiken krommers apart laten leggen. Kromgegroeide takken zijn ideaal om sterke spanten van te maken.
Noch de handelaar, noch ik hadden haast, dus spraken we af dat ik ze binnen enkele maanden zou ophalen. Ik zei ook dat hij er gerust nog een paar bij zou mogen leggen als er nog meer van die rare kromme dingen zouden passeren.
Over een prijs hebben we het niet gehad. En ook niet over het transport.
En nu plotseling –toet toet!- lag het voor mijn schuur. (Ik complimenteerde mijn vrouw er nog mee dat ze eindelijk een flinke bos hout voor de deur had, maar kreeg direct een hengst voor m’n harses).
Op de vrachtbrief stond dat er 32 takken vervoerd zijn. Ik telde er 34. Naar schatting zal het een kuub of 15 zijn, maar 20 kan ook want krommers zijn moeilijk te schatten.
En ik heb nog geen flauw idee wat het allemaal gaat kosten, nog geen rekening gezien. Eigenlijk vind ik dat wel een grappige manier van zakendoen. Puur op vertrouwen.



Afgelopen week begon ik dus in Antwerpen. Eerst heb ik anderhalve dag om de boot heen opgeruimd en schoongemaakt, het was een teringbende. De pas aangeschafte stapelaar bewees zijn nut, daarmee verplaatste ik de zwaarden, het roer, de mast, de bijboot (een echte zware eiken Hollandsche boot) en de motor naar de buitengrenzen van de werkplek.



Daarna heb ik het interieur van de boot verwijderd. Driekwart kon zó de container in, de rest is zorgvuldig gedemonteerd en opgeslagen. Ik verbaasde mij over de rotzooi. Na het zinken (jaren geleden) was er vrijwel niks opgeruimd, alle laden en kasten zaten nog vol met vergane troep en rattennesten, plastic bakken stonden vol stinkende vloeistof, de vrij nieuwe motor is naar de kloten. Treurig.

Gaandeweg begint de boot een beetje “in mij te komen”. Ik zie de constructie, de aftakeling, de wijzigingen, de vervorming. En de bouwfouten.

De ernstigste bouwfouten vond ik rond de mastkoker.
De mastkoker zelf is heel zwaar, de kokerwangen zijn van zesduims eiken (15 cm dik), maar het kolsum waar die in staat (dat is de fundatie van de mastkoker) is heel klein (en nu totaal verrot). De mastkokerwangen zijn nauwelijks met elkaar verbonden, alleen bovendeks zit wat dwarshout. Van een mastbank (een zware dwarsbalk die de mastkoker steun moet geven) is geen sprake, nou ja, er zit een licht balkje die de voorkant van de kajuit steunt. Aansluitend is naar voren toe een uitwipluik waar de mastvoet met contragewicht doorheen kan zwaaien. Dit resulteert feitelijk in een bakboords- en een stuurboordshelft van het voorschip die haast niet met elkaar verbonden zijn.
Verder hoort er rond de mastkoker een soort raamspant te zitten die de krachten van de mast en de zwaarden op kan nemen. Bij traditionele houten schepen bestaat dat raamspant uit leggers (de spanten op het vlak), zitters (krommers van het vlak naar de huid), oplangers (in de zijden), knieën (onderdeks in de hoeken) en de mastbank. Bij dit schip is dat allemaal heel iel uitgevoerd, veuls te licht en te zwak. Ter compensatie zijn er naderhand ijzeren hoeklijnen ingebouwd, maar dat heeft niet veel toegevoegd behalve extra rot.
Maar ook het langsverband op die plek is dramatisch slecht. Precies bij de mastkoker/voorkant kajuit gaat het voordek over in de gangboorden die een decimeter hoger liggen, zodat de dekplanken daar onderbroken zijn. Maar ook het boeisel en het zettelboord zijn op die plek deels onderbroken.
De hele kop van het schip is afgezakt door dit ontbreken van langsverband. Dat is goed te zien op de plek waar de raveling van de uitwip bij de mastkoker hoort aan te sluiten, daar is nu een kier van 3 centimeter.
Ook de kont is afgezakt.

Ik heb de vervorming van schip in kaart gebracht.
De katterug (ongewenste holling van de kielbalk) was ongeveer 95 mm. Het voorschip helde naar stuurboord, ongeveer 4 cm over de stevenhoogte.
Die scheluwte heb ik er al uitgehaald, voor- en achtersteven staan nu netjes rechtop.
Verder ben ik begonnen aan het verwijderen van de loodballast, die als een soort balk onder de houten kiel hangt. Gelukkig bestaat die loden balk uit drie stukken van resp. 290, 870 en 250 kilo, dat is wat hanteerbaarder dan wanneer het uit 1 stuk was geweest. Het lood is bevestigd met veel zware bronzen bouten en moeren met sleutelmaat 1 3/4” (43 mm).
Tegelijkertijd haal ik langzamerhand de katterug eruit. Dat moet langzaam want het schip stribbelt tegen.

Alles gaat gepaard met veel krachtvertoon met dommekrachten, vijzels en een tirfortakel.
Maar het moet heel behoedzaam gedaan worden, voortdurend in de gaten houdend dat het schip stabiel blijft staan. Het zou niet fijn zijn als-ie omdondert.

Wordt vervolgd.
Wim.

Rot kolsum


Kolsum en WC


Krommers in vooronder


Schietlood aan voorsteven


Schietlood na rechtzetten kop


Openstaande raveling bij mastkoker


Restantje anthraciet en oude noodreparatie


Verwijderen loodballast

Wow, wat een klus! Indrukwekkend. Eigenijk is de boot total loss? Maar goed... dat speelt natuurlijk geen rol bij dit soort historische schepen.

Wat een werk man.
Veel respect voor.
En leuk dat je dit zo laat zien.

Interessant en leerzaam om te zien!! Thiebout bouwde dus te licht als ik zo tussen de regels doorlees. De spanten op de foto zijn idd niet al te zwaar.
Dat ze een schip zo kunnen achterlaten...
Het zal weer een sierraad worden en beter en sterker dan het ooit was. Mooie eervolle opdracht en vakwerk!

Mij zakt met het lezen alleen al de moed in de schoenen … is het erger dan je had verwacht, of valt het binnen datgene wat je je had voorgesteld?

Fantastisch om zo mee te lezen, en de foto’s maken veel duidelijk!

Sailabout schreef :
Het schip is zoals ik verwacht had. Slecht, rot en vervormd.
Wat me wel is tegengevallen is dat ik alle rotzooi in en rond het schip nog moest opruimen. Er was afgesproken dat dat al gebeurd zou zijn. Amai...

Wat een heerlijke klus om dit schip leeg te halen tot op de kale structuur. Dan begint pas het eigenlijke werk. Wel mooi dat de loden ballast er zo makkelijk onderuit kan.

Jollenbaas schreef : Ik kende de verhalen al dat dit schip vanaf het begin problemen heeft gehad met de sterkte en stijfheid.
Ik heb nu gezien dat dat niet overdreven is.
In samenspraak met de opdrachtgever hadden we al besloten om de huid en de spanten iets zwaarder (dus sterker) te maken.
Nu ik de constructiefouten heb geconstateerd zal ik gaan bedenken hoe we die elegant kunnen oplossen.