Onderwerp: Een mast voor Fram.

ilCigno schreef :
Zeker en heel soepel. Gaat al op eigen houtje overstag

Je eerste erectie is leuk, maar op deze leeftijd is dit zeker net zo leuk, en houd je het veel langer vol

Er was een strakke deadline waardoor de mast uiteindelijk toch nog onder grote druk moest worden afgemaakt. Balen wel maar ja, het is niet anders. Het resultaat is prima, alhoewel ik nog veelvuldig de mast in zal moeten. “Vergeten” dingetjes zoals ik die nu kan bedenken zijn het aftapen van de marifoon stekker, anti slijt stripjes onder de barberhauler (heet dat ding zo, systeem komt toevallig voorbij in zeilersforum.nl/index.php/foru...o-bij-fractional-rig ) van de spinnaker val en splitpennetjes in de wantspanners. Maar die moeten toch nog nagespannen worden. Vraag is nog om de stag op het zalingeind te fixeren, en hoe dan. Voor de windex was geen ruimte meer op de masttop tenzij met een beugel opzij, iets voor tzt. Net als een bescherm beugeltje rond en boven de groene navigatie lampjes op de zijkant van de mast, 1,5m onder de top.

Terug naar vorige week. De mast hebben we omgedraaid, op mijn eigen houten bokjes gelegd en een meter of 6 naar voren verplaats. Dit laatste om een aangepaste stofzuigerslag (8m. 32mm. pvc pijp) van beide kanten in de mast te kunnen steken. Er ligt al veel en er komt nog meer rommel in de mast. Het idee om het eruit te schudden bij het plaatsen van de mast gaat niet werken vanwege de praktisch dichte mastvoet. En om nou de nieuwe vallen door het aluminium gruis heen te trekken is ook geen fijn idee.

Vallen en weer opstaan



Het eind van de mastbouw komt in zicht. Nu is het hoog tijd om de aandacht te richten op het monteren van de mastrail met een kleine 250 M6 boutjes. Het is donderdag en in overleg met de werfbaas is de tewaterlating en mast zetten verplaatst van vrijdag naar dinsdag. Moet kunnen denken we. Andere boten staan te dringen voor de winterstalling binnen en dat kan pas als ik daar weg ben

Hulde voor de flexibiliteit van Modus Marine.

Het oorspronkelijke plan was om de rail in de mast te tappen en alleen op de zwaarder belaste posities en op het begin en eind van de 3m lange railsecties een blindklinkmoer toe te passen. Zwaarder belaste posities zijn o.a. daar waar de top van het grootzeil. zit, dus bovenin en op de reefpunten.

Maar verder dan, bij de karren, en waar zitten die dan ? En M6 in 4mm aluminium getapt heeft in feite veel te weinig schroeflengte.

Toen ik daarover wat technische artikelen doornam was de beslissing gauw gemaakt. Niks tappen, alles met blindklink moeren uitvoeren. Die ik al had zijn snel aangevuld tot ruim voldoende voor de 250st. RVS paleis levert de volgende werkdag dus dat was goed op tijd.

Wat zich aanvankelijk liet aanzien als een relatief eenvoudig productie klusje blijkt een stuk weerbarstiger te zijn dan gedacht. K**. Met een proefpassing blijkt de rail net niet hoog genoeg te zijn om de kar vrij over de popnagels te laten glijden. Het zijn de popnagels waarmee de electrabuis aan de binnenzijde zo mooi is vastgezet. Hij gaat er wel overheen maar tikt de kopjes van de popnagels net aan. Niet fijn en stom, niet bij nagedacht.

De popnageltjes zitten zo mooi en fijn verdekt vrijwel onzichtbaar aan de achterkant van de mast. De popnagels wat afvlakken blijkt kansloos. Ik sta op het punt om de electra er uit te trekken, het buisje opnieuw te poppen maar nu vanaf de zijkant, en de oude popnagels te verwijderen. Een nogal rigoreuze stap. Ik twijfel om Sunday te bellen en daarmee ook zijn dag te verpesten. Maar doe het toch, met als resultaat dat hij spoorslags mijn kant op komt en mij zo behoedt voor een al te rigoreuze stap. Twee weten immers meer dan één en met echt helder denken, gezien het maandenlang buffelen (zie ander draadje) en een strakke deadline in zicht, heb ik steeds meer moeite.

Na rijp beraad besluiten we de rail op te hogen met een 2mm. dik pvc stripje dat bij de Gamma zo in het schap ligt. Wel jammer dat het wit is maar alla, al lang blij dat we een goede oplossing hebben gevonden. De kar loopt nu wel vrij van de popnagels. En een bijkomend voordeel is dat we de gaten voor de blindklinknagel alleen nog maar hoeven af te bramen en niet te verzinken.

Een erg foute gedachte zoals zal blijken



Met de mastrail als maat maak ik ruime sparingen in het pvc voor de blindklinknagel kopjes. Met een wat aangepaste popnagel en een 4mm. boortje tikken we precies door het centrum van de mastrail de gaten in de aluminium mast aan. Vervolgens 9mm. gaten boren, afbramen met verzinkboortje, Tef-Gel aan de blindklinkmoer en vast zetten. Door het vele poppen en andere schroeven (alleen al een kleine 100 bij de mast verbinding) komt de bodem van het Tef-Gel potje al in zicht. Een potje van 500gr waarvan ik dacht dat ik er de rest van mijn leven mee kon doen. Toch maar nog zo’n potje besteld om niet tekort te komen.

In plaats van alvast een eerste stuk rail vast te zetten, zoals Sunday voorstelde, gaan we lekker door totdat na zo’n 150 stuks de dag voorbij is en we een wel verdient biertje gaan drinken.

Alweer fout

De volgende ochtend begin ik aan het vastzetten van de mastrail. Ik voel hoe de bout de blindklink nagel aantrekt en moet nog even het juiste gevoel ontwikkelen. Bij de 10e of zo gaat het mis. Ik vermoed dat de blindklinkmoer mee draait. Krijg de bout niet vast. Nog een paar anderen geprobeerd, nee, dit gaat niet goed.

Alweer een dag bedervend telefoontje naar Sunday. Zie het ff niet meer zitten.

In de tussentijd dat hij naar de PD rijdt demonteer ik de boel om te zien waar het fout gaat. De blindklinknagels zijn geschikt voor een dikte van 1,5-4,5mm, maar dat is dus wel inclusief verzinken. Hetgeen we niet gedaan hebben. De blindklinkmoeren komen zo niet diep genoeg en klemmen slechts in het het boorgat ipv dat ze een mooi flensje aan de binnenkant hebben gevormd.

Mijn onbekendheid met het systeem en onkunde in metaalwerk (ben houtboer en geen fietsenmaker) wreekt zich nu. Alle 150 stuks moeten er weer uit wat verbazend makkelijk gaat. Goed besluit iig maar wel balen.

Maar het is vrijdag en er moeten aanvullend 100 blindklinkmoeren besteld worden. Die zijn er op zijn vroegst pas dinsdagmiddag (afgelopen dinsdag dus) Ik moet weer naar de werfbaas om de geplande tewaterlating en mast plaatsing, dat voor dinsdag gepland stond, (weer) uit te stellen. Het wordt een keiharde donderdag.

Bij de Gamma haal ik nieuwe pvc strips. Verrek zeg, ze zijn er ook in zwart. Volledig over het hoofd gezien de vorige keer en zwart is wel veel mooier. Zie je niets meer van.

We hebben nog genoeg blindklinkmoeren om door te gaan en kunnen de eerst 6 meter rail monteren. Dat gaat nu goed en geeft vertrouwen. De juiste positie van de gaatjes is wel extreem belangrijk, anders passen ze niet of wordt de koppeling tussen de mastrailsecties te wijd. De sparingen in de pvc strip zijn nu gewone 7mm gaatjes. Op de helft van de masthoogte zit de verbindingsmof en passen de blindklinkmoeren niet. Daar tappen we de boutjes in 8mm. (dubbele wand) aluminium. Om een of andere reden geeft eentje nog een probleem. Ik los het op met een Helicoil.



Het wordt krap. Woensdagochtend, de rail is klaar, maar de electra aansluitingen in de masttop, de navigatieverlichting, de vallen, de val uitgangen (Antal mastblocks), de fairleads, een paar mast slots, sleeve om de voorstag, wat aanpassingen aan de mastvoet en wat ik verder vergeet (had wel een bijna complete checklist gemaakt) moet allemaal nog gedaan worden. Alleen voor het doorvoeren van de vallen heb ik hulp nodig. Sunday staat er alweer klaar voor en kan pas rond de middag zijn eigen (weersafhankelijk) project weer oppakken. Ook D-day donderdag staat gepland. Geweldige hulp en toewijding weer !



Voordat we de vallen doortrekken moet eerst de mast een beetje schoon gemaakt worden. Mijn idee met de 35mm pvc pijp, met haaks zuig knietje, werkt perfect. Dan zijn de spival, spi barberhauler, screacher val, fokkeval en boomfokophouder aan de beurt om doorgetrokken te worden. Ze zitten allemaal aan de voorkant van de mast dus dat gaat goed in de stand waarin de mast nu ligt. Ik heb voldoende gele electrabuis aan elkaar gezet voor de hele lengte van de mast. Het idee is om er een treklijnen aan te knopen en die vanaf de masttop naar de mastvoet door te duwen. Helaas, ergens halverwege stuikt het ergens tegenaan. Ondanks de vele aanmoedigingen lukt het niet om het buisje verder te krijgen. Via een nog maagdelijke valuitgang sparing lukt het om het treklijntje daar naar buiten te krijgen. Dezelfde exercitie doen we vervolgens vanaf de mastvoet. Al eerder hadden we geconstateerd dat ook vanuit de mastvoet het buisje ergens halverwege niet verder wil. Het is niet te zien maar zal vast een klein uitsteeksel zijn. Het doorzicht is vrij en schoon. Maar diezelfde valuitgang wordt wel bereikt en daar kunnen we een tweede trektouwtje oppakken. Hiermee hebben we een doorlopend trektouw waar we in één trekgang alle vallen doortrekken, dus zodoende wordt er ook niets verdraaid.

Voor de kraanlijn en het grootzeil val moet de mast weer gedraaid worden. We verplaatsen de mast weer naar de schragen en draaien hem om, dus met de mastrail onder. De pvc buis gaat er nu wel in één keer doorheen. Sunday maakt van een stukje MDF een sleetje dat over de twee pvc buizen zal gaan glijden en tevens ervoor zorgt dat de twee vallen niet verdraaid kunnen worden. Ze komen er onder dus in dezelfde positie uit als dat ze er boven ingegaan zijn.

Dat ging dus erg voorspoedig, mag ook wel eens een keer. Voor Sunday is er nog een halve dag over om aan zijn eigen weersafhankelijk project te werken, dat gelukkig ook nog nuttig besteed is geweest.

De groene rondom schijnende navigatielichten monteer ik 1,5m onder de masttop aan weerszijden van de mast. De elektrische aansluitingen in de masttop werk ik weg in een waterdicht montage kastje die ik aan de binnenkant van de mast schroef. De PL256 soldeer ik aan de marifoon kabel en verbrand nog lelijk mijn vinger. Ruikt naar verbrand vlees. Tot slot de windmeter (LJCapteur), marifoonantenne (Vesper) en toplicht (multifunctioneel combi licht) monteren. Ik vind het beugeltje waar het toplicht op staat te slap maar ben deze woensdagavond niet meer in staat om dat te verbeteren. De centrale afgeschermde electrakabel die door de mast naar beneden loopt heeft vier genummerde zwarte draden. Bovenin heb ik de draden waarvan ik de functie ken aangesloten op nr. 1 en 2. De andere op 3 en 4. Met een spanningsbron test ik de aansluitingen en functies. Alles werkt en ik documenteer de boel om dit later te kunnen reproduceren.

Donderdag ochtend werpt Sunday zich op de versterking van het toplicht beugeltje. Geprutst op de vierkante cm. Ik richt mijn aandacht nu op de mastvoet.



In de mastvoet zit nog een kanaaltje (zie rode pijl) met smeernippel om zo af en toe de mastkogel van wat vet te voorzien. Ik controleerde nog even of het horizontale kanaal wel in verbinding staat met het verticale kanaaltje in de bronzen bus die op de kogel rust. Eerst met wat perslucht uit een flesje. Hmm, niet goed. Dan met twee dunne staafjes die elkaar moeten kunnen raken in de haakse hoek. K** niet dus. De bronzen zitting is met Spabond vastgezet en daarna heb ik het verticale kanaaltje weer doorboord. Toen de mastvoet is aangepast door de plaatselijke smid heb ik dit vast en zeker gecontroleerd maar daarna dus niet meer. Stom, ik vermoed dat er toch nog epoxy in zit.

Het horizontale kanaal is een cm of 18 lang en heeft een doorsnede van 6mm. Een 6mm. boortje van minstens 20 cm. lang is natuurlijk niet te krijgen en zeker niet gezien er nog maar een paar uur tijd is om de boel gereed te krijgen. Dus in de auto naar de smid, dezelfde die ook de oude mastvoet heeft aangepast naar de huidige constructie. Hij is er niet maar wordt spoorslags opgetrommeld door één van zijn medewerkers. Hij kijkt mij vragend aan, hoezo geen doorlopende verbinding. Ik laat het hem zien met de twee pinnetjes en vertel dat de mast er over een paar uur opgaat dus haast. Hij tovert ergens een 6mm staf vandaan en zaagt er een cm of 20 vanaf. Dit last hij op een 6mm boortje en voila, een boor van een cm of 27 lang. Opluchting bij mij, het gaat nog goedkomen, verbazing bij de smid om wat hij er uit boort. “Dat is plastic” zegt ie en met het schaamrood op de kaken moet ik bekennen dat er mogelijk wat teveel epoxylijm is gebruikt om de bronzen zitting vast te zetten, wat dus kennelijk het hoekje is omgegaan, pakweg over een 1 à 2 cm. lengte.

Evengoed, ik ben blij en race weer terug naar de werf. Er moeten nog een stuk of 8 blindklink moeren in de mastvoet worden gepopt vanwege uitgelubberde gaten en een toekomstige montage van de rotatie arm. Een uurtje later is dat ook gepiept. Goede voorbereiding werpt nu wel zijn vruchten af, de mastvoet zuigt in de mast.



In de tussentijd wordt de boot opgepakt en werk ik samen met één van de werf medewerkers om de drijvers in te klappen. Met de heftruck trekken we daarvoor de beams omhoog. De boot wordt de loods uitgereden. Wat ben ik blij dat ik al vroeg in de bouw heb besloten om de dekronding van de drijvers af te vlakken. Staat wellicht wat minder mooi maar daardoor is de opgevouwen boot wel bijna een halve meter smaller. Het past precies door de deur opening met een speling van een cm. of 1 à 2 aan weerskanten.

Op de boothelling is de diesel van de werf truck op





Ha, dat geeft mij wat extra tijd om de laatste valuitgangen, die al goed voorbereid waren, er in te schroeven.

Eenmaal drijvend trek ik de vloerplanken los om de nieuwe huiddoorvoeren op waterdichtheid te controleren. Met name de grote 3” voor de Jettruster, die eerder niet waterdicht was, onderwerp ik aan een grondige inspectie. Het lijkt nu goed te zijn.



Dan is de mast aan de beurt. Sunday is net klaar met het vast naaien van de voorstagsleeve en ik melk het nog een keer of drie naar de onderzijde van de stag. Niet genoeg, maar dat is dan maar voor later. De mast hangt al in de takels en wordt vakkundig naar buiten gereden.

De rest is een eitje

Mast boven de kogel laten hangen, vallen door de dekmastvoet leiden, mast op de kogel zetten en nog een half uurtje door de kraan laten vasthouden. De fokkeval en screacher val nemen tijdelijk de functie van de voorstag over. Het hoofdwant zetten we met 6mm. Dyneema lashing vast aan de putting op de drijver en voor de zekerheid zetten we zowel het grootzeilval als de kraanlijn vast op de kikkers in het achterdek. Niet echt nodig maar ze moeten toch ergens aan vast zitten.

Het is 16.00 uur en we hebben het geflikt



De Noordersluis draait niet tussen 16.00 en 18.00 van wege de spits. Daarna wordt het te laat. Dus naar de thuishaven varen wordt pas de volgende dag. We moeten voor 9.00 wegzijn vanwege de eerder geplande werf activiteiten op de plek waar we nu liggen.



Maar de winterstalling kan gevuld worden !

Vrijdagochtend varen we naar huis alwaar de buren ons al staan op te wachten met een grote bos bloemen en fles champagne.

Nu ff revalideren

Doe mij maar een boot bouwen ipv een mast bouwen.

Wat een verhaal. En dan ook nog de tijd vinden het op te schrijven. Hoop dat de nog uit te voeren klussen iets minder tijdsdruk met zich meebrengen.

Herman Hartman schreef :
Ja, is onderdeel van het revalidatie proces
Zaterdag was nog erg druk maar zondag een rustdag en ontspanning door deze verhaaltjes te schrijven.
Maandag weer aan de bak om eerst maar eens de chaos in huis en garage op te ruimen. Zoveel zooi als zo’n klus met zich mee brengt zeg.
Nee, nu geen tijdsdruk meer of het zou het stellen van de mast moeten zijn om de zeilen goed in te kunnen meten. Maar de zeilmaker heb ik nog niet gezien of gehoord dus kan nog wel ff. Ergens in de loop van de week (of volgende week)
Nadeel van geen tijdsdruk is dat de voortgang weer kan inkakken omdat er weer tijd is voor andere leuke dingen.
Iig wordt het vanaf nu alleen maar leuker

Respect Hennie, enorm veel respect voor zoveel doorzettingsvermogen!!!

Grt. Jack

Was nog even in de loods toen jullie koortsachtig aan het werk waren. Dacht toen dat het krap zou worden. Petje af dat het toch gelukt is! Ja, bij Modus zijn ze wel wat gewend en het is een fijne club daar.
Maar het resultaat mag er wezen, ziet er fantastisch uit!

Wauw, een letterlijke mijlpaal! Gefeliciteerd!

A

AdB schreef :
Jij bent hier mede schuldig aan

Tjonge wat een klus, maar je bent nu ver gekomen.
mooie machine

Gefeliciteerd met dit prachtige schip!
Een ontzettend aardig en hartelijk gebaar van je buren bij je thuiskomst.

Prachtig plaatje, moet veel voldoening geven.

Gepost met de officiële Zeilersforum-app

Sunday schreef :
Is nog erg wennen hoor en heb rare dromen. Kijk regelmatig of ie nog nog wel rechtop staat en niet teveel zwabbert

Wat een project en wat een plaatje van een boot!

Heerlijk om te lezen.

Ik krijg steeds meer lol in het schiemanswerk met Dyneema. Eerst heb ik van een oud duizend dingen Dyneema lijntje (ooit hier op ZF aangeschaft) een loop gemaakt voor de bevestiging van een tijdelijke stag (spi-val) en daarna het hoofdwant los gemaakt om een mooie splits in de 6mm. Dyneema spandraad te maken.
Deze zat nog vast met een paalsteek en dat is niet zoals het hoort

Overigens verwacht ik nog veelvuldig te moeten nastellen voordat het naar mijn zin is. Daarvoor is het wachten op de zeilen want onder zeil gaat dat nog het beste.

Ook de mast nu wat verder achterover gezet. Volgens Farrier is de valling 4 à 4,5 graden. Dat betekent dat de verticale val op het midden van het dek en 117 tot 131 cm. achter de mast moet uitkomen. Voor nu maar ff op het gemiddelde van 124cm. gehouden. Belangrijk voor de lengte van de voorstag. Die moet nog pas gemaakt worden en hangt er nu maar een beetje bij te zwabberen. Fokkeval en Screacherval behoeden de mast voor achterover vallen.

En eindelijk de jufferblokken in gebruik die je een jaar of acht (?) geleden op ZF toonde!

ilCigno schreef :
Ja klopt, even opgezocht, Link.

Nog de originele Precourt blokken. De blanke versie in de link zit nu in de voorstag putting. De zwarte blokken kon ik nog scoren bij TV Enterprise toen die er mee ophield en Precourt al lang failliet was. De Colligo blokken hebben overigens één rijggat minder.

Inmiddels heb ik de voorstag ook ingesplitst en hoeven de vallen de mast niet meer overeind te houden
Na de meeste constructie rek er uit getrokken te hebben (de voorstag heeft geen kettingtakel behandeling gehad zoals bij de andere stagen) bleek er te weinig spanruimte over te blijven.
Dus de splits er maar weer uit gehaald, de stag ingekort en weer opnieuw gesplitst. Dat Dyneema werkt toch wel erg gemakkelijk.
De mantel (Liros Slide Protect) ben ik nog niet helemaal tevreden over maar wacht ff met verder melken tot onze bergbeklimmer terug is.

Het jufferblok op de voorstagputting heb ik ooit van Precourt gekregen als monster en tbv de maatvoering van de puttingen.



Ik zag het niet zitten om voor het vaste part van de 2:1 Code 0 val een rvs oog op de mast te schroeven. Als alternatief is het een low friction fairlead geworden. Die zit aan de binnenzijde van de mast en wordt met twee schroefjes geborgd. Het val heeft een stopperknoop gekregen. Zie de rode pijl in bovenstaande foto.

Dezelfde fairleads gebruik ik ook om de lazy jack lijnen door de mast te voeren.

Ook op bovenstaande foto te zien de spinaker val die naar believen vanaf de masttop of lager gevoerd kan worden d.m.v. positioneren de het low friction ring.



In het "Wat heb jij als laatste aangeschaft" kwam het al even voorbij. De 2:1 voor het grootzeilval is een Wichard MXEvo geworden. Ook weer een low friction toepassing.

Die low friction Wichard ga je nog wel een keer vervangen voor een met een wieltje, het twee op een geeft niet veel verlichting in het hijsen door de frictie, heeft alleen voordeel om de lijn minder te belasten.

Boven het rode pijltje zie ik aan de voorzijde een soort van oog wat om de lijn zit die naar de masttop gaat.

Wat is dit?
waarvoor dient dit?
(of heb ik de uitleg gemist?)

Gepost met de officiële Zeilersforum-app

Waterman schreef :
Het oog is een low friction ring, waar de spinnaker val doorheen loopt. De val komt uit de top van de mast. De ring zit aan een lijn (barberhauler?) waarmee de hoogte kan worden afgesteld. Dus een lichtweer spi uit de top of een kleinere spi die dan lager op de mast zit.

Ik heb dit zo gemaakt omdat ik een schijf in in het masttopbeslag heb aangebracht en ik geen zin had om nog een extra schijf lager in de mast te zetten. Het slot waar de barberhauler uit de mast komt zat er al en heeft hiermee weer een nuttige invulling gekregen.

Volgens mij een mooie flexibele oplossing. Wat voor spi het gaat worden is voor later.

F32thriller schreef :
Ik vermoed dat het grootzeil hijsen zowiezo een vermoeiende bezigheid gaat worden. Ik wordt ook een dagje ouder
Om die reden heb ik daarvoor een elektrische lier. De 2:1 is dus vooral om de de stopper minder te belasten.

Pientere oplossing zo'n spi-top-hauler.



Gepost met de officiële Zeilersforum-app

Heb je het vaste eind van de code-0 val nu met een stopperknoop aan de _binnenkant_ van de mast zitten? Nee toch? Of is die doorvoer van de buitenkant af eenvoudig te demonteren? Hou er rekening mee dat je dat ding idealiter eens per jaar een stukje wilt inkorten.

redshift schreef :
Ja. Ik kan er bij via een opening in de zijwand.