Onderwerp: Ankerketting breeksterkte berekenen

Reed schreef : Het is me eenmaal gebeurt en mijn vrouw ook eenmaal op haar boot. Beide in slechte omstandigheden. Bij mijn vrouw aanboord hebben we naderhand de ketting getest op een trekbank en die was nog steeds prima in orde. Het is ons dan ook een raadsel waarom die ketting gebroken is. Het enige wat ik kan bedenken is een slechte schakel. Er was geen schade aan de schakel er naast. Wij inspecteren onze ankerkettingen meerdere malen per jaar.

My 2cents op het kiezen van ankergerij voor gebruik in een vaargebied van Noorwegen tot Normandie.

- Geen rvs gebruiken, is hier een wat hete discussie over geweest, maar uit persoonlijke ervaring moet ik het echt afraden, ze zijn veel gevoeliger voor breuk.
- 50m is het minimum wat ik zou aanraden voor Noorwegen, in Normandie kun je uit de voeten met wat minder,
- De nieuwe generatie ankers zoals Vulcan, Rocna, Spade etc zijn allemaal goede ankers, maar ben je er van bewust dat wonder ankers niet bestaan. De website van Peter Smith is een goede handleiding voor het MINIMUM anker gewicht wat je zou moeten kiezen om wat slecht weer achter anker uit te kunnen rijden,
- Als je geld wilt besparen kun je ook oudere modellen ankers kopen, maar die moeten meestal een (paar) maatje groter gekozen worden om dezelfde houdkracht te krijgen,
- Alleen ketting werkt veel prettiger en sneller als je vaak ankerop gaat en je boot ligt met slecht weer ook wat rustiger achter het anker,
- Ketting stuwfactor is hierboven al genoemd, maar er werd niet bij vermeld dat een ankerketting in een piramide vormige stapel naar beneden valt, een lage kettingbak met een grote 'vloer' kan voor hetzelfde volume veel minder ketting kwijt als een hoge kettingbak met een klein vloer oppervlak. Tenzij je telkens de ketting stapel wilt omduwen is dit echt iets om rekening mee te houden. De meeste kettingbakken die in een voorpunt zitten kunnen minder dan 20% van hun volume zelfstouwend aan ankerketting kwijt.
- 8mm ketting lijkt me goed voor jullie boot. Gewicht van de boot doet er weinig tot niets toe voor het bepalen van de ankerketting sterkte, windvang en lateraal oppervlak zijn factoren die veel meer invloed hebben dan gewicht,
- Indien je 50m 8mm ketting niet in de ankerbak kwijt kunt dan kun je overwegen om een dunnere maat G4 of G6 ketting te nemen.
- De slijtage in de ankerketting die 3Noreen eerder aanhaalde vind ook echt plaats, echter in mijn ervaring lijkt dit vooral in het eerste stuk te zijn, laten we zeggen de eerste 10m. Zelf heb ik mijn ketting lang genoeg gekozen om die 10m er na een x aantal jaren gewoon af te slijpen en dan met een nieuw begin verder te gaan.
- Op jullie formaat boot is het te overwegen om een handbediende ankerlier te plaatsen, die wegen minder, kosten minder en zijn goed te doen. Ankerop gaat wel iets langzamer als met een elektrische lier, maar dat is meestal geen probleem. Plaats je wel een elektrische lier, probeer dan een plaats te vinden waarbij de motor niet in de kettingbak hangt maar in de (voor)kajuit. Een kettingbak is een natte plek waar zich veel zout en vuil ophoopt. Een elektrische motor bestaat uit vele verschillende metalen die contact met elkaar hebben en waar je dan ook nog eens stroom doorheen jaagt, perfecte omstandigheden voor zeer snelle roestvorming.

Anyway, dit is slechts mijn mening gebaseerd op de ervaringen die ik over de jaren opgedaan heb. Vraag 100 zeilers om een mening en je krijgt 110 verschillende meningen die elkaar vaak tegen spreken. Voeg daar aan toe dat er geen onderwerp is waar de meningen zo verschillen als over ankeren en je krijgt een draadje als deze.

Zo! daar sta ik van te kijken. Nooit verwacht dat je met een (zeil) schip voor anker een kracht kunt ontwikkelen waarbij je een stalen ankerketting kunt laten breken. Bij een 10 mm ketting heb je het dan over zo`n 5.000 kG. Je zou eerder verwachten dat het anker uit breekt. Bijzonder.

Productiefout in die ene schakel...
En dan het spreekwoord...

Erikdejong schreef :
www.petersmith.net.nz/boat-anchors/

Hij is de originele ontwerper van Rocna. De tabellen verwijzen dan ook naar de Rocna website.

Joop66 schreef : Dat is niet helemaal waar. Hij heeft het ontwerp 'gejat' van Bugel.

Reed schreef : Kettingen kunnen erg slecht tegen schokbelasting, en als je vaak in slechte omstandigheden moet ankeren dan heb je daar nu eenmaal last van. Van die 5000kg blijft dan nog maar een deel over door de vermoeidheid van het materiaal. Voeg daar nog roestvorming aan toe en het kan hard gaan.
Ik doe gemiddeld 5 jaar met een ankerketting, dan is de eerste 30-40m te ver heen met roest en schokbelasting. Dan draai ik de ketting om en gaat het 'slechte' eind in de kettingbak en anker ik met de andere kant. Ook snij ik regelmatig een slechter stuk van de ketting af. Als die trucjes zijn uitgeput dan een nieuwe ketting, dat is ongeveer iedere 8-10 jaar.

Reed schreef :
Kracht (N) en massa (kg) wordt bij opgaves ketting breeksterkte niet altijd duidelijk gebruikt.

Bij flinke golven zal er een versnelling optreden die leidt tot een veel grotere kracht (N) op de ketting dan de kracht op een ketting bij standaard hijswerk (de basis voor berekening breeksterkte ketting voor maximale te hijsen massa gebaseerd op de zwaartekrachtsversnelling). In de klimsport is dit ook een ding.

dehler31abc schreef :
Goed punt. Ik heb de vraag niet gesteld omdat het qua lier vooral ook puzellen wordt hoe en waar die moet komen.
Hoe zwaar de ankerlier moet worden is weer afhankelijk van het totaal gewicht dat ie moet kunnen optrekken, het schuift daarom allemaal een beetje in elkaar.

Maar goed, de ankerbak is in principe groot genoeg. Het gaat me vooral om het gewicht.
Als ik het goed heb begrepen is het voornaamste doel van de ketting om het anker vlak te laten liggen.
6mm ketting is een stuk lichter, dus je zou kunnen beargumenteren dat het daarom beter is om een kettingvoorloop van 8mm of zelf 10mm te nemen. Wat ik nog niet helemaal voor me zie is hoe een kettingvoorloop met touw werkt in combinatie met een ankerlier. Aan het touw zit over het algemeen een groot oog, die kan niet door de ankerlier. Dus hoe werkt dat? Moet je de ketting elke keer handmatig om de lier leggen? Lijkt me niet erg praktisch. Daarnaast zie ik niet voor me hoe je een snubber vastmaakt aan een touw.

Ik zou vooral voor een ketting gaan, je hebt er plek voor en daar kan een lier goed mee omgaan.

Als je toch touw wil gebruiken dan splits je die aan de ankerketting. Dan kan het touw en de ketting gewoon door de ankerlier. Je moet wel kijken of je ankerlier ook touw aankan en je moet kijken welk touw geschikt is.
Lastig met touw is dat het bij het lieren niet goed naar beneden valt die moet je steeds helpen, bij een ketting hoeft dat nauwelijks.

muriel schreef :
In principe is een snubber (een lijn met een kettinghaak of duivelklauw, die enerzijds in de ketting wordt gehaakt en anderzijds op een kikker of bolder wordt belegd) niet nodig als je ankerlijn gebruikt. Waarbij we aannemen dat je eventuele kettingvoorloop gheel in het water blijft.

Lijn is veel elastisch dan ketting, kan van de lier worden gehaald en op een kikker belegd, zodat de ankerlier niet onnodig wordt belast. Dat laatste is ook de functie van een snubber, naast het feit dat je dan ook een stuk (rekkende) lijn hebt als directe verbinding tussen schip en anker.

lschip schreef :
Ok duidelijk, bedankt voor de heldere uitleg.

Ik zag net dat er tegenwoordig ook speciale ankerlieren bestaan voor touw/ketting. Heeft iemand daar ervaring mee?

muriel schreef :
Dat is niet héél speciaal. Veel ankerlieren hebben een nestenschijf voor ketting èn een trommel voor lijn op dezelfde as. Vooral bij lieren met een horizontale as is dit zelfs tamelijk gebruikelijk. Maar er zijn ook ankerlieren met een verticale as, waar dit het geval is.

Ik heb er helaas geen ervaring mee.
Maar ik vermoed dat het net zo werkt als met een schoot- of vallier; met voldoende slagen om de trommel zal een béétje spanning op het vrije eind voldoende zijn om de lijn niet te laten slippen. Heel praktisch lijkt het me allemaal niet, zoals Ischip al schrijft; de lijn hoopt zich op en verdwijnt niet op z'n eigen gewicht automagisch onderdeks..

Calidris schreef : Die heeft ooit die vraag beantwoord door de tabellen van lloyds en de Germanische lloyd hier te uploaden.
Dat bestand staat er nog: zeilersforum.nl/index.php/down...dleidingen/31-ankers.

Wanneer 6mm ketting voldoende sterk is lijkt mij dat de juiste keus. De ketting moet niet sterker zijn dan de klamp(en) op de boot. zonodig gewicht aan de ketting toevoegen door iets aan de ketting te hangen lijkt me handiger en het zit dan ook op de juiste plek, net vrij van de bodem. Een reserve anker, wat je ook als achteranker kan gebruiken zal prima voldoen.
En het verhindert dat de ketting om de kiel wikkelt op ondiep water.

Aan een 50 meter lange ketting kan zonodig ook een lijn gezet worden.

Solo zeilend zou je een draadloos afstand bedieningkje van een autolier of garage deur kunnen nemen om vanaf elk punt aan boord het relais van de lier te bedienen, (destijds voor 10 Euro, batterijtje gaat 10 jaar mee)

Een INOX ketting is ook plezierig, blijft schoon en stuwt beter dan gegalvaniseerd. Maar laat je geen 304 in de maag splitsen. er is ketting van veel betere kwaliteit, maar zelden op voorraad in de winkels.

muriel schreef :

Dat is ook wat ik bedoelde met een lier die behalve een ketting ook touw kan lieren....

Vaak zit de overweging van welke ketting aan te schaffen juist niet in de sterkte.
Massa van de ketting, lengte (dus verwachtte waterdiepte) zijn zaken om rekening mee te houden, tevens helpt de ketting mee met de weerstand over de bodem, dus ook hoe het anker zich houd.
Ook het comfort kan een overweging zijn. Is hier al eerder veel over geschreven op dit forum.
Het heeft ook een aantal mentale slachtoffers gekost helaas.
En het is mij wel duidelijk, er is niet een klaar passend antwoord, er zijn vele variabelen (te bedenken).

Saeftinghe schreef :
Komen we weer terug bij mijn oorspronkelijke vraag : welke breeksterkte heb ik nodig?

Gezien een 4mm ketting al sterker is als de gemiddelde boegrol op een 10m productie boot is dat eigenlijk al je antwoord.

Neem even een kijkje in de spreadsheet die apea hierboven gelinkt heeft. Dan kun je veilige werkbelasting uitrekenen die je nodig hebt. Vermenigvuldig die met 5 voor kwaliteitsketting of 6 voor de wat goedkopere ketting en dan heb je het antwoord wat je zoekt.

Erikdejong schreef :
De spreadsheet wil bij mij niet werken; zal wel wat fout doen...

'Nieuwe' boot, nieuw ankergerij.
Nu een Delta 16kg. Hiervoor heel goede ervaringen gehad met de originele Rocna 20kg.
Nog geen impuls ontvangen om een ander soort anker aan te schaffen, dus er zal een nieuwe Rocna op de boeg prijken. Met nieuwe en langere ketting met het oog op reizen naar oa. Scandinavië.

Rocna schrijft bij de 20kg een 9mm ketting G40 voor en bij de 25kg zelfs een 10mm G40.
Waarop is dit gebaseerd? Schokbelasting als anker achter een rots vastzit?

Overigens vind ik nergens 9mm, dus dat wordt óf 8 óf 10...

Dan hier als pdf als bijlage

Geen ideeën?
Wat ik enigszins verbazend vind, is voor elk ankertype een G40 ketting voorschrijven.

Dat is niet verbazingwekkend hoor. Standaard ankerketting is G30, dan heb je meestal een maatje dikekr nodig met bijbehorend gewicht. In tegenstelling tot de hardnekkige mythe, hebben we op onze kleine bootjes gen enkel voordeel bij extra gewicht in de ketting. G-40 heeft een hogere treksterkte voor dezelfde diameter, dus kun je meestal een maatje dunner en dus lichter (en goedkoper en minder stouwvolume) nemen. Ga je nog sterker (tot G-70) dan heb je nauwlijks nog extra voordeel van gewicht en volume beperking, maar heb je wel gigantische extra kosten en kwetsbaarheid van kerven en roest. Optimale ketting voor kleine bootjes (alles kleiner als een meter of 40 is klein) is dus g-40 ketting. Daarnaast is het wel zo makkelijk om het aantal variabelen te verminderen.

Zelf ben ik een jaar of 10 terug overgestapt van 80m G30 13mm ketting naar 140m G40 ketting van 10mm. vrijwel hetzelfde gewicht en volume en net zo sterk. Met 80m kwam ik in mijn vaargebied geregeld te kort, dus dat probleem is daarmee ook opgelost.

Bedankt voor je inbreng.
De overtollige kilo-mythe ben ik me in de jaren van bewust geworden.

Denk erover een 25kg te kopen. Dat 'vraagt' 10mm G40 ketting volgens de tabel. Dat is een berg dikke ketting! (Wil zeker 70m)

Als ik het goed heb, kon jij toekomen met een 55kg. Volgens tabel vraagt dat 12mm ketting.
Toch 'durf' jíj het aan voor 10mm te kiezen.
Is de tabel veel te voorzichtig?
Ik denk dat ik gewoon probeer te begrijpen waar de gegevens vandaan komen
Kijk ik nu naar ankergewicht of bootgewicht...