Onderwerp: Vastlopende rolfok

Hans60 schreef :
Was niet persoonlijk naar TS bedoeld, maar in zijn algemeenheid. Dit n.a.v. het voorval iets daarna beschreven. Maar ook onze belevenissen in de Sixhaven vorige week. Niet alle maar veel huurders, vooral in het hoogseizoen, hebben geen enkel benul van de waarde waarmee ze aan het varen zijn. En dat interesseert ze ook helemaal niks.

Baasklusje schreef :
Check, heb ik.

ikkuh schreef :
Reeflijn (heet die lijn zo in het Nederlands?) door een ratelblok, om een lier of langs een kikker kan werken om de lijn niet ongecontroleerd uit te vieren. Maar je hebt dan nog altijd twee handen nodig, een hand voor de schoot en een hand om spanning op de reeflijn te houden. Als ik alleen zeil vind ik dat toch nog lastig. Een aantal dingen heb ik geprobeerd, reeflijn onder mijn oksel, voet op de reeflijn, maar ideaal is het niet.
Nav dit draadje wat gegoogled en lees andere oplossingen:
- Reeflijn oprollen op een molen/reel zoals visser die gebruiken. Hier zit een remsysteem op.
- Het gebruiken van "devices" die ook als giekrem worden gebruik.
-De reeflijn een paar meter door een kunststof slang te laten lopen.

Iemand ervaringen met deze "oplossingen"?

jouzers schreef :
Mooie vergelijking.

keeszeiler schreef :
niet met deze, maar wel met een stopper waar de lijn doorheen loopt.
Die zorgt dat de lijn niet kan teruglopen, en dus kan je met 1 hand oprollen.
Gaat met Lewmar stoppers, met Easy Midi, en met Spinlock als je die niet helemaal dicht zet.

(het ratelblok ga ik gebruiken om spanning te houden tijdens afrollen van het zeil)

Baasklusje schreef :
OK, klinkt prima. Maar ik heb een "probleem" met het oprollen van de lijn op de trommel dus bij het afrollen van het voorzeil.
Zou een stopper "achterstevoren" dan een optie zijn?

Ik rol solo bijna altijd af als ik over BB zeil en op een voordewindse koers. Ik leg de reeflijn dan een keer om de SB lier heen. Gaat prima.

Ik noem die lijn altijd trommellijn. Niet goed? Maar ik zorg er ook voor dat er wat spanning op blijft met oprollen door 'm een keer om de lier te leggen en de rest van de lijn in de kajuitingang te hangen. Geeft precies genoeg weerstand.
frank

keeszeiler schreef :
Nee daar zou je dus een ratelblok voor kunnen gebruiken. Ik ben aan het bestellen, handige tip.

De reeflijn is nou net een van de lijnen die ik met een gerust hart vrij laat lopen. Hoe sneller de genua staat, des te beter Ok, soms loopt ie vlak voor het eind vast, dan trek je even aan de lijn tot ie weer losschiet, maar verder werkt het perfect.

Maar on topic: ik ben blij om te lezen dat TS wel zijn best doet om van het gebeurde te leren. Daar kom je echt verder mee en maakt dat je juist geschikt bent om steeds weer een volgende stap te zetten!
Jammer van je borg, dat wel.

Nou, jou stelling hoe sneller de genua staat, des te beter wil ik wel nuanceren! In ieder geval wat betreft materiaal behoud!

Belerion II schreef :
Dan moet je wel even uitleggen op welke manier dat slecht zou kunnen zijn voor het materiaalbehoud....

FMJ schreef : Omdat een ratelblok met weerstand rolt bedoel je?

ErikSnel schreef :
Nou... Ik moet er niet aan denken dat de fok/genua tijdens het uitrollen wind pakt om vervolgens met een noodvaart uit te rollen. Als ie op z'n eind is gaat dat met redelijk geweld gepaard. Dan doe ik dat liever gecontroleerd. Maar ieder zijn meug... .

Als je de genua uitrolt terwijl je ruim of voor de wind vaart zal dat ook nog wel loslopen met wind vangen..

Met inrollen rolt de boel niet meer uit en met uitrollen draait de schijf niet mee waardoor er inderdaad wat weerstand op de lijn blijft. In licht weer als die weerstand niet nodig is zet je het rateltje even uit.

Ik ben wel van de leermomentjes. Ik heb dus vanmorgen deze situatie aan mijn kinderen voorgelegd.

Nummer 1 (12 jr (Flits zeiler)) komt met de oplossing dat je, als je naar voren gaat en de schoten los doet, je de fok op die manier handmatig kan oprollen.

Nummer 2 (9 jr (optizeiler)) geeft aan dat als je de geblokkeerde fok toch gaat gebruiken als fok, je met de motor er bij toch wel een heel eind kunt komen zonder dat het zeil kapot gaat. Als je dan dichter bij de wal komt, is er vast een plek waar bomen staan waarachter je het probleem kunt oplossen.

Best wel trots op de heren

en een optimist is ook nog eens een boot zonder fok...

Optimisten komen altijd verder dan pessimisten!

Ook wij hebben wel eens een vastlopende roller gehad (meerdere keren op verschillende boten) en hebben ook door onvoldoende ervaring op dat moment een genua in stukken zien scheuren (was nu wel een oude die aan vervanging toe was, maar laat evenzeer indruk na)

Zomaar zeggen wat je bij zo'n eerste voorval zou doen is moeilijk en hangt steeds van de situatie af. Ik heb ook al weer wat tips mee genomen uit de antwoorden die hier kwamen en daar gaat het tenslotte om.

De keer dat we onze genua aan flarden vaarden was ook omdat er bemanning aan boord was die de eerste keer zeilden.

De wind trekt plots hard aan op Oosterschelde nabij de zeelandbrug. We zitten net in de betonde geul evenwijdig aan de zeelandbrug en beslissen om de genua toch maar wat in te rollen. Met halve wind lukt het niet vlot om dit met de hand te doen en voor ik het besefte lag de reeflijn om een lier, samen met de genua schoot, en heel de boel draaide in de soep. Met vloed en aan lager wal angst om op de banken gezet te worden, gaat de motor aan. Vermits alles vast zat en we op dat moment nog geen zeil mes hebben, knalt de genua aan flarden voor we ook maar spanning van het zeil hadden kunnen halen. Mocht ik het onder normale omstandigheden gehad hebben, had ik ook de schoten gelost en handmatig opgerold. Maar het idee om de spival erom heen te slaan heb ik nu op het forum geleerd.

Zoals ook al gezegd, zeilen is doen en door doen leer je veel. Soms ook door hiervoor leergeld te moeten betalen.

Ik heb een tijdje zitten twijfelen om dit verhaal hier te posten, maar omdat ik lezend best veel aan het forum heb gehad toch maar. Het is absoluut geen kritiek op TS, maar meer een verslag van hoe ik een vergelijkbare situatie heb opgelost met de punten die ik ervan heb geleerd.

Van jongs af aan heb ik gezeild maar de afgelopen 7 jaar niet (druk met werk, huis, etc). Omdat het toch weer begon te kriebelen heb ik een oude Etap 28 gekocht. De boot moest worden overgezeild van Harderwijk naar Delfzijl. Omdat de tijdsdruk vrij groot was, besloot ik dat in m'n eentje te doen over het IJsselmeer en buitenom Terschelling. Op het IJsselmeer ging de stuurautomaat kapot, dus vanaf toen (dag 2 van 3) heb ik met de hand of met een lijntje om de helmstok gestuurd.
De rolfok deed op het IJsselmeer al een beetje raar: hij rolde van zichzelf een beetje op en ging zwaar, maar ik weet dit aan mijn onbekendheid met rolfokken (dit is mijn eerste). Op dag drie ben ik vanuit Harlingen vertrokken met als doel boven de eilanden te varen en tussen Rottumerplaat en Schiermonnikoog weer naar binnen te varen. Dat ging best goed, hoewel ik in de Stortemelk al wat stroming tegen kreeg en dus later begon aan de reis boven de eilanden dan ik gedacht had.Ik was om 5:30u vertrokken, en om een uur of twee 's-middags was ik net Terschelling voorbij.
Op dat moment heb ik besloten om tussen Ameland en Schiermonnikoog naar binnen te gaan en een tussenstop te maken in Lauwersoog. De wind trok steeds meer aan en ik voer op alleen de volle fok met een bakstagwindje. Toen de wind nog verder aantrok (5, kleine 6) liep de rolfok vast en was er vanuit de kuip geen beweging meer in te krijgen. Ik heb zo lang mogelijk doorgezeild met de volle fok, maar bij elk stuurfoutje (flinke golven inmiddels) voelde ik een siddering door de boot gaan als de fok weer vol wind kwam. Om een uur of drie kon ik niet anders dan beslissen dat ie eraf moest.
Als ik nog langer zou wachten zou ik niet meer genoeg ruimte hebben om te lang een beetje stuurloos te zijn. Ik ben toen naar het voordek gegaan, heb de boot laten drijven en ben aangelijnd met de fok aan het worstelen gegaan. Er was in het begin geen beweging meer in te krijgen, maar na veel gedoe met de rolfoklijn kon ik hem weer zover krijgen dat ik hem in elk geval kon laten zakken. De schoot was er toen al afgeklapperd (stom, vorige eigenaar had die vastgezet met een klein lijntje, had ik meteen goed moeten doen). Met veel geweld en flink wat adrenaline kreeg ik uiteindelijk de fok op het dek.
Ik weet nog dat ik toen ie eenmaal beneden was te uitgeput was om er een lijntje omheen te slaan, en eerst een paar minuten moest bijkomen. Daarna heb ik op de motor het laatste stukje gevaren (grootzeil lag met rif 2 wel klaar als de motor zou stoppen) en was uiteindelijk om 22:00 u in Lauwersoog.

Achteraf bleek dat het vastzitten veroorzaakt werd doordat het voorstag gewoon niet bevestigd was. Ik had van tevoren wel enige studie gemaakt van rolfokken en er zijn van mijn Plastimo twee versies: een met een spanner in de trommel en een zonder. Ik ging ervan uit dat ik de versie had zonder spanner, maar de spanner bleek gewoon vast te zitten in de trommel (en dus onzichtbaar) en alleen vast te zitten in het eerste plastic koppelstukje. Het voorstag werd dus steeds gedraaid met het oprollen van de fok. Een geluk dat de mast is blijven staan. De boot was getuigd door de werf en de vorige eigenaar.

Dingen die ik heb geleerd (positief en negatief):
- Vertrouw alleen op jezelf bij het tuigen van je boot.
- Ik kan nog best op mezelf vertrouwen. Ik weet nog dat ik letterlijk de overweging maakte: Ik maak nog rationele beslissingen, mijn boot drijft, de mast staat en de motor werkt. En dat is ook de juiste volgorde van belangrijkheid.
- Tijdsdruk sucks.
- De marifoon bleek niet te werken. Die had ik moeten testen maar dat durfde ik niet omdat ik bang was dat mijn Marcom B was verlopen (verloopt niet bleek achteraf). Dat was echt stom, ik had alleen een mobiele telefoon.
- Ik heb me geen moment echt in gevaar gevoeld, en volgens mij niet onterecht. Ik heb de twee zelfverzonnen hoofdregels van solo zeilen continu in mijn hoofd gehad: stap er niet naast en raak niet gewond.
- Ik heb ook overwogen het ding gewoon stuk te laten klapperen, maar grappig was dat ik in mijn overweging dat niet te doen mee nam dat een paar uur varen met die oorverdovende herrie negatief zou kunnen werken op de moraal van de bemanning.
- Een boot kan ook dwars op de golven drijvend best een tijdje voor zichzelf zorgen.
- Zorg voor ruimte om te manoeuvreren.

Een goed verhaal. Het is solo een stevige strijd om het te klaren.

Jean-Luc schreef :
Zou niet gaan zeezeilen...

Kun je toelichten waardoor de rolfok zichzelf oprolde?

Het voorstag zat onderin niet vast aan de boot, maar aan het roterende deel van de roltrommel (omdat het gewoon verder niet vast zat). Bij lichte wind slipte dit nog een beetje zodat alles redelijk normaal leek te werken. Toen het wat harder ging waaien was het voorstag gewoon een torsieveer. En ja, ik had hier op moeten aanslaan maar zoals gezegd had ik nog nooit eerder met een rolfok gevaren.

Ter verduidelijking een foto. De spanner was niet bevestigd maar zat alleen geklemd in de rolfok.