Onderwerp: Langkieler mahonie-op-eik 1958 - niet / wel doen ?

Dag ZF-ers, ik lees al lang mee, weet dat hier veel kennis en wijze raad leeft bij de leden.
Nederig zoek ik advies mbt. wel of niet kopen van een perfect onderhouden 1958 32-voeter van mahonie-op-eik.
Het betreft deze boot: yachtdreams.dk/b-de/4176-mahogny-sejlb-d-32
Geef toe, bij elke rechtgeaarde bootliefhebber gaat het hart sneller slaan, enkel bij het zien van de foto's.
In werkelijkheid is de staat van de boot zoals op de foto's : lijkt of hij vorige maand van de werf is gekomen. Een houtfestijn zonder eind.
Deze boot is in 1958 gemaakt op bestelling voor een Deense eigenaar, en sinds een jaar of 40 is de zoon van de eigenaar, nu een 70+-er, eigenaar van het schip.
Ik heb de boot uitvoerig bezichtigd samen met de eigenaar, maar gezien het taalverschil is informatieoverdracht wat moeilijk geweest.
De boot is kurkdroog onder alle vloerdelen, behalve onder de motor was heel diep in de bilge een plasje te zien. Er zijn geen spleten tussen de planken aan de zijkant van de romp.
Wat weet ik van onderhoud van het hout :
- boot ligt een half jaar in zout (Deense kust), een half jaar op de kant op bok, met wintertent. Dit naar aan te nemen sinds 1958.
- boven de waterlijn: om de 6-8 jaar licht opschuren, dan 2-3 lagen Hempel Coelan; laatste maal was 4 jaar geleden
- onder de waterlijn: onbekend. Toplaag zou Hempel Red Mille zijn, maar geen idee wat de onderlagen zijn
- alu mast (jaren 80), originele houten giek (1958)
- teakdek +/- 40 jaar, geen open naden
- wordt bovendeks +/- maandelijks gespoeld/schoongemaakt (met zoet water neem ik aan ?)

Het schip heeft naar zeggen van de eigenaar er altijd zo netjes en fris uitgezien. Is nooit vervaald geraakt, of verwaarloosd geweest, en dan moeten gerestaureerd worden. De huidige staat is blijkbaar het resultaat van 67 jaar meticuleus en liefdevol onderhoud.

In Denemarken is bootbezit en bootonderhoud vooral doe-het-zelf. Het is niet zoals in Nederland dat elke jachthaven of stad haar eigen jachtwerf of -werven heeft voor service, herstellingen, onderhoud.
Er zijn ook weinig ambulante techniekers. Zelfs mast afnemen en opzetten en kranen gebeurt meestal door de eigenaars zelf evt. met begeleiding van enkele personeelsleden van de marina.
Dit maakt het des te meer bijzonder dat deze boot na zoveel jaren in zulke tiptop conditie verkeert.

Nu is mijn vraag naar jullie toe: nooit bootbezitter geweest zijnde, maar wel een heeeeel groot hart voor boten sinds mijn jeugd (ben nu 60+), en tot over mijn oren verliefd op dit schip :
- wat haal ik me concreet op de hals als ik deze houten boot naar Nederlandse wateren en lagelanden klimaat zou brengen ?
- wat zal het vergen aan handelingen, tijd en moeite om het hout van de boot (onder en boven en binnen) nog 5-10-15... jaar verder in deze sprankelende conditie te houden ? Dus uitgedrukt in uren tijd per dag/maand/jaar, in soorten technische handelingen.
- en voor dingen die een handige dhzelver niet kan, zijn er überhaupt werven in Zeeland die ervaring hebben met oude houten schepen ?

Ik ben benieuwd naar jullie wijze adviezen !

Welkom SSpantHout,

Houten schip is vreselijk mooi (van een ander)

bezint eer ge begint....Hout kost goud in onderhoud.

Als je veel tijd, zin en geld hebt kan je het overwegen.

Als eerste boot niet het meest makkelijke scheepje. Het probleem met hout begint als je het eens een jaar niet bij kan houden, door ziekte, verblijf in het buitenland, of wat voor reden dan ook. Onderhoud kost relatief veel tijd, maar pas op, geen onderhoud en dan terug in goede staat brengen kost 5 keer zoveel tijd.
Een houten boot is een hobby voor zowel de zomer als de winter...

Ik ben ook fan van houten boten en heb zelf ooit een houten s-spant herbouwd (36 voet, maar wel slank model) en 5 jaar gevaren. Mijn idee:
Zonder ervaring met bootbezit is het sowieso "uitdagend" om aan zoiets te beginnen.
Hout doet het veel beter op zout dan op zoet, dat is vaak de reden dat je in Skandinavie nog meer hout ziet varen.
Zo te lezen is de boot technisch goed, maar houd wel rekening met het feit dat mahoni geen eeuwig leven heeft. De mahoni huid van mijn boot uit 1906 was in 1988 (na 80jr) bros en had totaal geen veerkracht meer en heb ik volledig moeten vervangen. Nu was dit een boot gebouwd op ijzeren spanten en speelde dat ook mee, maar let dus wel op.
Genoemd onderhoud elke 5-6jaar is wel heel optimistisch vlgs mij. Ik had jaarlijks lakwerk aan dek (ivm zon) en kon de romp wel eens een jaartje overslaan. Wonderproducten bestaan niet, het is een kwestie van steeds erg goed bijhouden en dus veel (soms erg veel) uren werk.
Bij mij ging er elk jaar 10kg blanke lak (destijds Schooner Varnish) op en was ik minstens even veel tijd kwijt aan onderhoud dan dat ik zeilde.

Eens met de rationele waarschuwingen hierboven, maar wat een beauty! Zou een verrijking zijn voor al het wit’s dat er rondvaart

Heel mooi schip. Snap dat je verliefd ben.

De vader van een heel goede vriend van mij was opgeleid scheepsbouwer voor houten schepen/jachten. In het begin van zijn carriere heeft hij ook daadwerkelijk op een werfje gewerkt waar nieuwe houten jachten werden gebouwd en waar reparatiewerk aan bestaande houten jachten werd uitgevoerd. Hij heeft me ooit verteld dat je heel voorzichtig moet zijn om een boot die eigenlijk altijd op zout water heeft gevaren/gelegen daarna op zoet water te gaan houden. Het hout schijnt dan haar flexibiliteit kwijt te raken en bros te worden. Daardoor wordt zo'n boot extra kwetsbaar voor ernstige schade als deze bijv. ergens de grond raakt.
Hij adviseerde toen "Hoe mooi zo'n boot ook is, toch niet doen, tenzij je de boot ook in zout water gaat houden."

JRomkes schreef :
Mee eens. Niet direct een boot voor beginners. Ik denk dat je net zoveel tijd aan onderhoud kwijt bent als aan zeilen.

Prachtig schip om dat zo te houden moet je rekening houden met de kosten van specilisten. Hier al gemeld zoutwater als zomer ligplaats heeft hier de voorkeur. Er zijn in Nederland nog wel jachtwerven waar genoeg kennis is voor het onderhouden van houten boten. feitelijk heb je nu al een specialist nodig met ervaring in het onderhoud van houten boten om de boot te keuren en een eerste onderhoudsplan te maken. Als je daar over heen ziet ook qau koosten breng je wel een uniek schip in de vaart in onze regio.

Adembenemend mooi!

Je vraagt wat het aan handelingen, tijd en moeite vergt om deze boot in deze conditie te houden.
Ik schat dat het antwoord heel simpel is: al je tijd, al je energie, al je passie en toewijding gaan in deze boot zitten. Je zult geen dag voorbij laten gaan om naar de boot toe te gaan. Je zult het nergens anders meer over hebben. Je kunt nergens anders meer aan denken. Andere mensen vinden je obsessieve passie en liefde voor je boot na enige tijd maar een beetje vreemd en als je er later niet meer bent zullen mensen zeggen: "Weet je nog ... Jan ... die met die boot? Moet je eens kijken hoe die boot er nu bij ligt. Zonde hè?"

Met de aanschaf van deze boot koop je niet alleen een zeilboot, je kiest voor onvoorwaardelijke passie en gedrevenheid. Dat is namelijk waar deze boot recht op heeft.

Dus als je op je ouwe dag ook nog samen met een partner regelmatig naar een bridge-drive wilt, als je ook nog wekelijks bardiensten draait op de tennisvereniging en als je ook nog postzegels spaart ... dan moet je deze boot maar niet kopen.

Mocht dat allemaal niet het geval zijn dan moet je je nu serieus gaan afvragen wat het met je doet als je deze boot niet koopt. Kun je daarmee leven of hou je daar nog tijden een rot gevoel aan over?

Niemand kan je vertellen hoeveel tijd precies jij aan deze boot gaat besteden. Doch ik garandeer je: je zult geen tijd voor andere dingen overhouden. Je zult echter van oor tot oor glimmen als iemand in de haven voorbij je boot loopt en je een compliment geeft.

Welkom op dit heerlijke forum van mensen met passie voor zeilen en zeilboten! Wij hebben het nergens anders meer over.

Op Vlieland lag een "soortgelijk" houten schip met bordje te koop:19k

Ik ben zelf een boot opnieuw aan het beplanken die ongeveer net zo oud is, (fortunella hier op het forum) als ze met brons geschroefd is maak je in elk geval een stuk meer kans dan wanneer er ijzeren schroeven in zitten. Verder kan het na al die jaren best zijn dat er 10+ lagen verf op zitten. Om achter de werkelijke staat te komen zal dat er af moeten (wat je niet gaat doen als de boot nog niet van jou is). Bij mij dreef de boot letterlijk op de lak.

Mijn advies (met een houten boot waar het tegen zit) als je het geld hebt en er rekening mee houd dat je zelf binnenkort een keer een jaar op de kant staat en een groot project doet (en kan) dan is het best leuk om je hart te volgen!

Ik ga bijna iedere dag even naar de boot, ze ligt op 5min lopen dus dan kan ik er even een uurtje mee bezig. Dat scheelt ook een boel

Verder is er qua info heel veel te vinden op youtube, denk aan acorn to arabella of de tally ho, maar de uren die je dat kijkt moet je eigenlijk met je boot bezig zijn. Ik ben benieuwd wat je gaat doen. Wat een plaatje!

Oh en dan nog een ding, ga er van uit dat je hem kan verkopen voor de prijs van de kiel, houten boten staan meestal super lang te koop.

Waterblok schreef : Is dat de koningskind? Een zeg maar grote folkeboat? Die is bij Kroes in Kampen gebouwd en heeft een hele kundige eigenaar.

Wellicht moet je jezelf even goed achter de oren krabben als je nog nooit een boot heb gehad om hier aan te denken.
Om zo'n afgelikte houten lollie (ik val er inderdaad niet voor maar weet wel wat van werken aan een boot) in Nederland zo wilt houden zul je van goede huizen moeten komen. Het klimaat is hier al heel wat lak-vijandiger dan daarboven en dat ga je merken. Zonder perfecte voorzieningen om de boot te stallen en te onderhouden voor zie ik over twee of drie jaar al de eerste luchtblazen al zitten en verliest ieder normaal mens de moed om daar voor de zoveelste keer mee aan de slag te gaan nog maar niet gesproken over de vakkennis die je zult moeten verwerven om het ook goed te doen.
Dit soort bootjes eindigen vrijwel altijd binnen vijf jaar als een restauratie object.
Als je niks om varen geeft maar wel om poetsen, schuren en verven en daarbij dat hout min of meer dagdagelijk af te likken dan is dit je ding.
Misschien niet wat je wilt horen en sorry voor de directheid maar je vroeg wat je je op de hals ging halen

Ik zou er ook niet aan beginnen, maar snap wel dat je het een mooie boot vindt.
Mocht je goed in de slappe was zitten dan kan je het onderhoud laten doen.
Schat in dat je dan tussen de 5000 en 7500 per jaar kwijt bent aan onderhoud, inclusief bovenhout

Waterblok schreef : Dan is 24k voor dit schip niet heel raar toch?

Rikken schreef :
Bedenk wel dat je in de Nederlandse markt hem waarschijnlijk nooit meer verkoopt en dus (vrijwel) volledig afschrijft.
In Skandinavie of de UK brengt hout nog wat op....maar het lukt blijkbaar ook niet in Denemarken deze boot vlot te verkopen.

ok koop voor 20k (ipv 24) , schrijf volledig af in 10- 15 jr, restwaarde zero, jaarlijks onderhoud; 3k?, liggeld;2k?. Anders: wat mag verliefdheid e/o hobby kosten.

Prijs en hout blijft lastig. Zet 25jr oude zeilen en 43jr oude diesel op een oude goed onderhouden polyester S-spant van krap 10mtr en ruim 7.5 ton ...wat wil je dan betalen? Niet meer dan 24k denk ik?
Die vaart met 1/10 vh onderhoud (kosten en werk) zeker nog 10-15 jr.
Ik denk dat iemand zonder kennis en ervaring met hout zich hierin verslikt....en iemand met kennis en ervaring in hout er wrsch niet aan begint.

Allen alvast bedankt voor de eerste tips !

Ik heb ook de restoratie van de Fortunella wel eens gevolgd hier.
Maar nu is de nieuwe eigenaar (dank voor je reactie) dus de kielbeplanking aan het heropbouwen, wegens houtrot. De boot dreef letterlijk op de lak.

Dat maakt me nu dus erg ongerust want daar had ik nog niet bij stilgestaan : wat is de staat van het hout in het onderwaterschip onder de laklagen.

Deze boot heeft alvast geen hout-in-epoxy onderwaterschip. (doodskleed fenomeen, hier op het forum al behandeld).

Maar is het dan zo dat het onderwaterschip van een houten boot na 50-60-70 jaar in het water (wel deels op de kant), onder de verflagen ongemerkt rot kan ontwikkelen, dus feitelijk potentieel niet meer waterdicht kan zijn, behalve dan dankzij de verflagen die er op zitten ... ?
Is dit eventueel meetbaar (vochtmetingen e.d.), of door tikken (hamer), ... ?

Wat een prachtig schip! Maar bezint eer ge begint. Door er gewoon naar te kijken heb je wel de lusten, maar niet de lasten. Toch maar een paar plaatjes. Niet alles is waterdicht.

sy helios schreef :
20k voor toekomstig stookhout is best veel.
Een houten schip wat altijd op zout lag en nu naar zoet gaat is gewoon aftellen.

Openhaardklasse.

Gepost met de officiële Zeilersforum-app

Tot nu toe voornamelijk algemeenheden “hout nooit aan beginnen”. Maar als TS dit nu echt rationeen en emotioneel wil, waar moet zij dan op letten? Er werd al op waterschade bij een dekluik gewezen, en wat onder het geschilderde dakspant zal ook niet meer naar origineel te herstellen zijn.

Waar moet TS verder op letten?

De boot is een stichting met meerdere verzorgende eigenaren stoppen? Alléén houd je dit volgens mij niet bij, als je referentie het onderhoud aan een AWB is (zelfs dát kan tegenvallen qua tijd en kosten).

Op Sail zag ik heel veel moois van hout varen waar ongetwijfeld ook heel veel continue aandacht naar gegaan is. Dáár lukt het wel in elk geval. Hoe doen die eigenaren dat dan?

Hoe werkt dat zout/zout verhaal eigenlijk, technisch?

Ik ben gewoon bang dat er ooit structureel werk aan de romp nodig zou zijn, dat lijkt me te specialistisch.
Dank voor de nieuwe Fortunella eigenaar om me er op te attenderen dat dat worst case echt wel denkbaar is.

De geverfde spanten tegen het kajuitplafond zijn stalen spanten voor ondersteuning mastvoet en bevestiging zijwantplaten. Een ervan loopt aan weerszijden in een stuk door tot aan de kiel.

Op de extra foto's aangebracht door Waterrimpels zie ik nu ook ontbrekend vernis onder de luikopening, mogelijk tgv. inwatering.
Maar wat valt er op foto van de motorruimte op te merken ?

Niet alleen ontbrekend vernis, maar volgens mij ook verkleurd hout. Mss alleen esthetisch en niet meer gaaf te krijgen, mss ook verdere aantasting. Hoeft geen structureel effect te zijn nog steeds…

Laat je zo’n opbouw altijd onder een kleed achter trouwens, of hoeft dat niet persé?