Onderwerp: Wat als en hoe te handelen: stagbreuk.

Onlangs was er op dit forum een topic over wat te doen als je boot zinkt. Het komt meer voor dat een stag breekt maar er is weinig te vinden over hoe te handelen wanneer het zover is en hoe het te voorkomen (buiten vervangen en inspecteren).

In het ergste geval gaat de mast over boord en bonkt die een gat in de romp. Een andere keer blijft het bij een gebroken kabel.

Wie heeft er iets zinnigs te zeggen of ervaringen te delen over stag-en mastbreuk?

De vragen die ik me stel zijn o.a.

- bij aankoop van een boot: zijn er types van tuigages waar, in geval van stagbreuk, de kans groter is dat de mast het ook begeeft?

-welke stagen begeven het vaakst. Bij een, uiteraard, niet representatieve steekproef onder vertrekkers met een Etap 37S bleek dit de D1 (zie verder) te zijn.

-welke strategie volgen wanneer het zover is en een veilige haven niet te halen is op motor (welke zeilvoering belast het tuigage het minst, is er iets te verzinnen met een dyneema lijn,...)

-...
Over het preventief testen van stagen en dergelijke is er hier al een artikel verschenen:

Link

Een topic over de namen van de stagen:
Link

Ik heb 3x een voorstag gebroken. 2x doorgestoken mast en mast is blijven staan. We zijn wel heel snel afgevallen naar een ruime koers. Toen zooi opruimen en mbv een val de mast gestabaliseerd.
1x kwam de mast naar beneden. Dat was op een kleine boot. Niet veel schad ee aan de boot gelukkig



Gepost met de officiële Zeilersforum-app

Snappen welke koers/zeilvoering stagen belast is je eerste troef. En dan niet kunnen beredeneren, maar ten aller tijden weten, zodat je split-second besluiten kan nemen.

Vanzelfsprekend helpt een doorgestoken mast maar ook ononderbroken verstaging bij de zalingen helpt natuurlijk.

Verder kan een gepijld tuig zonder achterstag blijven staan en inverteert het minder snel, waardoor een gepijld tuig wat robuuster is.

Inverteren wil je zeker niet.

Wat is inverteren?

boarderbas schreef :
Dat is de o.a. de opzet van dit draadje. Kan iemand dit hard maken?

Ooit meegemaakt bij een vriend.
De hele reis van zeeland naar Aalsmeer geen problemen.
We zeilen nog een rondje op de Westeinder en ik zie een stag los hangen aan loef.
Gelijk geroepen en het probleem aangewezen.
Hij ging gelijk overstag en ik reageerde gelijk om dat mogelijk te maken met de genua voor te bereiden voor de overstag.
Na de overstag hebben we alles gestreken en met een val de mast tijdelijk extra ondersteund.
Gelukkig waaide het niet zo hard.

Zal wel een open deur intrappen,
en is in bovenstaande posts ook al wel genoemd.

- Zo spoedig mogelijk alle zeilen strijken.

- Via een val de functie van de stag overnemen zodat de mast niet omver valt.

- Dan een veilige haven binnenlopen.

In het volgende geval ligt de lat wat hoger.
nepal schreef :

Tony2920 schreef :
Niet altijd waar. Je zeilen kunnen je mast rechtop houden! Een strakke grootschoot aan een grootzeil houd je mast naar achteren als je geen achterstag/bakstag hebt. Een gebroken wantputting aan lij onder zeil kan betekenen dat de mast naar loef omvalt als je de winddruk uit het tuig haalt.

Het devies is nadenken. Er zijn geen vuistregels.


Na mijn aanvaring in de nacht van de 24 uurs, waarbij een boot mij aan de lijzijde aanvoer ben ik bijna onbewust direct afgevallen naar ruime wind omdat ik enkel van mijn achter- en loefstag zeker was dat het er nog stond.


Het stabiliseren van je mast met een val is een weinig gehoord, maar belangrijk argument voor dyneema vallen!

Bij mij is het voorstag losgekomen omdat de spanner op zijn laatste millimeter bleek te staan. Gelukkig geen gewonden, en vlak voor de haven (het was op de Oosterschelde). Schade, deukje in de hekstoel, krasje op de mast. De zeilen hebben volgens mij de val gedempt. Ik zag hem vanuit de kuip komen, kon nog iemand waarschuwen naar binnen te duiken en bnen opzij gestapt. Meteen begonnen met eerst alles vastmaken (geen stagen in de schroef), motor aan en wegwezen naar de haven. Bleek dat de stagspanner al veel verder uitgedraaid was als ik dacht!
Ik neem nu alleen nog open stagspanners zodat ik echt kan zien wat er gebeurt, ipv kijken naar hoeveel er uitsteekt, goed kunnen zien hoeveel er in zit.

Aan lij een losbungelende zijstag is het zaak eerst de boel te borgen met een val voor je de de druk uit de zeilen haalt.

Zal vaak nog alleen een losgedraaide terminal zijn. Komt soms omdat de stag niet met een sleutel is vastgehouden bij het vastmaken. En de stag als een veer is opgewonden.


Zijstag aan loef is meestal einde levensduur en heb je puur geluk als de boel nog staat als het knapt. Dan kun je of brazilian drop, das rats alles in een keer naar beneden en/of direct overstag.

Bij de voorstag behoedzaam en rustig eerst ruim voor de wind gaan varen. Druk houden en Grootschoot iets aan achterstag niet strak. Eerst borgen met een val en dan pas de genua down.

D1 of 2 als die breekt is het niet zelden de schuld van een te bijdehande rigger of voordekker die heel mansig met z'n handen en of voeten dwarskrachten op die dingen zet om zichzelf als een echte 'profi' omhoog te werken. Of zich heeft laten zakken.

Daar zijn ze niet op gemaakt en kunnen ze niet tegen de dwarskrachten. Ook hier kun je met een dyneema lijn en wat harpjes en het betere stroppen zetten en een rif toch nog goed thuis komen.

Leuk filmpje

Al minstens 2 voorvallen waarbij de spanner los komt. Is een vloeibaar borgmiddel (bv. blauwe Locktite) geen goede gewoonte?

Ook op loctite moet je vertrouwen.
In dienst leerde ik ooit "Vertrouwen is goed, controle is beter!"
Dat heb ik toch echt het liefst! Vandaar die open wantspanners. Ze zijn een paar gram zwaarder, maar daar krijg je een boel voor terug.

Overigens heb ik ook nog eens meegemaakt dat een gloednieuw voorstag van mijn catamaran gelijk bij het eerste gebruik uit de terminal trok. De fokkeval heeft de mast toen gered. Zeilmaker was ook niet blij...

Het is een "en" "en" kwestie of zoals de Engelsen zeggen "belt and braces".