Er is een klein beetje bewegingen de kant van RWS......
Diederik Fleuren, senior communicatieadviseur van RWS, gaat in het maart nummer van de Waterkampioen in een volle pagina tekst in op de vraag "wanneer en hoe mag ik varen in de mist". Ik had nog geen reactie op het artikel hier gezien dus voor het geval jullie geen Waterkampioen-fans zijn bij deze een poging om de punten die voor onze discussie van belang zijn er uit te halen.
Betoogd wordt dat slecht zicht alles onder 1000 resp. 400 meter zicht is (dit is niks nieuws dus). Er wordt echter een genuanceerd beeld geschetst van wat er vervolgens bij 'slecht zicht' moet gebeuren door de schipper: "....afhankelijk van de situatie wat je moet doen...." "Als verder varen gevaarlijk wordt, zelfs met radar, dan moet je stil gaan liggen...." Tot zover wordt duidelijk uit gegaan van de verantwoordelijkheid van de schipper en diens assessment van de risicofactoren.
Wanneer treedt RWS nou op? "Wanneer je bij slecht zicht zonder goedgekeurde radar vaart op een vaarweg waar dit moet, of wanneer je door vaart wanneer dit niet veilig is, dan kan de bevoegde autoriteit zoals RWS je de verkeersaanwijzing geven om stil te gaan liggen." 'Niet veilig' is dus volgens RWS iets anders als 'bij slecht zicht'.
In deze aanpak is er geen ruimte gemaakt voor de maatregel van het generiek versperren van de doorvaart van 'recreatievaart' door een sluiswachter.
Wat ik wél tussen de regels door lees is dat men er van uit gaat dat bij minder dan 1000 meter zicht je zonder goedgekeurde radar niet op de vaarwegen mag doorvaren waar zo'n radar verplicht is, ongeacht de assessment van de schipper. Daarmee is case twee uit de eerdere discussies opgelost: bij 700 meter zicht mag je zonder goedgekeurde radar niet op de Nieuwe Maas varen. Nou ja het 'mág' wel maar dan kost het een bijdrage van € 550,- aan de collectieve huishoudpot van Nederland (op zich een goed doel natuurlijk
De vraag die wat mij betreft over blijft is wat het handhavingsbeleid gaat zijn voor het stil leggen van schepen: de discussie op de voorgaande pagina's geeft aan dat er heel verschillend tegen het nemen van risico's door schippers aangekeken wordt: hoeveel ruimte gaan de handhavers geven om je eigen verantwoordelijkheid daarin te nemen en waar ligt de lijn wat onaanvaardbaar is?
Wat ook van belang is dat in het artikel in de Waterkampioen ten aanzien van radars aangekondigd wordt dat "Op dit moment wordt die regeling echter herzien en wordt opnieuw bekeken welke radars het predikaat 'goedgekeurd' verdienen. Naar verwachting zal dit in het eerste kwartaal van dit jaar bekend worden." Daarmee wordt dan iets duidelijker wat de speelruimte is die je als schipper hebt: in het artikel wordt in ieder geval heel duidelijk gesteld dat AIS nooit als een vervanger van radar kan worden gezien omdat het "....geen navigatiesysteem." is.
Gaan we ooit nog expliciet iets over de sluiswachter horen? RWS (bij monde van die zelfde Diederik Fleuren) zegt van wél..........
Op de site van 'Varen Doe Je Samen' is de volgende tekst verschenen, ook van de hand van RWS, met de zelfde strekking als het ANWB artikel alleen beknopter en wat minder genuanceerd. Jammer dat ook hier, net als in het Waterkampioenartikel, nergens melding wordt gemaakt van het fenomeen radarreflector: wij kunnen anderen misschien wel zien maar zien ze ons?
De tekst op de site van VDJS:
Varen bij slecht zicht
Er is sprake van slecht zicht bij een zicht van minder dan 1.000 meter op de hoofdvaarwegen en minder dan 400 meter op andere vaarwegen. Handhavende instanties houden dit als richtlijn aan. Er gelden dus regels.
Slecht zicht: geregeld in BPR
Veranderende weersomstandigheden kunnen het zicht beperken op het water. Voor het varen met slecht zicht gelden regels. Meestal de regels van het Binnenvaartpolitiereglement (BPR). Het BPR is op bijna alle wateren in Nederland van kracht.
Wat is slecht zicht
In de wetgeving is geen definitie opgenomen wanneer sprake is van slecht zicht. De handhavende instanties hanteren als richtlijn voor slecht zicht: een zicht van minder dan 1.000 meter op de hoofdvaarwegen en minder dan 400 meter op andere vaarwegen.
Varen op radar
Op een groot deel van de vaarwegen in Nederland is het verplicht om bij slecht zicht op radar te varen. Hier gelden regels voor. Let op: AIS (zie hieronder) is geen vervanger van radar.
De radar moet goedgekeurd zijn. In de Regeling radarinstallaties en bochtaanwijzers 1995 staat welke dat zijn. Deze regeling wordt in het voorjaar 2016 bijgewerkt: bekeken wordt welke radars vallen onder de term goedgekeurde radar.
De schipper moet beschikken over een radarpatent of over een diploma dat hieraan gelijkgesteld is. Welke diploma’s dat zijn vind je in de Binnenvaartregeling.
De schipper moet beschikken over de vereiste vaarbevoegdheid.
Er moet een tweede persoon aan boord zijn die voldoende van de vaarregels op de hoogte is.
Er moet een marifoon aan boord zijn die uitgeluisterd wordt.
Plotseling slecht zicht
Wanneer je tijdens het varen met goedgekeurde radar en marifoon wordt overvallen door slecht zicht, dan is het afhankelijk van de situatie wat je moet doen. Je moet in ieder geval altijd je snelheid aanpassen aan de beperking van het zicht, aan de aanwezigheid van andere schepen en aan de plaatselijke vaarwegomstandigheden. Als verder varen gezien de omstandigheden niet zonder gevaar is, moet je gaan stilliggen op een dichtstbijzijnde daarvoor geschikte plaats.
Varen zonder radar
Als je niet een goedgekeurde radar hebt en vaart op een vaarweg die is opgenomen in bijlage 9 van het Binnenvaartpolitiereglement, dan moet je altijd op de dichtstbijzijnde daartoe geschikte plaats gaan stilliggen. De vaarwegen in bijlage 9 zijn alleen de vaarwegen in beheer van Rijkswaterstaat. Het is dus mogelijk dat er nog meer vaarwegen zijn waar het verplicht is om tijdens slecht zicht op radar te varen. Zie de Wateralmanak.
Op de Rijksvaarwegen die niet in bijlage 9 staan, hoef je geen goedgekeurde radar te hebben. En je kunt verder varen bij slecht zicht zolang dit veilig kan. Als je vaart op een schip met een lengte van 20 meter of meer, dan moet je een mistsein geven en een uitkijk op de boeg plaatsen. Het mistsein is een lange stoot met tussenpozen van ten hoogste 1 minuut.
Op een schip met een lengte van minder dan 20 meter (klein schip) is een mistsein geven of uitkijk plaatsen niet verplicht, maar wel toegestaan. Als het kleine schip is uitgerust met een marifoon, dan moet je die uitluisteren op de daartoe aangewezen kanalen.
Verkeersaanwijzing of boete
Als je bij slecht zicht vaart op een vaarweg waar radar verplicht is of je vaart wel verder terwijl dit niet veilig is, kan de bevoegde autoriteit, zoals Rijkswaterstaat, een verkeersaanwijzing geven om op een bepaalde plaats stil te gaan liggen. Je moet hier gehoor aan geven. Als je vaart zonder radar waar dat verplicht is, of je vaart zonder radar bij slecht zicht, dan riskeer je een boete van € 550,-.
AIS is geen navigatiesysteem
AIS (Automatic Identification System) is navigatie-ondersteunend maar geen navigatiesysteem. Het is daarom niet toegestaan om op vaarwateren waar je verplicht bent om met een radar te varen alleen op AIS te varen. Met radar kan worden bepaald of er schepen in de omgeving zijn. En je kunt er andere objecten zoals boeien mee waarnemen. Met AIS kunnen alleen de schepen worden waargenomen die zelf ook zijn uitgerust met AIS.