Onderwerp: Boot vaart beter over de ene dan over andere boeg

Wij hebben een Jeanneau SO32i, waar ik wat trim mogelijkheden op mistte.
Ik heb de verstaging gespannen (14 a 15%), de achterstag verstelbaar gemaakt en de genuakarren van uit de kuip verstelbaar gemaakt.

Misschien komt het omdat we nu scherper op de zeileigenschappen letten en was het altijd zo, misschien heb ik iets gedaan waardoor dit is ontstaan.
Maar het valt ons op dat de boot over de ene boeg (bakboord) beter lijkt te zeilen dan over stuurboord.
De boot zeilt scherper en harder. Het gaat echt om een verschil van ongeveer 15 a 20 procent. Bij meer wind wordt het verschil kleiner.

Ik dacht eerst dat het aan de verstaging lag en deze was weliswaar aan beide zijden even strak, maar de stag was aan de ene kant verder ingedraaid dan aan de andere kant. Ik heb dat nu hersteld, maar dat lijkt geen verschil te maken.
Wat ik daarnaast heel vreemd vind is dat mijn log ook over de ene kant (waarop het het slechtst zeilt) een veel grotere afwijking lijkt te hebben dan over de andere kant.

De scherpte kan natuurlijk te maken hebben met een niet goed gekalibreerde windmeter, maar dat kan het verschil in snelheid (SOG) niet verklaren.

Wat kan ik proberen om dit op te lossen?

Bij oude, handgebouwde geklonken, schepen vrij normaal.

Is de snelheid gemeten via log of gps?
Ik zie beiden op het display, het log wijkt altijd af van de gps

Gewichtsverdeling dus inzinking van de romp kan verschillen.

Als stuurboord de 'zon' kant van de boot is, zou het kunnen komen door verschil in aangroei.
Zeker rond de waterlijn is aan de zon-kant vaak wat meer aangroei dan aan de schaduw-kant. Dat zou zomaar een oorzaak kunnen zijn.

Daarnaast zijn er nog talloze mogelijkheden:
- mast staat niet perfect recht
- Kiel is niet perfect symmetrisch
- Roer is niet perfect symmetrisch
- Aan stuurboord zitten meer afsluiters en dus ook gaten in de romp.
- De eerder al genoemde gewichtsverdeling.

en zo zijn er vast nog wel een paar te verzinnen.

@Calidris: Mijn boot is geen geklonken schip (of oud) of bedoel je dat het niets is om je druk over te maken.

Ik snap de verwarring over log of gps. Ik neem het verschil in snelheid waar op de gps. Ik kan zien dat de afwijking van het log t.o.v. het gps over de ene boeg groter is dan over de andere.

Met gewichtsverschil heb ik bij mijn vorige boot te maken gehad, maar dan kon je ook zien dat de boot scheef in het water lag (was wel een veel kleinere boot). Dat is nu niet zo, al wil ik dat nog wel gaan controleren. Misschien een gewicht aan de grootzeil val op een windstille dag?

@Eigenwijs: Over de aangroei; ik heb Coppercoat onder de boot. Dus dat zou niet moeten. Al zou ik dolgraag een keer onder de boot kijken

En is het iets waar je wat aan moet doen (en wat dan). Ik vind het vreemd dat het ons nu pas opvalt en het verschil is echt best groot. Herkennen mensen dit?

Wij hadden precies hetzelfde met onze boot (Zeeton 24).

Begin van dit seizoen bleek het multiplex roerblad ingewaterd te zijn en volledig vermolmd van binnen. We hebben het roer vervangen: het oude roer was geprofileerd en rechthoekig. De roeras was niet (meer?) gecentreerd.

Met het nieuwe roer hebben we zowel de vorm en het profiel verbeterd én er voor gezorgd dat de roeras netjes goed uitgelijnd en gecentreerd staat.

Verschil bakboord en stuurboord is weg.

Zit je log centraal? Vaak is dat niet zo.
Je mast kan boven misschien precies midden boven de boot staan maar als er onderweg een kromming in zit naar bb of sb heb je dat ook.
De spanners verschillend en wel gelijke spanning bb/sb zou je als de mast boven het centrum staat verschillende staglengtes hebben?

Bij een dergelijke AWB waarvan de mal is gebouwd om zeer grote series te produceren, verwacht ik eigenlijk geen afwijkingen in de romp en profielen. Of is dat naief gedacht?

Ik zou beginnen te controleren of de boot rechtop ligt en of de mast tov het dek loodrecht op de boot staat.

Bert65 schreef :
Dat is dus 1 knoop verschil??

Staan de karren van de genua op dezelfde plek?
Liggen de rails op dezelfde plek op dek?
Staat de overloop over beide boegen gelijk?
De grootschoot hetzelfde?
Zit de bemanning hetzelfde?
Is de helling over beide boegen gelijk?
en de roerhoek ook?

en was de windsnelheid PRECIES hetzelfde?

Een goede test is om aan-de-wind met de grootschoot-traveller in het midden en de grootschoot vast, overstag te gaan. Positie giek-uiteinde moet dan symmetrisch tov achterstag (aannemende dat dat de hartlijn van de boot volgt) uitkomen.

15 - 20 % is teveel. Er moet een oorzaak zijn. 2-5% kun je toeschrijven aan het corioliseffect. Waar sommige bemanningen wel/niet iets van merken.

Het log zit niet helemaal centraal.



Gepost met de officiële Zeilersforum-app

@Nachtvlinder, dat klinkt als een betrouwbare test, dat ga ik proberen.

Gepost met de officiële Zeilersforum-app

Bert65 schreef :
Een log is een zeer onnauwkeurig meet instrument. GPS snelheid op niet stromend water is factoren nauwkeuriger.

Bert65 schreef :
Verstaging hoeft niet, en is meestal niet, even lang aan BB/SB. Meten met de fokken val. Vermits die midvoor uit de mast komt. Anders een meetlint heisen aan een harp / lus om de voorstag.
Als je een rolprofiel hebt gaat die iets lastiger.

Zo'n verschil ligt in mijn ervaring vrijwel nooit aan de boot (vorm, mast).

Het kan een meetfout zijn (wind net iets verschillende kts) of een bemanningsfout.
Trim, zitpositie etc. Het kan eraan liggen met welke hand je stuurt SB en BB.

Een mast een paar graden uit het lood zou je moeten merken aan meer loefgierigheid over 1 boeg (tuig helt meer over) dus aan de roeruitslag.

Eerst meten

Nachtvlinder schreef :
Ja, compleet afhankelijk van hoe secuur de werf is met het model, de plug. Secuur is langzaam, is duur, maar dan nog, meer dan een millimeter of 5 zou het niet moeten zijn, en dat merken de meeste mensen niet.
Roeren en kielen kunnen wel flink verschillen, die zijn moeilijker om goed gelijk te krijgen.

Calidris schreef :
Ja hoor, heel gewoon

Zijn de Windex-indicatoren wel symmetrisch geplaatst?

Nachtvlinder schreef : Ik herken het probleem ook bij mij is er verschil tussen bakboord en stuurboord. Als ik de zelfde hoek voor schijnbare wind aanhoud bij varen over bakboord en stuurboord. Dat wordt echter een stuk minder als ik over bakboord volgens de windmeter wat verder afval waardoor ik vermoed dat een paar graden afwijking van de windvaan een groot deel van het probleem is.

Hallo Herman, Dank je wel.

Daar zit ik ook zeker aan te denken. Maar er is ook een duidelijk verschil in snelheid.

Toch lijkt de windmeter goed gekalibreerd, bij het grootzeil hijsen lijkt te aanwijzing 'pal tegen' heel goed te kloppen.

Gepost met de officiële Zeilersforum-app

Vergis je niet. Een graad of 2 3 verschil maakt bij hijsen niet uit. Ik vaar vrij vaak op de windvaan bij het aan de wind varen waardoor ik een redelijk beeld heb op de schijnbare windhoeken de snelheid die daar bij hoort Als ik kijk naar de verschillen dan zou er een afwijking zijn van 2 tot 3 graden de tell tales zijn toch iets minder precies dan je hoopt. Dat ik als ik wat ruimer vaar over bakboord en stuurboord dezelfde snelheid haalt wijst ook al op een windvaan afwijking. Zelf denk ik dat het feit dat de voorstag 1 cm uiit het midden vast staat bij mij ook iets uitmaakt.

Baasklusje schreef :
Thomas, ik heb ooit, toen ik nog jong was, dezelfde vraag gesteld en herinner me nog goed dat jij toen het coriolis effect als mede veroorzaker ervan noemde.

Palomine schreef :
Toen was ik zeker ook nog jong en onbezonnen

Over de hoogte van een flinke mast (18 meter) KAN er door Coriolis een verschil van 2 of 3 graden in windrichting zijn.
Maar meestal is zo'n verschil aan andere dingen te wijten. Warm water onder koude lucht, van boven komende hogedruk, een landeffect etc etc.
Dat kan zelfs de andere kant op gaan dan coriolis.
Met 6 kts en minder is er zomaar 10 graden of meer verschil in de inkomende wind tussen boven en beneden. Gewoon omdat het op giekhoogte dan flink minder waait en de schijnbare wind dus veel voorlijker inkomt.

En als er zo'n shear in de wind zit dan pas je de twist in je zeilen daarop aan.
Standaard zit in een zeil pakweg 8 graden twist. Dat kun je opvoeren tot 5 a 10 keer zoveel of er bijna helemaal uit trekken tot vrijwel 0 twist.
Daarmee kan je elke shear (ook Coriolis) onschadelijk maken.
Over beide boegen kun je dan dezelfde TWA varen.

Een snelheidsverschil hoort er ook dan niet te zijn.