Het maken van een ontwerp is veel werk en bestaat grofweg uit 3 delen. Het eerste deel is het concept ontwerp, in deze fase worden de maten, gewichten, indeling en vele andere parktische zaken vastgelegd. Het tweede deel is de technische ontwerpfase. Eigenlijk alles ligt al vast in het concept, maar overal moeten sterkte berekenignen van gemaakt worden en alles moet zodanig gedetaileerd worden dat het in de praktijk ook daadwerkelijk gebouwd kan worden, alles wat bedacht is moet dan gechecked worden voor bijvoorbeeld gewicht, stabiliteit, benodigde voortstuwing, benodigd tankvolume en ga zo maar door. De derde fase is de werkplaats fase. De stapel tekeningen die gemaakt is om fase twee door te komen zijn niet geschikt om op de werkbak van de lasser of de timmerman te leggen omdat er niet voldoende details op staan, de vaklui kunnen er dus weinig tot niets mee. De derde fase is bedoeld als vertaal slag tussen de mensen die de boel bedenken en mensen die de boel ook daadwerkelijk gaan bouwen. Zo moeten er op de tekenignen bijvoorbeeld vermeld worden wat voor soort lasnaad er gebruikt moet worden om bepaalde delen aan elkaar te krijgen, materiaal specifikaties moeten op de tekeningen, in de elektrische schema's moet gedetaileerd worden wat voor draaddikte en wat voor zekeringen er gebruikt moeten worden, maar bijvoorbeeld ook de patronen voor alle houten en metalen delen moeten gemaakt worden en deze moeten dan genest worden om ze zo efficient mogelijk uit het plaatmateriaal te kunnen halen.
Als je naar een ontwerper toestapt om een boot te laten ontwerpen, dan doet het ontwerpbureau eigenlijk alleen maar fase 1 en vaak een flink stuk van fase 2. Fase 3 word bijna altijd door de werf gedaan, of het word uitbesteed aan een bedrijf wat daarin gespecialiseerd is.
De stappen die genomen worden om tot een concept ontwerp te komen volgen de sogenaamde 'design spiral'
Je begint met het formuleren van alle eisen die aan de boot gesteld worden en verdeeld ze onder in 'harde eisen' en 'zou mooi zijn'. Dan ga je een schatting maken van het volume wat je in de boot nodig hebt om al je eisen kwijt te kunnen en tevens maak je een grove gewichtsschatting zodat je weet hoeveel waterverplaatsing je nodig gaat hebben om de boel drijvende te houden. Aan de hand van deze schattingen maak je een voorlopig lijnenplan en indelingstekeningen van zowel interieur als het dek. Daarna volgen een geometrie schatting van de kiel en het roer, gevolgd door een schatting van de tuigage. Dit alles word in een tekening vastgelegd wat een algemeen plan genoemd word. Dan ga je bepalen wat voor motor en schroef je nodig hebt en waar deze moeten komen, dan ga je uitrekenen hoeveel spanten je nodig hebt en hoe groot die moeten worden en je gaat berekenen wat voor huiddikte en samenstelling je nodig hebt. Wanneer deze stappen allemaal gezet zijn dan is het tijd om wat meer gedetaileerd te gaan rekenen. Aan de hand van de voorlopige constructie berekeningen en schattingen voor motorisering en formaat van de tuigage kun je verifieren of je geschatte gewicht in de eerste stap enigszins in de buurt komt van de realiteit. De gewichtsberekening geeft je ook een gewichtszwaartepunt waarmee je een schatting kunt maken van de stabiliteit. Alles word dan met elkaar vergelijken en dit geeft je een beeld van hoe nauwkeurig je schattingen zijn geweest.
De volgende stap is het wederom doorlopen van de hele ontwerpspiraal. De eerste stap van de tweede doorgang is bekijken of je concept schatting aan alle gestelde eisen van de klant voldoet. Als dat niet het geval is dan moeten er aanpassingen gedaan worden, als dat wel het geval is dan kun je aan het lijnenplan gaan tweaken. Het komt namelijk maar zelden voor dat je gewicht en het zwaartepunt daarvan direct goed inschat. Het lijnenplan word dus aangepast zodat het klopt met alle andere schattingen die je eerder gedaan hebt. Op die manier loop je de hele spiraal nogmaals door en opeens zijn je schattingen aanzienlijk nauwkeuriger en alle aspecten van het ontwerp zijn veel beter op elkaar afgestemd.
In de begin fase maak je veel gebruik van vergelijkingsschepen. In productie cruiser/racer boten bijvoorbeeld is wel bekend hoeveel een 34 voeter weegt en wat voor tuig en motor je nodig hebt. De schattignen in de eerste fase zijn dus aanzienlijk nauwkeuriger als dat van een one-off waarvan het concept vrij uniek is. Waar je voor een min of meer standaard cruiser/racer de ontwerpspiraal twee keer doorloopt, sommige stappen misschien drie keer, moet je er bij een unieke one-off wel 5 of 6 keer doorheen gaan om alles in voldoende mate op elkaar afgestemd te krijgen.
Het concept ontwerp van Snow Leopard ben ik 8 jaar terug al aan begonnen en het is een proces geweest waar ik 6 keer door de ontwerpspiraal ben gegaan, en waar nog steeds wijzigingen in gemaakt worden.
Ik zal jullie alle tussen concepten besparen om verwarring te voorkomen, maar dit is waar we nu zijn:
De tuigage heb ik nog even weggefilterd, daar mee zijn we nog in overleg met externe partijen en we hebben nog geen toestemming gevraagd om eea te publiceren.