De il Cigno, een Compromis 888 uit 1997, is op dit moment 26 jaar oud. Problemen met dieselbacterie zijn in de tijd dat wij de boot bezitten nauwelijks voorgekomen. In een enkel geval wat vlokjes op het groffilter maar met een filterwissel snel op te lossen. Door al jaren consequent GTL te gebruiken als brandstof, regelmatig
de tampontest uit te voeren en af en toe een scheutje bacteriedodend middel in de tank nam ik aan dat het probleem grotendeels aan ons voorbij zou gaan. Maar vorig jaar zat er tijdens de vakantie
prut in de ontluchtingspomp en tijdens de afgelopen Pinkstertrip stokte de dieseltoevoer doordat de zuigleiding in de tank verstopt zat. Door deze met de pomp van de bijboot door te blazen kon ik dat tijdelijk wel oplossen, maar de rommel in het extra voorfilter wat ik geplaatst had naar aanleiding van de verstopte ontluchtingspomp liet niets te raden over.
Mijn aanname was onjuist, ook in onze tank moest zich dus dieselbacterie bevinden. Hoe dat kon gebeuren was mij een raadsel maar de symptomen waren overduidelijk. Met de foto’s van andere boten in gedachten werd er in mijn hoofd een zwart scenario gevormd: Onderin mijn diep en vrijwel onbereikbaar ingebouwde RVS dieseltank zou zich een dikke zwarte laag taaie prut bevinden. En nu, na 26 jaar het hele probleem zwaar onderschat te hebben, beet de kat zich in de staart en moest ik nu daarvoor de dure les betalen. Uitstellen was geen optie meer, een betrouwbare motor is noodzaak en de gedachte aan wat er aan verborgen ellende zou kunnen zitten liet mij niet meer los. Voorbeelden van internet:
Er zijn waarschijnlijk weinig boten gebouwd waarin de 70 liter dieseltank zó onbereikbaar is ingebouwd als de Compromis 888. Zelfs om hem te zien moet je moeite doen en dan zie je nog maar een stukje. Daarom had ik ooit al geprobeerd om een blik in de tank te werpen via de vulslang met behulp van
een USB-stethoscoop cameraatje maar dat was toen geen succes. Om de tank te bereiken zou ik op zijn minst een deel van het interieur moeten demonteren en dat was geen aantrekkelijk vooruitzicht midden in het seizoen. Daarom eerst maar eens de gemakkelijke weg bewandeld: een paar tankcleaning bedrijven, gespecialiseerd in pleziervaart, vragen om een offerte. De hoop was dat zij dit via de vulslang zouden kunnen doen. Dat viel tegen. Van de drie benaderde bedrijven bleken er twee te verwijzen naar hun ‘partner’: Dieseltank-reiniging uit Zeeland. Hun offerte was niet mals: €760 inclusief het maken van een toegangsluik, via de slang kon echt niet. Met als voorwaarde dat “de bovenzijde van de tank is van bovenaf goed bereikbaar voor zaag en montagewerk.” Tja, niet dus…
Dan toch maar het onvermijdelijke opgepakt, zelf de tank gaan schoonmaken. Inclusief het plaatsen van een inspectieluik, want dat is de enige manier om het goed te kunnen doen. Om bij de tank te komen zijn er twee mogelijkheden. De eerst is het verwijderen van een stuk van de houten betimmering in de bakskist. Daarvoor moest ik een schot in tweeën zagen om het te kunnen demonteren. De tweede toegang was via de inbouwkastjes in de achterhut. Door deze weg te halen kon ik vanaf het bed bij de bovenkant van de tank komen. Nu zag ik de hele tank voor het eerst in 26 jaar. Op was stof na bleek alles er prima uit te zien van buiten.
Nu moest de pakweg 20 liter GTL uit de tank gepompt worden. Het
‘Ultimate speed’ olie- en dieselpompje wat ik hiervoor bij de Lidl gekocht had bleek uitstekend te werken, zelfs beter dan wat de spec aangaf qua liter/minuut. Het leegpompen deed ik gewoon via de vaste zuigleiding in de tank. De vulslang zat vast met kit en kreeg ik niet los. Door de lamp achter de jerrycan kon ik volgen hoe vol deze was.
Voor het inspectieluik had ik een hele mooie oplossing gevonden op de site van
Liquidstorage. Niet goedkoop maar degelijk gemaakt en precies wat ik zocht. Hiermee krijg je een ovale opening van 220 x 320mm, genoeg om met je arm in de tank te kunnen komen.
Nu nog het probleem van het maken van dit gat in de tank oplossen. Voor een decoupeerzaag of gereedschap van vergelijkbare maat was niet genoeg ruimte om de rondingen te maken. Maar met een Dremel moest het lukken om deze netjes uit te frezen. Meteen een goede aanleiding om eens een mooie nieuwe Dremel met accessoires te kopen toch? Wat mij wat zorgen baarde was het laagje GTL wat nog onderin de tank zat in combinatie met de vonken van het frezen en zagen. In vloeibare vorm kan GTL of diesel niet gemakkelijk ontbranden, je kunt er een brandende lucifer in gooien. Maar de damp in de afgesloten tank zou mogelijk wel gevaar op kunnen leveren. Om deze af te zuigen en te vervangen door verse lucht had ik op de vulopening een kleine ventilator getapet. Of het nodig was weet ik niet, maar de boel is niet ontploft in ieder geval.
Het rondfrezen was theoretisch mooi bedacht, maar werkte van geen meter. Na twee centimeter moeizaam vooruitkomen schoot de cirkelgeleider weg en brak het dure geharde freesje. Met een haakse overbrenging en een doorslijpschijfje ging het iets minder netjes maar goed genoeg. Al bleek de torsiekracht van de haakse overbrenging op de Dremel te groot te zijn voor de (slecht ontworpen) bevestiging, maar Ductape is je vriend in zo’n geval.
Toen kwam het moment van de waarheid: hoe dik zou de laag taaie prut in de tank zijn?
Nou, die was er niet dus. De tank was zeker niet helemaal schoon, maar tot mijn grote opluchting bleek de afzetting op de bodem toch heel beperkt en was de tank met zijn zuig- en retourbuizen in uitstekende conditie. Wat ook opviel was dat er na het leegslurpen via de zuigbuis nog maar slechts een centimetertje diesel in de tank was achtergebleven. Dus vrijwel de hele theoretische tankinhoud kan (bij vlak water) ook daadwerkelijk gebruikt worden.