Onderwerp: Albert verhalen.

Ik voel mee met die arme man. Barbaren zijn het die dek lui!

Mooi verhaal weer Appie.

Bedankt Albert voor dit mooie verhaal, zo uit het leven gegrepen.!
Waar ik nog nieuwsgierig naar ben is het feit of "Aagje Brons" deze actie zonder schade doorstond of voor groot onderhoud toch naar de fabriek in Appingedam moest?
Vriendelijke groet,
Alphons B.

Alphons B schreef : Die veiligheidskleppen zijn er juist voor om schade te voorkomen.
Bovendien waren Bronsmotoren oorspronkelijk ontworpen als landbouwmachines en motoren die zelfs een boeren behandeling overleven, die moeten wel onverwoestbaar zijn.

Wel typisch dat die ouwe Groninger niet meer eerbied had voor die Brons motor want dt is toch het toppunt van Groniings vernuft uit Appingedam.
Ad

Ik zei et al,barbaren!

Thanks, een super verhaal!!

Ik moest even een klep-timing diagram maken om mezelf te overtuigen dat als je de krukas draairichting veranderd je niet de rook door de inlaat in de machinekamer in blaast en de de rookgassen als inlaatlucht gebruikt.
Ja, dat kan dus wel als je de klep-timing apart voor de inlaat en de uitlaatklep kunt veranderen.
Weer een goed verhaal Albert, met weer een mooie technische stunt en technische educatie!
Groeten, Peper.

Ik lig hier gewoon plat bij de voorstelling hoe die machinist eruit zag

Dank je Albert, fijn om even te lachen na de hel en verdoemenis van een ander draadje...

Peper schreef :
Ja, dat kan. Als je een diesel andersom start, wordt de uitlaat inlaat en andersom. Dus als je bij een motor die vol toeren draait, de kleptiming draait...

Op deze manier zijn een aantal keren vrachtwagens op hol geslagen: vaccuumregulateur, op een helling parkeren, niet op de handrem, maar in zn 1. Als die achteruit gaat rollen ziet de regualteur ineens geen vaccuum maar overdruk.

Hier ben ik voor de machinist.

Bij gebrek aan nieuwe anekdotes maar even een oude versie opgezocht. Heerlijk leesvoer en vergeet ook het commentaar niet.

www.kombuispraat.com/viewtopic.php?f=1&t=3494

Als we dan toch oude verhalen gaan ophalen, dan hier nog een uit de tijd de honden uit hun kont blaften en aan de andere kant...

Beste Dirk,

Je vroeg me waar ik die nieuwe kuiptent heb laten maken?
Dat is heel eenvoudig, die bestel je in Denemarken en laat hem thuis bezorgen, geen centje pijn.
Maar laat ik bij het begin beginnen.

In het vroege voorjaar van 2002 werden wij, Marjanne en Albert, de nieuwe eigenaars van een LM 28 motorsailer.
Het schip was uitgerust met vele extra's en in goede conditie, behalve de kuiptent die was hard aan vervanging toe.
Na het inwinnen van enige informatie was de eenvoudigste en goedkoopste oplossing, bestellen in Kolding in Denemarken.
Een telefoontje en een paar E-mailtjes later, kreeg ik het nummer van een bankrekening in Duitsland waarop we het bedrag konden storten waarna de tent opgestuurd zou worden.
Een paar weken wachten, toch maar even gebeld en kreeg Brigitte aan de lijn.

"Ja, dat klopt, want de tent is wel in Nederland geweest maar als onbestelbaar terug gestuurd, er was iets met de adressering of zo".
Na mijn adres nogmaals gespeld te hebben kreeg ik de belofte dat de tent binnen een week bezorgd zou worden.
Weer ging er een behoorlijke tijd overheen maar, je snapt het al, geen tent.
Dan maar op vakantie met de oude tent, want er moet gevaren worden.
Om het schip een beetje beter te leren kennen zouden we wat in de buurt blijven, de wadden en het IJsselmeer.
We vertrekken uit Purmerend en varen via het N-H Kanaal naar den Helder, een tochtje van 65 km.
Met een gunstig windje in de kont Z W 4-5, kachelen we lekker naar het noorden.
Achter in de middag toch de motor maar weer bij, omdat in het weekend de bruggen tot 19 uur draaien en het tussen de bomen nu eenmaal uitdrijven is.
Om 18.40 uur roepen we de Kooybrug ( de laatste voor den Helder) op en deze zal zo draaien. Op het moment dat we achteruit slaan om af te stoppen voor de brug geeft onze Bukh de geest.
Starten wil niet en met de wind in de kont valt er niet op tijd te stoppen.
Dan maar hard stuurboord en hopen dat we genoeg ruimte hebben om rond te komen. Intussen ook de brug oproepen en vertellen dat we een kleinigheidje aan de motor hebben.
We vliegen rond en ik kan zo op een balk springen en een lijntje vast krijgen.
Nou daar gaan we dan, kuipvloer omhoog en meteen ruikt het wat vreemd, een branderig luchtje. Met de brandblusser bij de hand het machinekamerluik een stukje, aan de van mij afgewende kant, opgetild.
Geen vlammen wel rook.
Nu het luik langzaam verder omhoog wel rook en stank, maar nog steeds geen vuur.
De rook trekt weg, alles is zwart maar zo te zien heeft er niets gebrand.
Hé, wat is dat? Onderin staat water, pikzwart water.
Er gaat me een lichtje op en ik zoek het bij de uitlaat en jawel, achter de motor waar de koelwaterinjector op het spruitstuk zit is er iets mis.
Precies in de bocht zit een gleuf van ca. 5 x 1 cm.
Wat is er gebeurd?
Door de zwavel in de gasolie (inmiddels niet meer?) vormt zich zwavelzuur juist bij de koelwaterinjector.
Dit vreet het gietijzer van binnenuit aan en laat opeens een gat vallen waardoor uitlaatgassen en koelwater in de motorruimte spuiten.
Dit alles volgens de mensen van Bukh die ik later op de HISWA sprak.
Wat ik wel zelf al heb uitgedokterd is; dat de motor stopt omdat hij wordt gesmoord door zijn eigen uitlaatgassen en dus geen verbrandingslucht meer krijgt.

Wat nu?
Geen motor.
De bruggen stoppen er zo mee.
Liggen blijven is niet te doen want de balk is te laag voor fenders en Marjanne vertikt het om de hele nacht het schip af te houden (ze houdt zogezegd de boot af).
Dan duik ik in de gereedschapskisten en merk dat de vorige eigenaar zeer grundlich was.
Als je ooit een boot koopt, doe dat dan van een Duitser die hebben echt alles aan boord, b.v. 6 lenspompen ( 3 elektr. en 3 hand ) enz.. enz.
Binnen korte tijd zit er een lap dik rubber met vier rvs slangenklemmen rond de lekke plek, draait de motor na enig aandringen en draaien de mannen van Post de Kooy de brug, inmiddels in hun eigen tijd.
We varen zeer langzaam de laatste kilometers naar den Helder en meren af in een jachthaven.
Het rubber is goed blijven zitten en er lekt geen rook of water.
De motor weer gestart en met de schroef in zijn werk steeds meer toeren maken tot 1800 klappen.
Geen lekkerij!
Dat is gunstig want het is goedkoper om het schip naar de monteur te brengen dan andersom.
Waar moeten we heen?
Zwager Theo gebeld, " waar zit er een Bukhdealer?"
De keus valt op Workum omdat dit met weinig motorgebruik te bereiken is.
De volgende dag (zondag) langzaam naar de Koopvaardersschutsluis en het wad op.
En zeilend via den Oever naar Workum.

Maandagmorgen gaan we door Workum, net voor de spoorbrug stuurboord uit zit de dealer.
"Ja meneer, we hebben wel een nieuw bocht voor u maar geen tijd om er aan te werken, als u het zelf wilt doen kunt u gebruik maken van ons gereedschap en de werkplaats".
Na een paar uur werken met toch nog enige hulp van de baas (het oude zooitje in de bankschroef en een moordenaar van meer dan een meter erop) is alles in orde.

Waar gaan we nu heen?
Als we nu eens binnendoor naar Dokkum gaan want daar liggen wat familieleden en kennissen?
Onderweg kopen we bij een beroepsvisser een kilo gerookte aal.
Op ons gemak scharrellen we naar Dokkum, waar we gezellig een dag of drie doorbrengen.

Nu is drie dagen stilliggen voor mij een topprestatie dus varen we naar het Lauwersmeer om eventueel een oversteekje te maken naar Schiermonnikoog.
In Lauwersoog worden we gebeld door dochterlief met de mededeling dat Kolding wederom gebeld heeft want de tent was weer als onbestelbaar in Denemarken teruggekomen.
Nogal moedeloos bellen we Kolding en vragen Brigitte om de tent voorlopig maar vast te houden tot na de vakantie waarna we wel verder zullen zien.
Wanneer we 's avonds bij een glaasje wijn de dingen van de dag nog eens doornemen zeg ik "zeg schat, dit is toch niet normaal meer, die tent wordt een Vliegende Hollander die nooit op zijn plaats van bestemming aankomt, waarom gaan we hem zelf niet even halen".
"Ja leuk" zegt Marjanne "de kaarten hebben we aan boord" (nog van ons vorig scheepje) "en de rest kopen we onderweg wel".
Vrijdag morgen elf uur door de sluis en de Zoutkamperlaag af naar zee.
Met zuidelijke wind 2-3 naar Nordernye voor de nacht.
De volgende dag wederom boven de eilanden langs naar Wangerooge het laatste eiland in de rij.
Wind z w 4-5 later w 5.
Zondagmorgen 04:30 uur naar zee wind z w 5-6 volgens de voorspelling.
Eenmaal buitengaats worden de berichten bijgesteld, 7-8 uit het westen.
Het is vorstelijk zeilen, de wind schuin achterin af en toe flinke rollers en het zonnetje er bij.
Bij het naderen van de Elbemonding worden de golven hoger zodat we af en toe surfend naar voren schieten en "Wilhelm" de autopilot het haast niet meer aankan.
Omdat ik bezig ben met de navigatie en boeien zoeken tussen al die golven
(ooghoogte < 2 m., gaat Marjanne met zwemvest en aangelijnd op de kuiprand zitten sturen.
Of ze bang is?
Dat had je gedacht, nu zoveel jaar later kan ze nog stralen als we het er over hebben.
Ze heeft de helmstok en de schoten en daarmee het hele schip onder controle.
De achter op komende zeetjes dreigen wel, maar komen niet aan boord.
Dit is kicken, uren lang, ik mag voor de koffie en broodjes zorgen en moet van het roer afblijven.
Alleen zegt Marjanne dat ik haar niet steeds met "Wilhelm" moet aanspreken.
Tot voor de ingang van het Kielerkanaal bij Brunsbuttel duurt de pret, dan de sluis door en nog veertig km. doorvaren en vastmaken voor de nacht bij het sluisje naar de Eider te Giselau.
Maandag 08:45 uur verder naar Rendsburg om te bunkeren (per jerrycan) en Oostzeekaarten te kopen waarna we de reis vervolgen naar de sluis te Kiel Holtenau waar we na te zijn geschut de Kielerfjorde oversteken naar het haventje van Moltenort.

De volgende morgen (dinsdag) brengt Marjanne de sleutel van de douches terug naar de havenmeester en loopt met haar borg, 5euro terug langs het haventje.
Bij een vissersbootje ziet ze een ploegje mensen staan die vis kopen direct van de boot.
Marjanne sluit aan en vraagt of ze voor haar 5 euro ook vis kan krijgen.
Als antwoord krijgt ze een plastic tasje vol gefileerde vis.
Wat voor vis?
Ik weet niet misschien tosk of zo, maar het was veel, vers en lekker.
Daarna vertrekken we met w 5-6 naar Mommark in Denemarken, waar we Marjanne's verjaardag vieren met een etentje aan de wal.
Woensdag 07:30 eerst bunkeren en met wind w 3 op naar Kolding waar we om 16:10 aankomen.
Marjanne gaat op de vouwfiets boodschappen doen en ik wandel naar de watersportzaak en vraag naar mijn tent.
Men is toch wel iets verbaasd dat iemand de moeite doet zelf even langs te komen. Aan de doos is te zien dat hij veel gereisd heeft maar de tent is perfect.
Wanneer Marjanne terug komt van boodschappen doen, staat de nieuwe tent er al op.
Donderdag om 08:00 vertrokken en op de thuisreis, wind w n w 5-7 met 8 in de buien.
Na een nachtje in Fynshav, een vriendelijk haventje even noord van Mommark, vertrekken we vrijdag om 07:30 naar het Kielerkanaal.
Inmiddels begint de wind behoorlijk aan te trekken 7-8 met vlagen van 9 in de buien.
We varen zwaar gereefd maar de LM geeft geen krimp en loopt als een tiet.
O.K. ik weet dat het moet zijn als een speer, maar het eerste onderwerp spreekt mij toch iets meer aan.
Wat een schip, heerlijk droog zitten en zeilen als de beste met een zeewaardige kotterromp, kortom dit hadden we jaren eerder moeten doen (een motorsailer nemen).
Wanneer er een bui valt doe je geen oliegoed aan maar stap je de stuurhut binnen en zeilt gewoon verder.
Buiten en in de Kielerfjorde zijn zeilwedstrijden aan de gang (Kielerwoche), dat wil zeggen de wedstrijden zijn afgelast na dat een aantal schepen in moeilijkheden is geraakt.
Overal zie je gebroken masten, gescheurde zeilen en omgeslagen schepen.
Een vloot van allerlei reddingboten politiekruisers en marineschepen is bezig mensen uit het water te hijsen en of schepen op sleeptouw te nemen.
Over de marifoon horen we allerlei berichten, onder meer " Wir haben das leiche jetzt an bord"
Het zeilen met harde wind is leuk, maar dit geeft je te denken.
Of wij ook hulp bieden?
Nee dus.
Ik zal je zeggen waarom.

Bij windkracht 7-8, doe je met een bootje van 28 ft. niet veel meer dan koers houden en zorgen dat je spulletje heel blijft en ga je zeker niet bij een omgeslagen schip langszij.
Natuurlijk, als het gaat om een 1:1 situatie zal je er alles aan doen om mensenlevens te redden.
Maar hier zijn echte redders aan het werk met o.a. grote rubberboten en allerlei ander materieel, waartussen wij alleen maar tot last kunnen zijn.
Wij varen door maar vrolijk zijn we niet.
Na het passeren van de sluis varen we het Kielerkanaal op tot km. 67,5 waar we de nacht doorbrengen in een vrij nieuwe Marina met een zeer vriendelijke havenmeester.

Zaterdag 09:50 vertrekken we richting Elbe.
Omdat we toch schade hebben opgelopen aan het lummelbeslag (van de twee lippen waartussen de giek op en neer scharniert, is er een afgebroken), besluiten we om niet buitenom naar Holland te varen zeker nu de wind op de Noordzee west is, dat zou zwaar er tegen in hakken worden.
Dus gaan we naar Otterndorf aan de Elbe waar we overnachten en de mast strijken en door een tunnel onder de dijk door het sluisje invaren.
De sluismeester wijst ons er op dat de mast niet zo ver achteruit mag steken en dat de laagste brug ca. 2.70 m. hoog is.
Met hulp van de sluismeester en een kennis van hem tillen we de mast naar voren met de voet op een fenderplank op de preekstoel.
Dit begint al aardig op werken te lijken, terwijl er buiten de dijk bij het restaurant een mastenkraan beschikbaar is en een terras om met een pilsje bij te komen van de vermoeienissen.
Via Bederkesa varen we door een mooi veengebied (zien onderweg ook nog een hert vlak voor ons over zwemmen) naar Bremerhaven, waar we net te laat aan komen om door het sluisje de stad in te komen.
Onderweg kwamen we ook nog door een zelfbedieningssluisje (knop drukken).
Na een rustig nachtje in het motorboothaventje met heel vriendelijke mensen en iets te weinig waterdiepte (wij kunnen met 1.35 m. slecht voor de helft in een box) varen we Bremerhaven binnen en meren af in de stad om te wachten op kentering tij.
Hier in Bremerhaven bevind zich het leukste kleine dierentuintje dat ik ken en een van de mooiste scheepvaartmusea van Europa (nummer één is en blijft het museum in stad Groningen, dit mede door de huisvesting.)

Het dierentuintje, genaamd "Zoo am meer", ligt vlak bij het museum.
Toen onze dochter nog klein was vond ze de mooiste en liefste dieren daar, de verstoten zeehondjes (huilers), daar was ze niet van weg te slaan, dus terwijl ik trouw bij het zeehonden bassin bleef wachten ging Marjanne aan de wandel.
Nu moet ik je eerst vertellen dat Marjanne destijds een grote wilde haardos had nogal fel kastanje bruin (rood mag ik niet zeggen) van kleur.
Bij het apenhok aangekomen ziet zij het dominante mannetje.
Signalement; een grote wilde haardos nogal fel kastanje bruin (rood mag ik niet zeggen) en een bonk spieren.
Nu heeft Marjanne nog nooit veel respect gehad voor dominante mannetjes (breek me de bek niet open), dus ook deze keer niet.
Nu moet je dit beeld even voor ogen nemen.
Marjanne met lang, verwaaid, knal kastanje haar, de duimen tegen haar oren met wapperende vingers tong uit haar mond en als klap op de vuurpijl een vreemde kreet uitstotend terwijl ze gedurende dit hele proces niet gedwee haar oogjes neerslaat, maar het dominante mannetje strak blijft aankijken.
Na dit staaltje vrouwenemancipatie loopt Marjanne langzaam voor de kooi langs terwijl het mannetje in de kooi nonchalant met haar mee loopt.
Net voor het einde van de kooi neemt onze spierbundel een sprong tegen de achterwand van de kooi, zet zich in de lucht af en beland op hoofdhoogte met een daverende klap tegen de tralies aan de voorkant stoot intussen een bloedstollende kreet uit en kijkt Marjanne strak aan.
Resultaat: mensen schrikken zich rot, vrouwen en kinderen rennen gillend weg en de rest van de apenkolonie zit rillend in een hoekje.
Wanneer de oppassers komen aangerend weet niemand wat er nu eigenlijk gebeurd is, hoewel een van hen met enig wantrouwen naar Marjanne blijft kijken en ons zo onopvallend blijft volgen, dat we het maar voor gezien houden.
Je zult begrijpen dat ik blij ben dat we deze keer alleen tijd hebben om even een paar uur te winkelen.
In een winkeltje met snuisterijen vind ik een zilver kettinkje met het chinees sterrenbeeld Draak eraan.
Wat ik haar overhandig met de woorden "je bent en blijft een draakje, maar wel mijn draakje."
Na de middag vertrekken we stroomopwaarts de Weser op met de vloed in de kont, dat loopt hard meer dan 9 mijl over de grond.
Bij Elsfleth door het openstaande Sperwerke de Hunte op en door naar Oldenburg.
Ook daar is, net als in Bremerhaven, geen passend lummelbeslag te krijgen, hoewel we zo een paar exemplaren meekrijgen om te passen.

Na een nachtje slapen vallen we dinsdag om 09:45 aan op het Kustenkanal.
Dit kanaal is mooi, lang, mooi, lang, mooi, lang en .. Saai!!!!!
Uiteindelijk komen we op de Eems en arriveren rond een uur in de ochtend in Emden waar we afmeren langzij het club ponton.
Na een zeer korte nachtrust bellen we de havenmeester want we willen de mastenkraan gebruiken.
De kraan bestaat uit een "scheeps" mast met laadboom en wordt met de hand bediend, rustig, veilig en goedkoop.
Na het zetten van de mast steken we op woensdagmorgen over naar "dronken Delfsieltje".
Hier moeten we toch het juiste lummelbeslag vinden, want we hebben schoon genoeg van dat slikkrauten door al dat binnenwater.
Geen passend beslag te krijgen, hier niet, daar niet, nergens!
Van dat soort dingen krijg ik de neiging om een flink stuk achteruit te bidden, maar mijn eega zegt dat ik me moet vermannen en dat we het heus wel ergens zullen vinden.
Wat een optimiste, dat wordt bestellen en thuis laten bezorgen en uiteindelijk volgend jaar op de motor binnendoor naar Kolding om het zelf op te halen, bah!
De volgende morgen, ik heb zwaar de pest in, varen we naar stad Groningen. Ik wil daar zelfs niet naar het scheepvaartmuseum, ik wil alleen maar dóór!
Via de staande masten route in konvooi door de stad en over het altijd mooie Reitdiep, komen we in Zoutkamp.
Wanneer de havenmeester om de centjes komt, leg ik hem ons lummel probleem voor en vraag naar een bedrijf dat met rvs werkt.
"Ja, dat zit hier niet maar wat had je in gedachten?"
"Wel, ik dacht aan een stukje dikwandig pijp van ca 3 cm lang en ca 2 cm dik en een stuk plat van 3 cm breed en 15 cm lang. Dat plat kan zo rond het stukje pijp gebogen worden dat er een U ontstaat met het pijpje als een kleine o onderin, dit vast lassen en dan in een keer door de twee uiteinden van de U boren zodat de giek daar tussen weer vast zit en zowel op en neer als heen en weer kan bewegen."
De havenmeester zegt dat we de andere morgen maar even naar de jachthaven moeten komen want hij heeft daar een werkplaats met zo het een en ander.
Dat klopt er is echt van alles,.. behalve dikwandig pijp.
"Niets aan de hand hier heb ik nog een stuk rvs schroefas dat zetten we in de draaibank en in plaats van een center plaatsen we een boor en dan lukt het ook wel".
En inderdaad, de man heeft gouden handjes en een draaibank uit het museum, waarmee hij een stukje vakmanschap ten beste geeft waar je U tegen zegt.

We kunnen weer zeilen!!
Ik kan wel zingen!
De regen stopt, de wolken trekken weg en de zon schijnt weer.
Hup, naar het wad en nog wat eilanden doen voor we weer naar huis moeten.
Op Texel nog even op de fiets naar de "zelfpluktuin" dat moet ik van Marjanne, maar zij doet ook veel voor mij, dus vooruit dan maar.
En na vier weken zijn we weer thuis,
Dus Dirk, als je ooit een nieuwe kuiptent nodig hebt dan weet je wat je moet doen.
Ik zal niet zeggen dat het de makkelijkste weg is, maar saai is het zeker niet.
En om eerlijk te zijn, we hebben weer een fantastische vakantie gehad!

Groet,

Albert.

Albert 45 schreef :
Dat is zo'n beetje tegenover de bierbrouwerij.
Een stuk leuker dan voor €5,= zelf je bakje fruit moeten vullen.
En i.p.v. 3km fietsen maar 2,8km

Sloe Gin schreef : Ben daar, in de brouwerij, al een paar keer op excursie geweest.
Ik kan je verzekeren dat bij het terugfietsen de weg een stuk langer is, om over plots overstekende paaltjes maar te zwijgen.

Ja, maar daar merk je nagenoeg niets van.

Mooi verhaal weer. Ze hebben daar inderdaad mooie kuiptenten. Heb onze er ook gehaald.

Staat er vanaf 2015 op, nu even schoongemaakt en op nieuw geimpregneerd.

En dan zeggen ze dat ik lange posts schrijf... Wel leuk deze post!
Groeten, Peper.

Blijft een mooi verhaal

Nog net geen kerstverhaal .....

Albert 45 schreef :
Geweldig. Onze kuiptent komt daar vandaan, ik weet wat ons te doen staat
(hopelijk kan hij nog even mee, maar dit gaan we nog wel meemaken)

We rijden door Zaandam naar de Voorzaan. Daar , tussen een Spits en een Kempenaar, ligt een coastertje tegen de kade. ‘Ja Japie dat zal hem zijn’. Mijn grote broer brengt zijn kever voor het schip tot stilstand en zegt: ‘Tering, je gaat toch niet met zo’n klein rotbootje naar zee? Ben je een tikkie levensmoe of zo?’ De laatste keer dat Jaap me wegbracht was naar Pernis, waar hij tegen de stalen muur van een lege tanker opkeek. Wel even wat anders dan dit bootje, dat hij nu niet bepaald ziet als iets waar een verstandig mens de zee mee opgaat. ‘Tja Japie jij, als walslurp, denkt natuurlijk hoe groter hoe beter maar zeewaardigheid zit hem niet in de grootte. Kijk , als een grote jongen in zwaar weer op afzuipen staat, varen er reddingboten uit om ze te redden. Dat zijn, in verhouding, maar hele kleine bootjes maar op zich stukken zeewaardiger dan de grootste tanker.’ intussen stap ik uit, ril even van de kille decemberwind en trek mijn plunjezak en weekendtas onder de voorklep vandaan.
‘Nou Japie, bedankt voor de lift, de groeten thuis en doe geen dingen die ik niet zou doen, aju.’
‘Ja, de mazzel en verzuip niet.’




Ik breng mijn spullen aanboord en klop op de deur van de salon. ‘Ja binnen!’ Na het verplichte handje schudden pakt de kapitein, zonder er in te kijken, mijn monsterboekje aan en zegt: ‘Zo we zijn weer compleet, we vertrekken meteen. Kom maar mee dan wijs ik je je hut.’ Terwijl ik als de donder mijn werkplunje aantrek, hoor ik geren aan dek en de hoofdmotor die gestart wordt. Ik knoop mijn veters vast en vlieg de trap op naar dek. Ik ben net op tijd om mee te helpen de laatste spring binnen te scheuren. De stuurman, die met een matroos van de bak naar achter komt zegt: ‘Ben jij de nieuwe? Mooi dan kan je meteen aan het wiel meldt je maar in het stuurhuis.’ ‘Ja stuurman, komt voor elkaar stuurman.’ De matroos pakt me bij mijn arm en zegt zacht: ‘Jesus man kom jij bij fucking navy vandaan? Je kan hier gewoon “oké stuur” zeggen.’ ‘De navy? Nee gelukkig niet maar dit is mijn eerste coaster, dus zolang ik niet precies weet hoe het hier toegaat, kijk ik eerst even de kat uit de boom maar bedankt voor de tip.’
Achter het wiel merk ik dat een coastertje veel directer stuurt dan een tanker of vrachtschip maar na een minuut of tien hou ik hem met een halve spaak per keer redelijk op koers. Na IJmuiden volgen we de kust, varen boven de eilanden langs en hobbelen de Eems op naar Delfzijl. We maken vast aan de kade. Na het afmeren horen we dat we morgenochtend vroeg moeten verhalen om zout te laden voor Zweden.
’s Avonds zegt Paul: ‘Wij gaan stappen ga je mee?’ ‘Is hier wat te beleven dan?’ ‘ ‘Eerlijk gezegd, niet veel maar aanboord blijven is ook niet alles.’ ‘Oké, ik wil die gribus wel eens bekijken.’
Het Delfzijls nachtleven is net zo levendig als een ijsbeer in winterslaap, dus na een paar pilsjes in een in een kroeg waar we zowat de enigen zijn, zegt Gerrit: ‘We kunnen aanboord gaan of we kijken nog even in het zeemanshuis, nou?’
‘Laten we maar even gaan kijken, niet dat je daar een leuke meid zal treffen,’ zegt Paul.
In het zeemanshuis is het iets drukker dan in de kroeg en het bier kost hier de helft, dus blijven we even hangen om te ouwehoeren met andere zeelui. De beheerder, een kruising tussen een jeugdherbergvader en een beroeps moppentapper, nodigt ons uit voor een spelletje klaverjas. Zo wordt het al met al toch nog wel een leuke avond. Om een uur of elf, wanneer we met een vers pilsje de punten optellen, zegt Paul: ‘We moeten morgen weer vroeg op, ik denk dat ik aanboord ga.’ We nemen afscheid van de beheerder en wandelen naar de Waterpoort. De grote sluisdeur die, over de weg en de spoorrails heen, de coupure in de zeedijk af kan sluiten, is dicht. In de Kleine Waterpoort zitten schotbalken, die een manshoog muurtje vormen. Wanneer we daar tegen opklimmen, zien we dat het haventerrein onderwater staat. Paul zegt: ‘Verdomme, het is zeker weer springtij met de wind in de verkeerde hoek. Dat wordt pootjebaaien. Wie gaat er het eerst?’ Hoewel ik niet veel trek heb om in het donker met mijn blote kakkies in pikzwart ijskoud water te stappen, trek ik mijn schoenen en sokken uit, rol mijn broekspijpen op en hang mijn schoenen om mijn nek. Terwijl de andere twee toekijken, laat ik me zakken tot ik net tot mijn enkels in het water sta. Het is zo verdomde koud, dat ik er bijna spierkramp van krijg. Gerrit vraagt: ‘En?’ ‘Valt best mee,’ zeg ik, terwijl ik probeer om niet te klappertanden, ‘ik had het veel kouder verwacht.’ De andere twee laten zich ook zakken. ‘Tyfus!’ roept Paul en staat van de ene voet op de ander te dansen. Gerrit zit in een wip weer boven op de schotbalken en roept: ‘Daar ga ik mooi niet in!’ Ik haal m’n schouders op en zeg, rillend van de kou: ‘Ik weet niet of het al hoogwater is, laat staan dat ik weet hoe laat het weer gaat zakken, ik ga aanboord. De jonge juffertjes kunnen meekomen of hier blijven, ik ga!’ Heel flink begin ik richting schip te lopen. Dat kunnen de andere twee niet op zich laten zitten dus komen ze achter me aan. Ik krijg door dat het haventerrein afloopt naar de haven, want het water komt al over mijn knieën en maakt mijn broekspijpen nat. Achter me wordt, tweestemmig, een behoorlijk stukje achteruit gebeden maar mijn maats blijven me wel volgen. We naderen het schip maar intussen staat het water tot aan ons kruis. We zien in het schijnsel van de dekverlichting de gangway, steil omlaag, vanaf het potdeksel naar het water op de kade liggen. Dat wil zeggen, het lage eind van de gangway ligt ergens onderwater. Met mijn schoenen boven mijn hoofd leg ik wadend de laatste meters af. Verstijfd van de kou klim ik moeizaam tegen de gangway op. Ook mijn maats hebben moeite om boven te komen. We schuifelen naar het achterschip en trekken in het washok onze natte kleren uit.
‘Wie gaat er eerst douchen?’ Gerrit, die een centimeter of twaalf kleiner is dan Paul en ik, heeft het meest te lijden gehad dus hij mag eerst. Paul en ik gaan waterdruk opbouwen. Dat laatste heeft te maken met het “jaar kruik” zoetwater systeem op de coastertjes van Wagenborg. Omdat lading geld oplevert en minder zoetwater meer lading betekent, is de zoetwatertank zo klein mogelijk gehouden. Met een automatische hydrofoor ligt het waterverbruik een stuk hoger dan wanneer de bemanning handmatig de druk moet opbouwen. Dus hangt er in het trapgat, een buitenformaat vleugelpomp met een manometer. Wie wil gaan douchen moet eerst flink druk opbouwen, anders stopt het water al als je je net ingezeept hebt. Paul en ik doen, om en om, dertig slagen tot de manometer hoog genoeg staat. Gerrit geeft een brul dat hij klaar is dus gaat Paul douchen en hou ik met langzame slagen de druk op peil. Wanneer ik eindelijk ook zelf onder het hete water sta bij te komen, verdwijnen de rillingen en voel ik me langzaam weer een beetje mens worden.
We zitten in de messroom met een verse bak pleur nog even na te kaarten. Paul zegt: ‘Kijk het zit zo. Iedereen die wil douchen, moet eerst zelf die handel op druk brengen. Alleen die ouwe laat ons voor hém pompen. Ook voor de kombuis mogen wij aan de bak maar dat is ook het enige. Maar pas op voor die vetpriester, die wacht tot hij iemand hoort pompen en duikt dan zelf snel onder de douche. Maar ik had hem te pakken want toen hij het mij flikte, ben ik als de donder de vetloods ingegaan en heb het hete water afgesloten zodat ie een ijskoude straal over zijn donder kreeg, wat kan die vent krijsen zeg, niet te kort! Loop zo nog even mee, dan laat ik je nog even zien welke afsluiters je moet hebben.’
’s Morgens vroeg verhalen we naar onze laadplaats en in een mum van tijd worden we volgeknald met een dikke vijfhonderd ton los zout. Terwijl wij de beamses zoutvrij maken, zodat de houtenluiken er weer op kunnen, komt de stuurman aanzetten met een stapel emmers en begint samen met Gerrit die dingen met zout te vullen. Wanneer de luiken erop liggen, strooien we er zout over. Ook tussen de drie presennings - dekkleden - die erover gaan strooien we zout. Dit alles om te voorkomen dat de natte kleden straks, stijf aan elkaar gevroren, niet meer op te vouwen zijn zonder ze te breken. Na het zeeklaar maken vertrekken we maar niet naar zee. Volgens de stuurman is er zwaar weer opkomst iets van negen á tien Beaufort, dan wil je met je tweehonderd en twintig pk niet graag in de Duitse bocht ronddartellen. We maken weer vast op hetzelfde plekje waar we vanmorgen vandaan kwamen.
Al met al duurt het vijf dagen voor we uitvaren. We zijn er niet erg blij mee, want het zit er nu dik in dat we de kerst niet thuis zullen vieren. Na het voor en achter maken, terwijl we alles wat niet weg mag spoelen opbergen, lopen we te kankeren op die “godverdommese kantoorpikken, die ons naar zee trappen maar straks zelf lekker met hun kloten onder de boom zitten om zich vol te vreten en lam te zuipen”, de hufters!
Boven de eilanden, staat nog een gemeen dooreenlopend zeetje, waardoor we beste halen maken en constant water over dek en luiken krijgen. Pas op de Elbe voorbij Cuxhaven kalmeert het zeetje en staat de kok niet meer te vloeken achter zijn kolenfornuis, omdat de soep de pan uit klotst en hij staat te schaatsen op zijn spekgladde tegelvloertje.
In de sluis van Brunsbüttel geeft die ouwe een bestellijst aan de agent, zodat we, straks in Rendsburg, de nodige bonded stores aanboord krijgen Op het Kielerkanaal komen we andere coasters tegen, waarvan de meeste met een dikke deklast hout. Wij kijken jaloers naar sommige boten die, in de top van de voormast, een kerstboom voeren. Dat betekent dat ze nu al weten dat ze met kerst thuis zijn, de mazzelpikken! Bij Rendsburg schieten we voor de kant. De bestelwagen van de scheepsjood staat al op ons te wachten. Het belastingvrijespul; sigaretten, shag, jenever, whisky, bier en vlees ect. wordt, evenals de nodige droge stores, snel door gemand. We trekken de gangway aanboord en varen verder. Ik kijk naar een of ander raar geval onder een brug en ‘Hee Paul, wat is dat voor een ding?’ ‘Dat is een hangend pontveer, kijk wanneer we er voorbij zijn maar achterom, dan zie je het wel.’ Wanneer we gepasseerd zijn komt er beweging in het ding en zie ik duidelijk een aan staaldraden hangend platform met auto’s, met een gangetje het kanaal oversteken. Het is mijn roertorn dus ga ik naar boven en neem het wiel over van die ouwe. Voor hij naar zijn stekkie bij het raam gaat, geeft hij vlug een paar slagen aan het wieltje van de regulateur, zodat de motor een ietsje meer toeren gaat maken. Helaas heeft de kanaalloods het gezien en draait die het wieltje weer een paar slagen naar links. Nu heeft het totaal geen zin om sneller te varen want straks, voor de vernauwing, moeten we toch wachten op het tegenkonvooi. Maar dat maakt die ouwe niets uit, het gaat hem om het spelletje. De loods heeft, ondanks dat hij die ouwe nu wat scherper in de smiezen houdt, toch niet door dat die ouwe mij een seintje geeft om het wieltje rechtsom te draaien. Al sturend, kan ik net met een hand bij de regulateur komen dus draai ik het wieltje, steeds iets van driekwart slag per keer, rechtsom, wacht een minuutje en herhaal dat. Na een kwartiertje, wanneer we iets van twee mijl harder lopen, heeft de loods het door. Hij is met vier grote passen bij de regulateur, draait het wieltje zoveel naar links dat we nog maar een rimpeltje van een boeggolf hebben en begint tegen mij te foeteren dat het een lust is. Ook die ouwe gaat, met een twinkeling in zijn ogen, tegen me tekeer. Daarna haalt hij drie bakken koffie.
Op de Kieler Fjorde is het potdicht van de mist. Omdat we geen radar hebben, meren we buiten de sluis af aan de Tiesenkaai. Al met al verspelen we behoorlijk wat tijd, voordat de mist zover optrekt dat we weer kunnen varen.
In het Kielerkanaal lag nog geen ijs maar nu komen we in de Kieler Fjorde de eerste schotsen al tegen. Terwijl we de trossen en wrijfhouten opbergen in de bak, zeg ik tegen Paul: ‘De wind is behoorlijk toegenomen, dat wordt hobbelen wanneer we buiten komen.’ Hij zegt: ‘O, dat hobbelen is niets maar wanneer we straks tegen de wind én het zeetje liggen in te stampen, dan kan je je lol wel op.’ ‘Wat bedoel je? Een beetje liggen stampen heb ik wel meer meegemaakt, daar ben ik niet zo bang voor’. ‘Wacht maar af, je komt er vanzelf wel achter. Pak alleen zoveel mogelijk slaap, zolang het nog kan’. We laten het stalen luik zakken, draaien de knevels aan en lopen vlug, vanwege de vrieswind, naar het achterschip.
Buiten het fjord, met de wind schuin op de kop, beginnen we te buizen, steeds een dunne douche. Nu zie ik wat Paul bedoelde. Zodra het buiswater iets raakt, bevriest het op slag. In no time zijn de stagen zo dik dat je er met je armen niet omheen kan en begint aan dek een flinke ijslaag op te bouwen. En terwijl die ouwe stuurt, staan de matrozen en de stuurman ijs te kappen met voorhamers en breekijzers. Met een brede schep en met de handen werken we de dikke stukken overboord. Vooral op de bak en in de gangboorden is het bijna niet bij te houden maar toch moeten we doorgaan want voor je het weet heb je letterlijk tonnen ijs op je schip en dat komt de stabiliteit niet ten goede. We werken dag en nacht door en pas wanneer we de beschutting van de Kalmarsund, tussen de Zweedse kust en Öland bereiken en ik zo moe en koud ben dat het mij om het even is of we al dan niet kapseizen en afzuipen, kunnen we eindelijk uitrusten met een hete mok koffie in onze koude klauwen.

‘Kom er uit er drijft een vent op een ijsveld!’ Gerrit, die aan mijn arm staat te sjorren alsof hij een zware natte tros moet binnenhalen, ziet dat ik me weer langzaam bij de mensheid voeg, herhaalt nog eens: ‘Er zit een vent op het ijs, we moeten hem eraf halen!’ Ik trek zo snel mogelijk een paar lagen kleren over elkaar aan en ga naar boven. In het maanlicht zie ik op het witte ijs een donker figuur staan zwaaien met zijn armen boven zijn hoofd. Die ouwe laat ons heel langzaam naar het ijsveld drijven. Intussen hangen wij de loodsladder overboord. Wanneer we eindelijk tegen het ijs liggen, is die vent door zijn hoeven gezakt en moeten wij zelf naar hem toe om hem tussen ons in naar het schip te slepen. Met moeite krijgen we hem aanboord. Wanneer hij op de bank in de kaartenkamer ligt, ondervraagt die ouwe hem. Hij komt van een dorp aan de kust en hoewel hij er niet echt op gekleed was, wou hij gisterochtend over het ijs naar de Blå Junfrun - Blauwe Jonkvrouw, een rotseilandje - lopen. Maar halverwege brak er een grote schots af en dreef hij steeds verder de zee op. Hij heeft gemazzeld dat die ouwe hem toevallig in de bundel van het zoeklicht kreeg want hij is nu niet bepaald gekleed op een pooltocht en met deze kou had hij het niet nog een etmaal uitgehouden.
Die ouwe duwt hem een fles met een staartje whisky in zijn handen.



Die heeft hij met een paar flinke slokken leeg en is meteen van de wereld. Intussen heeft die ouwe contact gezocht met de kustwacht en besloten om de dichtstbijzijnde haven, Oskarshamn, binnen te lopen. Vlak voor de ingang komt de loods aanboord. We stomen naar binnen. Op de kade staat er al een ambulance en een politieauto klaar. Wanneer onze passagier op een brancard in de ambulance verdwijnt en er twee smerissen aanboord klimmen, zegt de loods: ‘Merry Christmas captain!’ Die ouwe antwoord in het Zweeds: ‘God Jul, lotsa!’
Het was nog niet tot me doorgedrongen maar inderdaad, het is Kerst.


Albert

Bedankt Albert. Mooi verhaal weer. Prettige feestdagen gewenst

Mooi verhaal weer, bedankt. En prettige feestdagen iedereen inderdaad!

Albert,
bedankt voor dit mooie kerstverhaal en fijne feestdagen gewenst.
Vriendelijke groet,

Alphons B.