fer2nand schreef :
Joop66 schreef :
Wat ik in de gauwigheid zie.
@Joop66: Hoe kijk jij naar de nieuwe versie van het roer voor de 465, deze heeft een langer lengte voor de dikt overgang. Geeft dit minder kans op vermoeiing?
Hoe kun je dit soort problemen herkennen, meer doorbuiging, scheurtjes....anders?
Op basis van Erik zijn ervaring lijkt optische inspectie lastige te zijn
Nee. Het probleeem begint bij de spiegleuf. Die geeft spanningsconcetraties. De overgang van "dun" naar "dik" is geleidelijk genoeg. De spiegleuf is een vrij scherpe overgang. De radius tussen het bodemvlak en de zijkanten daarvan is bij normaal freeswerk iets van 0,2mm.
Nee, je kunt dit nauwelijks inspecteren. Om dat goed te doen zou je de uitgebouwde as moeten onderzoeken met penetrant onderzoek, of beter nog röntgen. En dan nog: Als je daarmee iets vindt, weet je zeker dat je 95% van de levensduur tot breuk gehad hebt. Dus als je niks vindt weet je nog niks.
Het ENIGE wat werkt, is het volgende:
- Goede analyse van het belastingsspectrum,
- Goede vermoeiingsberekening,
- Levensduur testen op tenminste 10 samples. (duren lang, want tja, levensduur)
- Daarna bouwen met exacte materiaal certificaten en meetrapporten op de kritische details.
- En dan nog is het een statistisch verhaal, dus er zal alsnog iets mis gaan.
Maar let op: zelfs mega-bedrijven als Boeing en Airbus maken missers met deze stappen.
Voor zover ik de jachtenontwerperij ken, is stap 1 al niet aanwezig. HEEL VEEL gebeurt met vuistregels. Prima. Maar vermoeiing vang je daar niet mee. Het enige wat je dan kunt doen, is flink overbemeten.
Nu komt het: er is behoorlijk veel ervaring in de wereld met vermoeiing in stalen assen met een spiegleuf. De hele machinebouw hangt of hing daarvan in elkaar. Staal kent een soort veiligheidsniveau voor vermoeiing. Als je met je spanningen daar onder blijft, gaat t niet stuk. De magische 1 miljoen of zo wisselingen. Aluminium heeft dat niet. Dat wil zeggen, dat ook als je de spanningswisselingen klein genoeg maakt, er altijd een moment is dat t stuk gaat. Dat kan ver (genoeg) weg gelegd worden, uiteraard, maar stuk gaat t. Maar daar zit deze roeras nog niet bijna.
Dan is er nog wat in t ontwerp te doen: juist vanwege spanningsconcentraties, worden inlegspieën ook in machinebouw steeds minder gebruikt. Er zijn tegenwoordig asverbindingen beschikbaar die veel minder spanningsconcentraties creeëren. Denk bijvoorbeeld aan Ringfeder. Of een schroefas met een conus. Daar zit ook nog wel een spie in, maar die is vooral bedoeld om langzaam kruipen van de naaf over de as te voorkomen. Dat is niet de primaire krachtsoverbrenging.
Of je kunt een ronde spie gebruiken: een stukje afgeslepen as, en een spiegleuf gemaakt met een bolkopfrees. Scheelt ook al een stuk.
Maar testen op 1 exemplaar over waar t staat in zijn levensduur? Nee. Dat kan niet.